Psychpatologia Flashcards
Objawy homonomiczne
Różnią się od prawidłowych przeżyć ilościowo smutek - nastrój depresyjny
Objawy heteronomiczne
Różnią się jakościowo, u osób zdrowych nie występują np omamy
Wymiary życia psychicznego: podział
- Poznawczy:
- spostrzeganie
- pamięć
- myślenie
- intelekt - Emocjonalno - motywacyjny
- Wykonawczy
Zaburzenia spostrzegania: wymienić
- Pareidolie
- Złudzenia
- Omamy (halucynacje) i omamy rzekome (pseudohalucynacje)
- Halucynoidy (zaburzenia psychosensoryczne)
Pareidolie opis
To zaburzenia spostrzegania o ZNIEKSZTAŁCONYCH spostrzeżeniach
Powstaje na bodzie zewnętrzny
Synestezja: opis
jeden bodziec może powodować wrażenia odbierane jednocześnie przez różne zmysły np. dzwięki mają zapach
np. noworodek
Omamy = halucynacje: opis
- bez bodźca zewnętrznego
- oporność na perswazję
- fałszywy sąd realizujący i klasyfikujący
Objaw Liepmanna
majaczenie alkoholowe
omamy wzrokowe wywoływane przez delikatny ucisk gałek ocznych
Objaw Reichardta
objaw czystej kartki
Objaw Aschaffenburga
pod wpływem sugestii chory rozmawia przez wyłączony telefon
Objaw nawlekania nitki
pod wpływem sugestii chory nawleka nieistniejącą nitkę na nieistniejącą igłę
Omamy przysenne: opis
fizjologiczne
- w czasie zasypiania - hipnagogiczne
- w czasie budzenia - hipnopompiczne
Omamy rzekome / pseudohalucynacje
bez bodźców zewnętrznych
- dobiegają z wnętrza ciała, kosmosu, odległego miasta (dobiegają z przestrzeni nieadekwatnej)
- najczęściej słowne
Halucynoidy/ parahalucynacje
- bez bodźców zewnętrznych
- zachowany krytycyzm
- charakterystyczny dla chorób oun o podłożu organicznym
Zaburzenia pamięci: podział
Dysmnezje (ilościowe):
- Hipermnezje
a. po zażyciu substancji psychoaktywnych
b. w autyzmie - Hipomnezje:
a. amnezja
b. ekmnezja: ograniczenie pamięci wydarzeń niedawnych, zachowana pamięć wydarzeń wcześniejszych
Paramnezje (jakościowe):
- Allomnezje (wspomnienia zniekształcone)
a. iluzje pamięciowe
b. kryptomnezje (nieuświadomione wspomnienia)
c. złudzenia utożsamiające (deja vu) - Pseudomnezje (wspomnienia rzekome)
a. konfabulacje- fałszywe wspomnienia wypełniające luki pamięciowe np w zespole Korsakowa lub w otępieniach
b. Omamy pamięciowe: fałszywe przeżycia, o którcyh przeżyciu chory jest przekonany
Palimpset: definicja
zanik pamięci w wyniku upojenia alkoholowego
Kryptomnezje: opis
jakościowe zaburzenia pamięci, allomnezje (wspomnienia zniekształcone); osoba postrzega odtwarzane z zasobów pamięci informacje jako nowe
Złudzenia utożsamiające
Jakościowe zaburzenia pamięci, allomnezje; postrzeganie wydarzeń, których się nie przeżyło jako znanych
Konfabulacje: opis
jakościowe zaburzenia pamięci, pseudomnezje (wspomnienia rzekome), fałszywe wspomnienia wypełniające luki pamięciowe
Omamy pamięciowe: opis
jakościowe zaburzenia pamięci, psudomnezje, fałszywe wspomnienia, o których przeżyciu chory jest przekonany, w odróżnieniu od konfabulacji nie wypełniają luki pamięciowej
są jakby urojeniami rzutowanymi w przeszłość
Zaburzenia myślenia: podział ogólny
Zaburzenia treści i zaburzenia formy
Zaburzenia treści myślenia: podział
Urojenia: fałszywe przekonania
Myśli nadwartościowe: dominujące u danej osoby przekonanie np otyłośću osób z anoreksją
Myśli natrętne (obsesje):uporczywie, narzucające się wbrew woli chorego myśli, wyobrażenia i impulsy
Automatyzm psychiczny: przekonanie o utracie wpływu na przebieg procesów myślowych, mowę, ruchy ciała, spostrzeganie
Zaburzenia formy myślenia: podział ogólny
Zaburzenia struktury (funkcji ) myślenia Zaburzenia toku myślenia
Zaburzenia struktury (funkcji) myślenia: wymienić
ALOGIA - (zubożenie myślenia)- ograniczenie treści/ ilości wypowiedzi
Myślenie paralogiczne (PARALOGIA):
- magiczne
- symboliczne
- katatymiczne (myślenie życzeniowe)
- ambiwalencja myślenia
- metonimia: zastąpienie nazwy danego przedmiotu inną nazwą, pozostającą z nim w uchwytnej zależności
- neologizmy: nowe, nieznane słowa
Myślenie nieskładne: nieprawidłowości gramatyczne, jak i zaburzony tok
Myślenie niekomunikatywne (dereistyczne i autystyczne)
Rozkojarzenie: utrata spójności myślenia pomiędzy zdaniami oraz inkoherencja
Zaburzenia toku myślenia: wymienić
a. SPOWOLNIENIE aż do zahamowania myślenia
b. PRZYSPIESZENIE aż do gonitwy myśli
c. OTAMOWANIE - gdy sprawnie przebiegający wątek myśli ulega nagle zatrzymaniu np. w schizofrenii
d. MUTYZM - całkowity brak wypowiedzi, mimo zachęt i poleceń = wyraz pustki myśli
e. PERSEWERACJE - wielokrotne powtarzanie tych samych słów
f. MANTYZM - natłok myślenia, poczucie uciążliwego nadmiaru spontanicznie pojawiających sie kolejnych wątków i tematów myślenia, zwykle zakłócających myślenie
g. DROBIAZGOWOŚĆ - wtrącanie nieistotnych szczegółów
h. USKOKOWOŚĆ - powtarzające się odpowiadanie na pytania w sposób nieznacznie związany z treścią pytania
i. WERBIGERACJE - powtarzanie słów wg ich brzmienia np doła, fioła, goła
j. ECHOLALIA - bezwiedne, bezsensowne powtarzanie wypowiedzi innej osoby
Urojenia: 5 cech
- nieprawidłowe treści (FAŁSZYWOŚĆ)
- pochodzenie chorobowe treści
- silne odczucie oczywistości
- indywidualny i wyobcowujący kontekst
- niekorygowane - mimo pewnych dowodów ich fałszywości (oporność na perswazję)
- FAŁSZYWOŚĆ
- CHOROBOWOŚĆ
- OCZYWISTOŚĆ
- INDYWIDUALNOŚĆ
- OPORNOŚĆ
Urojenia: wg zawartości treści urojeń
- dziwaczne
- prześladowcze
- odnoszące (ksobne)
- oddziaływania
- nasyłania/ zbierania myśli
- odsłonięcia
- błędnego utożsamiania osób (w zespole Capgrasa)
- niewierności (w paranoi alkoholowej)
- somatyczne (hipochondryczne)
- erotyczne
- wielkościowe
- depresyjne
- winy, kary, grzeszności
- nihilistyczne
- zubożenia
Urojenia: podział wg wysycenia emocjonalnego
- SYNTYMICZNE: dostosowane do nastroju, wypowiadanych treści i nastroju
- PARATYMICZNE: niedostosowane do nastroju, wypowiadanych treści i nastroju
- ATYMICZNE: ubogie lub pozbawione uczuć
- KATATYMICZNE: życzeniowe, oderwane od realności
Urojenia: podział wg struktury
Proste: pojedyncze
Paranoiczne: usystematyzowane, prawdopodobna treść
Paranoidalne: zwykle niemożliwe do zaistnienia
Oniryczne: niekonsekwentne, poczucie aktywnego udziału, przypomina marzenia senne, może dotyczyć końca świata, wojny
Inkoherentne: brak wszelkiej spójności, absurdalne
Urojenia ksobne (odnoszące)
uwaga otoczenia jest skoncentrowana na chorym
*gdy chory zachowuje częściowy krytycyzm to nastawienia odnoszące
Najczęstsze urojenia w schizofrenii:
- nasyłania/ zbierania myśli
- odsłonięcia myśli
- oddziaływania
Urojenia nasyłania:
przekonanie, że osoby zewnętrzne przesyłają myśli do chorego
Urojenia odsłonięcia:
przekonanie, że myśli chorego są słyszane przez otoczenie
Urojenia oddziaływania:
- chory pozostaje pod wpływem sił zewnętrznych/ osób
np jego działaniami kierują obcy przez nadajnik z satelity
Myśli nadwartościowe:
- dominujące u danej osoby przekonanie, które w bardzo dużym stopniu wpływa na jej decyzje, emocje i zachowanie
Obsesje (natręctwa):
zwykle obawy dotyczące zakażenia/ zabrudzenia
- występują w zespole obsesyjno - kompulsyjnym
Myślenie paralogiczne: definicja
jest to zaburzenie struktury/ funkcji myślenia
- myślenie nadmiernie konkretne i/ lub abstrakcyjne
- nieprawidłowe kategoryzowanie zjawisk
- używanie pojęć o znaczeniu prywatnym (metonima, neologizmy)
Myślenie paralogiczne: podział
- dereistyczne: skrajne oderwanie od rzeczywistości
- katatymiczne: myślenie życzeniowe, przekształcanie spostrzeżeń w zależności od pragnień i nadzei
- magiczne - łączenie nieracjonalnymi związkami
- symboliczne- przypisywanie szczególnego znaczenia niektórym obiektom, działaniom
- ambiwalencja myślenia: współwystępowanie sprzecznych myśli i wypowiedzi
Zaburzenia toku myślenia: wymienić i wytłumaczyć
- spowolnienie aż do zahamowania myślenia ( w katatonii)
- przyśpieszenie aż do gonitwy mysli
- Otamowanie- gdy sprawnie przebiegający wątek myśli ulega nagle zatrzymaniu np. w schizofrenii
Mantyzm:
natłok myślenia; nadmiar spontanicznie pojawiających sie kolejnych wątków i tematów myślenia
Perseweracje/ stereotypie/ iteracje
uporczywe powtarzanie tej samej czynności pomimo zaniku wywołujących ją przyczyn
Uskokowość:
Powtarzające sie odpowiadanie na pytania w sposób nieznacznie związany z treścią pytania lub wcale do niego nienawiązujący
Werbigeracje:
powtarzanie słów według ich brzmienia np. doła, fioła, goła
stereotypie słowne często współwystępują z ruchowymi np. wystukiwanie rytmu
Zaburzenia formy myślenia w schizofrenii:
- alogia
- otamowanie
- rozkojarzenie
Inteligencja: definicja
to umiejętność przystosowania się do zmieniających się okoliczności dzięki:
- dostrzeganiu abstrakcyjnych relacji
- korzystaniu z uprzednich doświadczeń
- skutecznej kontroli nad własnymi procesami poznawczymi
Inteligencja: podział
- płynna - stały w ciągu życia, zdolność dostrzegania złożonych relacji między symbolami i wykonywania złożonych reacji na symbolach (niezależnie od doświadczenia) - wrodzona
- skrystalizowana - ulega zmianie w ciągu życia to dysponowanie wiedzą i umiejętnościami w określonym kontekście kulturowym
- Emocjonalna- rozpoznawanie i radzenie sobie ze stanami emocjonalnymi zarówno własnymi jak i innych osób
Zaburzenia aktywności ruchowej: Ilościowe
Agitacja - nadmierna aktywność + wewnętrzne napięcie
Spowolnienie - obniżona aktywność ruchowa + zwolnienie tempa myślenia
Stupor - bezruch + mutyzm + zmniejszenie reaktywności na bodźce
Zaburzenia aktywności ruchowej: Jakościowe
- Katatonia - wzrost napięcia spoczynkowego mięśni
- Manieryzmy - dziwaczne ruchy lub gesty
- Posturyzmy - przyjmowanie niezwykłych pozycji ciała
- Katalepsja - giętkośc woskowata
- Stereotypie - uporczywe mechaniczne powtarzanie niefunkcjonalnych ruchów lub czynności
- Katapleksja - nagła utrata napięcia mięśniowego to objaw narkolepsji)
- Grymasy - dziwaczna ekspresja mimiczna
- Echopraksja - powtarzające się odtwarzanie ruchów innych osób
Zespół Katatoniczny:
to zaburzenia aktywności ruchowej i wolicjonalnej
- katalepsja
- negatywizm czynny i bierny
- zastyganie
- automatyzm nakazowy
- echopraksja, echomimia, echolalia
Awolicja
ograniczenie/ brak zdolności do inicjowania i podtrzymywania działań
Abulia
“bezczynność”, brak chęci do działania. Zaburzenie inicjowania działania!
Ambitendecja
- współwystępowanie sprzecznych dążeń
- uniemożliwia podjęcie decyzji i działania
np w schizofrenii
Zaburzenia woli i działania: jakościowe
- Stereotypie słowne
- Kompulsje/ natręctwa myślowe
- Negatywizm bierny i czynny
- Automatyzm nakazowy
- Apraksje
- Gibkość woskowa - katalepsja
- Echolalia/ echopraksja
- Dezorganizacja - utarta zdolności do przeprowadzenia celowych działań co może uniemożliwić wykonywanie codziennych czynności
Negatywizm: definicja
tendencja do zachowania niezgodnego z oczekiwaniami otoczenia
czynny - działania na przekór
bierny - nie spełnia żadnych poleceń
Apraksja: def
niemożność wykonania prostych ruchów ( prawidłowe napięcie mięśniowe i zachowanie somatosensorycznej kontroli ruchu)
Anhedonia
Utrata lub znaczne ograniczenie odczuwania przyjemności z działań, które dotychczas były jej źródłem
Lęk: definicja
- przykre uczucie wobec spodziewanego zagrożenia lub niepowodzenia
Lęk patologiczny
ma większe natężenie, jest wydłużony, nieadekwatny wobec danego bodźca (musi trwać 6 msc)
Postacie lęku patologicznego:
- wolnopłynący: długotrwały, bez określonego źródła
- uogólniony: stały niepokój wolec licznych codziennych wydarzeń i aktywności
- paniczny: nagle pojawiający się, ale ograniczony w czasie lęk z towarzyszącymi objawami somatycznymi
- fobia: nieuzasadniony lęk wobec określonych obiektów lub sytuacji z silnym dążeniem do ich unikania
Złość = dysforia
przeżywanie wzburzenia związanego z poczuciem ograniczenia, frustracji przy braku możliwości realizacji własnych celów
Afekt:
aktualny stan emocjonalny danej osoby
gdy zdrowie, to afekt żywy i dostosowany
Zobojętnienie uczuciowe: hipopatia i apatia
hipopatia - ilościowe ograniczenie
apatia - brak przeżywania uczuć
Spłycenie uczuciowe
- ekspresja emocjonalna jest zredukowana
bladość/ sztywność afektywna
Zubożenie uczuciowe:
- prymitywacja i uproszczenie w kwestii zaspokajania potrzeb biologicznych
Zaleganie uczuć
długotrwałe utrzymywanie się stanów emocjonalnych w niezmienionej lub mało zmienionej formie
Chwiejność afektu
podlegający częstym i nadmiernym zmianom, rzekomo prowokowanym przez otoczenie
Lepkość uczuciowa
niemożność oderwania się od danego stanu emocjonalnego (skracanie dystansu, wikłanie się w relacje)
Nietrzymanie afaktu:
Okazywanie gwałtownych i intensywnych reakcji uczuciowych (pozytywnych lub negatywnych) nieadekwatnych do wywołujących je bodźców
Wysycenie emocjonalne: podział
A. Syntymia - adekwatność i spójność zachowań, mowy i emocji
B. Hipertymia - nadmierna ekspresja
C. Hipotymia/ Atymia - ograniczenie ekspresji (afekt blady, pusty, chłodny, bezbarwny)
D. Paratymia - rozbieżność między ujawnianą i oczekiwaną ekspresją uczuciową . Afekt nieadekwatny i niedostosowany do sytuacji
E. Katatymia - życzeniowe przekształcanie przeżyć, zachowań i oczekiwań na przyszłość pod wpływem nastawień emocjonalnych - nie są one zwykle odzwierciedleniem rzeczywistości
prawidłowy wyraz świadomości: 2 orientacje
- autopsychiczna - rozpoznanie tożsamości własnej osoby
2. allopsychiczna - co do miejsca i czasu
Zaburzenia świadomości: podział
- Ilościowe
2. Jakościowe
Zaburzenia świadomości: Ilościowe
A. somnolentia ( senność patologiczna)
B. sopor ( stan przedśpiączkowy)
C. śpiączka
Zaburzenia świadomości: Jakościowe
A. przymglenie proste
- nieznaczne zaburzenie orientacji allopsychicznej
- łagodne upośledzenie funkcji poznawczych
- spowolnienie motoryczne, senność
B. delirium (z. majaczeniowy) - zaburzona orientacja allopsychiczna - niepokój psychoruchowy - bezsenność - omamy i złudzenia - urojenia wtórne do doznań zmysłowych - lęk i dysforia Najczęściej wywołane przez zaburzenia elektrolitowe i odwodnienie !!
C. z. pomroczny (zamroczeniowy):
- zaburzenia orientacji auto i allopsychicznej
- brak omamów
-nagły początek i szybkie przejaśnienie
- gwałtowne zachowania
- niepamięć wsteczna
Przyczyna: uraz, upojenie patologiczne, stan po napadzie padaczkowym
D. Z. splątaniowy:
- najgłębsze zaburzenia świadomości
- brak kontaktu z otoczeniem
- bezładne miotanie się
- zgon
przymglenie proste: cechy
- nieznaczne zaburzenie orientacji allopsychicznej
- łagodne upośledzenie funkcji poznawczych
- spowolnienie motoryczne, senność
Majaczenie: cechy
- zaburzona orientacja allopsychiczna
- niepokój psychoruchowy
- bezsenność
- omamy i złudzenia
- urojenia wtórne do doznań zmysłowych
- lęk i dysforia
Najczęściej wywołane przez zaburzenia elektrolitowe i odwodnienie !!
Zamroczenie: cechy
- zaburzenia orientacji auto i allopsychicznej
- brak omamów
-nagły początek i szybkie przejaśnienie - gwałtowne zachowania
- niepamięć wsteczna
Przyczyna: uraz, upojenie patologiczne, stan po napadzie padaczkowym
Splątanie : cechy
- najgłębsze zaburzenia świadomości
- może wystąpić chaotyczna aktywność ruchowa (jaktacje), bezładne miotanie się
- brak kontaktu z otoczeniem
- zgon
Przymglenie świadomości:
- jakościowe zab. świadomości
- zmniejszenie jasności
- utrudniony kontakt
- wypowiedzi i ruchy spowolnione
Zmącenie świadomości:
- dominują zaburzenia spostrzegania (iluzje, omamy),
- nagłe i silne zmiany nastroju
- utrudniony kontakt
- niepamięć fragmentaryczna
Zawężenie świadomości
- na pograniczu ilościowych i jakościowych zaburzeń świadomości
- znaczne ograniczenie pola percepcji otoczenia
- brak rejestrowania części informacji
- niemożliwe nawiązanie kontaktu
- niepamięć całkowita
Zaburzenia spostrzegania własnej osoby i otoczenia: na pograniczu jakich zaburzeń ?
spostrzegania i świadomości
Zaburzenia spostrzegania własnej osoby i otoczenia: Depersonalizacja
- chory jest zewnętrznym obserwatorem własnego umysłu/ ciała
- relacjonuje poczucie nierealności “jak we śnie”
Zaburzenia spostrzegania własnej osoby i otoczenia: Derealizacja
- rzeczywistość jest dla chorego obca i dziwna “jak na filmie”
Popędy: cechy
- wrodzone potrzeby biologiczne
- zapewniają utrzymanie przy życiu i istnienie gatunku
- zaburzenia popędó dotyczą łaknienia, pragnienia, snu i popędu sekualnego
Nawyki: cechy
- potrzeby nabyte w toku życia osobniczego
- zaburzenia nawyków to patologiczny hazard, kleptomania, piromania, trichotillomania
Impulsy natrętne: cechy
- uporczywie nawracające impulsy do działania
- postrzegane są jako niechciane i przymusowe
Reakcje egzogenne Bonhoeffera:
Nieswoiste reakcje psychopatologiczne na czynniki egzogenne np. zatrucia, infekcje, urazy mechaniczne itp