F20-F29 schizofrenia, zaburzenia typu schizofrenii i urojeniowe Flashcards
Schizofrenia: Objawy psychopatologiczne
1 - echo myśli 2 - nasyłanie oraz zbieranie myśli 3 - rozgłaśnianie (odsłonięcie) myśli 4 - postrzeganie urojeniowe 5 - urojenia oddziaływania, wpływu, owładnięcia 6 - głosy omamowe komentujące lub dyskutujące o pacjencie w trzeciej osobie 7 - zaburzenia myślenia 8 - objawy negatywne
Schizofrenia: kiedy nie możemy rozpoznać ? podczas jakich innych towarzyszących zaburzeń ?
- nasilone objawy depresyjne lub maniakalne
- choroba mózgu
- zatrucie substancjami lub ich odstawienie
Schizofrenia: rozpoznania wg ICD-10
OBJAWY PRZEZ 1 MIESIĄC,
jeden z poniższych:
ECHO MYŚLI - echo myśli, nasyłanie oraz zbieranie myśli oraz rozgłaśnianie (odsłonięcie myśli)
UROJENIA - urojenia oddziaływania, wpływu lub owładnięcia wyraźnie odnoszone do ruchów ciała lub kończyn, albo do określonych myśli, działań czy odczuć; spostrzeżenia urojeniowe
GŁOSY OMAMOWE - głosy omamowe komentujące na bieżąco zachowanie pacjenta albo dyskutujące o nim między sobą, albo innego typu głosy omamowe pochodzące z jakiejś części ciała
UROJENA PARANOIDALNE - utrwalone urojenia innego rodzaju, których treść jest niedostosowana kulturowo i całkowicie niemożliwa do zaistnienia
Co najmniej 2:
- utrwalone omamy ze zwiewnymi urojeniami bez treści afektywnej lub utrwalone myśli nadwartościowe
- przerwy i wstawki w toku myślenia prowadzące do rozkojarzenia lub niedostosowania wypowiedzi, neologizmy
- zachowania katatoniczne
- objawy negatywne: apatia, zubożenie wypowiedzi i spłycenie lub niespójność reakcji emocjonalnych
Klasyfikacja schizofrenii wg ICD-10:
F20.0 - sch. paranoidalna F20.1 - sch. hebefreniczna F20.2 - sch. katatoniczna F20.3 - sch. niezróżnicowana F20.4 - depresja poschizofreniczna F20.5 - sch. rezydualna F20.6 - sch. prosta
Schizofrenia: objawy osiowe
Ambiwalencja, ambisentencja, ambitendencja
Autyzm - odcięcie się od rzeczywistości
Afekt - zblędnięcie afektu - brak reakcji emocjonalnych
Asocjacje - rozkojarzenie, brak związku pomiędzy wypowiadanymi słowami
Schizofrenia: objawy pozytywne
- urojenia (ksobne, oddziaływania)
- halucynacje słuchowe (komentujące, imperatywne)
- echo, nasyłanie, odciąganie myśli (odsłonięcie)
- zachowania katatoniczne (stupor, podniecenie)
Schizofrenia: objawy negatywne
- anhedonia
- blady afekt
- apatia
- alogia (ubogie słownictwo)
- formalne zaburzenia myślenia
Schizofrenia paranoidalna: kryteria
- Najczęstsza
- nasilone urojenia i omamy (urojenia prześladowcze, szczególnej misji, zmiany postaci ciała lub niewiary)
- spłycenie, niedostosowanie afektu
- zaburzenia napędu (pobudzenie)
- pseudohalucynacje (gł. słuchowe - komentujące)
Schizofrenia hebefreniczna: kryteria
- wyraźnie utrzymujący się spłycony afekt lub niespójność i niedostosowanie afektu
- zachowanie bezcelowe i niepowiązane lub wyraźne zaburzenia myślenia (ROZKOJARZENIE)
- zaburzenia pełne bezładu, manieryzmy, grymasy, stereotypie
- skłonność do błaznowania
Schizofrenia katatoniczna: kryteria
Przez 2 tygodnie co najmniej jedno z poniższych:
- osłupienie (spadek reaktywności wobec otoczenia)
- pobudzenie ( wyraźnie bezcelowa aktywność ruchowa)
- zastyganie (dobrowolne przyjmowanie pozycji niedostosowanych, dziwacznych)
- zjawisko tzw. poduszki powietrznej
- negatywizm
- sztywność
- giętkość woskowa
- automatyzm nakazowy (automatyczne poddawanie się poleceniom)
*należy różnicować z zapaleniem mózgu
Schizofrenia: definicja
choroba przewlekła do grupy zaburzeń psychotycznych
występują zaburzenia myślenia, spostrzegania, niedostosowany i spłycony afekt, a także deficyty poznawcze
Schizofrenia: epidemiologia
1% populacji
26-45rż u kobiet - przebieg ostry, dominują objawy psychotyczne
20-25rż - mężczyźni - przebieg mniej korzystny, przewlekły, dominują objawy negatywne
Schizofrenia: czynniki etiologiczne
organiczne: m.in. poszerzenie komór bocznych mózgu, “hipofrontalność”
- infekcyjne (domniemane)
- genetyczne (bliźniaki monozygotyczne ok 48% ryzyko zachorowania)
- teoria neurorozwojowa (zmiany OUN w okresie rozwoju płodowego)
- biochemiczne: teoria dopaminowa, transmisja serotoninergiczna, glutaminergiczna
- teoria uwrażliwienia
- teorie społeczno- psychologiczne)
Schizofrenia: objawy osiowe wg Bleulera 4A
Autyzm - wycofanie
Afekt - sztywność emocjonalna, skąpa ekspresja
Ambiwalencja
Asocjacja - rozkojarzenie myślenia i wypowiedzi
Schizofrenia: objawy, podział na negatywne i pozytywne wg T. Crowe’a: NEGATYWNE
spadek akt dopaminergicznej w korze przedczołowej
- alogia i inne zaburzenia mowy
- apatia, abulia, awolicja
- anhedonia
- afekt blady
- formalne zaburzenia myślenia np. rozkojarzenie
- ambiwalencja
- objawy depresyjne i zab funkcji poznawczych
mogą doprowadzić do załamania linii życiowej
Schizofrenia: objawy, podział na negatywne i pozytywne wg T. Crowe’a: POZYTYWNE
- Omamy słuchowe - komentujące, imperatywne
- urojenia - typowo odnoszące, ksobne i oddziaływania
rzadko inne urojenia i halucynacje
-echo myśli, nasyłanie myśli, odciąganie myśli - zachowania katatoniczne (stupor, podniecenie)
Schizofrenia: Zaburzenia poznawcze
- zmniejszenie tempa przebiegu czynności intelektualnych
- zaburzenia uwgai, pamięci, zdolności do wyciągania wniosków
- zaburzenia poznania społecznego
Schizofrenia: objawy neurologiczne
“soft signs”:
- dysfagia
- zaburzenia chodu
- niezdarność
- astereognozja - niemożność rozpoznania przedmiotów za pomocą dotyku mimo braku zaburzeń czucia
Schizofrenia: początek i przebieg
-nagły - kilka dni
-szybki - kilka tygodni
lub stopniowy z objawami przez msc lub lata
w ok 10% przypadków tylko jeden epizod
Postaci schizofrenii katatonicznej:
Postać hiperkinetyczna:
- nadmierne niekontrolowane pobudzenie
- Ostra śmertelna katatonia- wysoka leukocytoza, sztywność mięśni, utrata przytomności, niewydolność narządów
Zahamowanie katatoniczne:
- mutyzm
- postępujące spowolnienie psychoruchowe
- brak interakcji z otoczeniem
- zaprzestanie przyjmowania płynów i pokarmów
- wstrzymanie wydalania (w skrajnych przypadkach)
Schizofrenia niezróżnicowana: definicja
nie przyjmuje jej konkretnego typu lub zawiera różne objawy występujące w poszczególnych typach
Depresja poschizofreniczna: definicja
- zazwyczaj po pierwszym epizodzie
- duże ryzyko próby samobójczej
Wszystkie leki blokujące D2 (neuroleptyki) mogą działać prodepresyjnie
Schizofrenia rezydualna: definicja
Przewlekły etap rozwoju schizofrenii, w którym nie występują objawy pozytywne wymienione w kryteriach ogólnych (wcześniej były - różnica z prostą), natomiast wyraźny postęp psychozy z długotrwającymi objawami negatywnymi.
Schizofrenia prosta:
- dominują objawy negatywne
- zmiana zachowania: zamknięcie w sobie, wycofanie z życia społecznego, regres zawodowy/ szkolny
- nie występują omamy i urojenia
Schizofrenia, a schorzenia somatyczne
częściej niż w populacji ogólnej: - otyłość - zaburzenia metaboliczne - choroby ukł krążenia - nadużeywania SPA - choroby neurologiczne i endokrynologiczne - urazy śmiertelność 1,5-2x wyższa u 50% próby samobójcze,
Schizofrenia: leczenie
- neuroleptyki atypowe (usuwają objawy i zapobiegają nawrotom)
np. olanzapina 10-20mg
* u kobiet w ciąży ostatecznością - wspomagająco:
- leki uspokajające
- normotymiczne
- przeciwdepresyjne - niebiologiczne:
- psychoterapia
- psychoedukacja - biologiczne:
- elektrowstrząsy np w typie katatonicznym
Schizofrenia: rokowanie - reguła trzech
1/3 - normalne życie
1/3 - wykazuje objawy ale dobrze funkcjonuje społecznie
1/3 zaburzenia funkcjonowania i wymaga częstych hospitalizacji
Schizofrenia: skale
SANS (scale of assesment of negative symptoms)
SAPS (positive)
PANSS(positive and negative syndrom scale)
