Pediatrische KNO en n. facialis Flashcards
Gradering van tonsillen
Graad 1-4, graad 4 worden kissing tonsils genoemd; ze liggen dan tegen elkaar aan.
Indicatie (adeno)tonsillectomie
7 of meer tonsillitiden per jaar. Als minder frequente klachten doe je afwachtend beleid. Maar beleid wijkt af bij comborbiditeit of complicaties (syndroom van Down, verminderde afweer of slaapapneusyndroom) bij eerste 2 geef je antibiotica en bij slaapapneu doorverwijzen naar KNO arts voor tonsillectomie
Indicatie doorsturen naar KNO-arts voor adenotonsillectomie bij:
- Kinderen met zeer frequente tonsillitiden (7/meer per jaar of 10 afgelopen 2 jaar)
- Immuungecompromitteerde patiënten
- Kinderen die heel veel kwijlen
- Peritonsillair abces
- Volwassenen met frequente tonsillitiden met ernstige morbiditeit
- Obstructief slaapapneusyndroom (OSA) o.b.v. (adeno)tonsillair hyperplasie (kissing tonsills)
Complicaties adenotonsillectomie
Kans op nabloeding (bij volwassenen is die kans groter dan bij kinderen), blijvende smaakverandering (beschadiging n. glossopharyngeus)
Ontstekingen en hyperplasie adenoïden bij kinderen
Ontstaan vaak bij bovenste luchtweginfecties. BLWI en van adenoïd komen vaak voor bij kinderen. Adenotonsillaire hyperplasie is vergroting van zowel neusamandelen als tonsillen. Adenotonsillectomie is niet geïndiceerd bij kinderen met veel recidiverende BLWI’s.
Therapie BLWI
Symptomatisch met NaCl neusspray, otrivin als dat niet werkt en eventueel analgeticum of antipyreticum. Voldoende vochtinname is van belang. Koorts neemt in 48-72h af. Pijnstilling kan beste rectaal worden gegeven. Antibioticakuur niet noodzakelijk want BLWI wordt meestal door virus veroorzaakt.
Otitis media acuta
Incidentie 80% in eerste 3 levensjaren. Meeste verwekkers zijn: S. pneumoniea, H. influenza, Moraxella catarrhalis of virale verwekkers.
Presentatie: ziek en koorts, als trommelvlies perforeert nemen pijn en ziekteverschijnselen snel af, oor dan nog paar dagen afscheiding vertonen.
Behandeling otitis media acuta
Expectatief met supportieve symptomatische behandeling (paracetamol, lokaal analgeticum en behandeling begeleidende rhinitis). Oordruppels hebben geen zin (want trommelvlies nog intact).
Antibiotica geven bij ernstig ziek kind, of: bilateraal OMA met loopoor <2jaar, anatomische afwijkingen KNO-gebied, ooroperaties in VG, gecompromitteerd immuunsysteem, kind<6maanden en als eerste presentatie kind loopoor met pijn/koorts.
Mastoïditis
Palpabele rode zwelling achter oor met mogelijk pusvorming en afstaand oor. Kan tot meningitis leiden. Is self-limiting, maar als geen verbetering in 48-72h->draineren en antibiotica voorschrijven
Indicaties paracentese (insnijden trommelvlies in vooronder kwadrant)
Hevige pijn en geen reactie op medicamenteuze behandeling, koortsstuipen, verminderde immuniteit, nemen van kweek voor bacteriologie, steeds recidiverende OMA, OMA met complicaties, persisterende OMA of recidief binnen een week en hyperbare zuurstofbehandeling bij kleine kinderen
Plaatsen trommelvliesbuisje
Bij recidiverende OMA (als >6x per jaar) of bij taalstoornissen
Chronische otitis media met effusie
Slecht horen, dan spraakachterstand. Geen goede beluchting van middenoor, onderdruk ontstaat en dat trekt vocht aan. Afwachtend beleid of plaatsen trommelvliesbuisjes
House-Brackmann classificatie
6 gradaties, kantelpunt zit bij graad 3 en 4, bij 4 kan oog niet meer worden gesloten.
Kenmerken facialis verlamming
Parasympatische functie valt ook uit, traansecretie kan dan niet meer goed functioneren en droge ogen en conjunctivitis op kunnen treden. Motorische functie van n. facialis is optrekken van oogleden (gaat hangen bij parese). Sensibele taak voor smaak van voorste 2/3 van tong. Ook innervatie deel pharynxboven en cavum conchae van oor worden sensibel geïnnerveerd.
Bellse parese
Geen andere oorzaak voor verlamming kan worden gevonden, is ook wel idiopathische facialisverlamming.
Kenmerkend: perifere uitval alle takken, (sub)acuut ontstaan met snelle progressie van max 1 week, spontaan herstel 3-6 weken na ontstaan uitval. Vaak eerste BLWI, kou of verminderde weerstand. Vage peri-auroculaire pijn en dof gevoel in gelaat aan zelfde zijde. Ook smaakverlies of smaakverandering optreden evenals hyperacusis
Behandeling Bellse parese
Corticosteroïden startan als melden binnen 72h na ontstaan als oog niet meer sluit.
n. facialis-decompressieoperatie kan maar is zeer zelden geïndiceerd bij Bellse parese
Herpes zoster oticus
Als er blaasjes en pijn zou zijn. Begint vaak met periauriculaire pijn en soms met doof gevoel in gezicht en smaakverlies. Tegelijkertijd vesiculae rondom of in het oor en op gelaat en soms uitgebreider. Vesiculae drogen in en vormen korstjes.
Behandeling herpes zoster oticus
Als presentatie binnen 1 week, dan starten met prednisolon. En binnen 48h na ontstaan van de huiduitslag starten met famciclovir voor 7 dagen. Pijnstilling is vaak noodzakelijk (meestal genoeg aan NSAIDs)
Statische behandeling als n. facialis helemaal door is
Wenkbrauwlift, goudgewichtje (in bovenooglid bij onvoldoende sluiting), openen van neusklep, correctie mondhoekscheefstand
Dynamische behandeling als n. facialis helemaal door is.
Reconstructies in acute fase: directe end-to-end anastomose of interpositie zenuwtransplantaat. En reconstructies in chronische fase
Adjuvante behandeling als n. facialis door is
Mimetherapie en botox injecties
2 soorten schedelbasisfractuur
- Lengtefractuur: veroorzaakt door zijdelings inwerkend geweld. Binnenoor blijft bespaard. Conductief gehoorverlies en behandeling is passief
- Dwarsfractuur: breuklijn door os petrosum tot in foramen magnum. Kan sprake van perceptief gehoorverlies, actieve behandeling.
Testen om bepalen waar facialisbeschadiging zit
- Schirmertest: traanproductie meten (afhankelijk van n. petrosus major superficialis)
- Stapediusreflex: n. stapdiustesten
- Smaakonderzoek: chorda tympani testen.
Als Schirmertest afwijkend is, zijn de andere testen dat ook.
Stemvorkproeven
Als binnenoor is aangedaan-> perceptief gehoorverlies kan optreden. Weber lateraliseert dan naar gezonde oor. Rinne is indifferent of positief.
Doofheid: Rinne is indifferent
Conductief gehoorverlies: lateraliseert Weber naar aangedane oor en Rinne in aangedane oor is ook negatief. Duidt op lengte schedelbasisfractuur.