cataract

Question 1

Voorste oogkamer en achtersegment

Answer 1

Voorste oogkamer zit tussen cornea en lens en bevat vocht (geproduceerd door coprus ciliare)
Achtersegment bevat glasvocht (geleidt licht naar netvlies)

Question 2

Onderdelen van lens

Answer 2

Kapsel (lenszakje/bindweefselzakje om de lens), cortex (schors, buitenkant lens) en nucleus (kern, binnenkant lens).
Bestaat uit laagjes, centrale deel kwam als eerste en de rest is er later (met leeftijd bijgekomen)

Question 3

Functie lens

Answer 3

Is transparant zodat licht erdoorheen kan. Kan van vorm veranderen zodat je op verschillende afstanden scherp kan zien. Van dichtbij zien; lens moet accomoderen (boller maken) via m. ciliaris. Om van veraf te zien ontspant m. ciliaris en wordt de lens vlakker. De lens breekt 1/3 (20D) van het licht, de rest doet de cornea

Question 4

Congenitaal cataract

Answer 4

1/meer witte zones in de kern van de lens, hier wordt licht minder goed gebroken. Patiënt kan dan daar minder goed zien. Kan aan 1 oog voorkomen.

Question 5

Cataract

Answer 5

Lensvertroebeling, sprake van progressieve, onomkeerbare visusdaling en lichtverstrooiing. Klachten vooral bij wijde pupil (s’avonds bijv.). hoe verder naar voren de cataract, hoe kleiner de visus is verstoord. En hoe gevorderder de staar, hoe moeilijker de operatie (maar operatie hoeft niet altijd). Ouderdomscataract komt bij nagenoeg iedereen voor, als je maar oud genoeg wordt.

Question 6

Ontstaan cataract

Answer 6

Stofwisselingsverstoring van de lens, veroorzaakt vertroebeling. Kamerwater zorgt voor aan en afvoer van o.a. glucose en elektrolyten. Evenwicht is kwetsbaar, als verstoord kan debris en deposities niet worden afgevoerd.

Question 7

Cataract oorzaken

Answer 7

• Hogere leeftijd
• Chronische iridocyclitis of uveïtis (auto-immuuninfecties aan binnenkant oog)
• Posttraumatisch
• Langdurig prednison gebruik
• Congenitaal
• Iatrogeen (medicaties, oogoperaties)
• Metabool/syndromaal (bijv. diabetes zijn meer balans wisselingen)
• Bepaalde medicatie (dosisafhankelijk) zoals; corticosteroïden, antihypertensiva, statines, fenothiazines, amiodaron en miotica (pupilvernauwend)

Question 8

Systemische aandoeningen die gerelateerd zijn aan cataract

Answer 8

Diabetes mellitus (hoog glucosewaarde-> glucose kan in lens komen. Bij lage bloedsuikerspiegel-> overtollig vocht lens uit), hypertensie, dyslipidemie en obesitas en systemische aandoeningen als atopische dermatitis, myotone dystrofie…

Question 9

Klachten cataract

Answer 9

Wazig zien (vooral veraf), je wordt myoper (bijziend). Ook strooilicht (koplampen tegenliggers), moeilijker om gezichten herkennen bij fel licht. Cataract is geleidelijk progressief, schade is irreversibel.
Als je ouder wordt, wordt je lens dikker kan verergeren bij staar. Maar dan betere lichtbreking en dan weer lezen, maar gaat ten koste van veraf scherp zien.
Je kan testen met letterkaart en oogmeting doen (refractioneren). Met stenopeïsche opening kan worden voorspeld of visus beter wordt na operatie.

Question 10

Spleetlamponderzoek

Answer 10

Pupil verwijden door wijddruppelen (tropicamide of phenylephrine). Dan oog belichten (met brede/smalle bundeld en diffuus/gefocust). Bij staar: schuine, smalle bundel (goed contrast tussen verschillende lens onderdelen). Bij retro-illuminatie krijg je terugvallend licht doordat netvlies licht reflecteert.

Question 11

Locaties waar cataract kan voorkomen

Answer 11

Nucleair: aan binnenkant lens. Subcapsulair: net onder kapsel of corticaal: in schors van de lens (dubbel beelden ontstaan).

Question 12

Nucleair cataract

Answer 12

Centrale deel van lens verkleurt, wordt troebel. Nucleaire sclerose ontstaat. Kleur kan veranderen van geel, naar rood, naar bruin en soms zwart. Rode lens absorbeert vooral blauw licht. Dan zie je wereld geler/bruiner

Question 13

Corticaal cataract

Answer 13

Spaken in ogen ontstaan (zijn heel wit). Veel last van strooilicht. Christmas tree cataract als goudachtige draadjes zichtbaar zijn.

Question 14

Subscapularis posterior cataract

Answer 14

Bevindt net onder kapsel aan lensrand. Kan komen door langdurig prednisongebruik. Aan achterkant ontstaat een plaque (is te zien als zwart bij terugvallend licht). Als die groot is, kunnen mensen heel slecht zien. Zicht is dan snel slecht terwijl er niet veel cataract hoeft te zijn. Bij nucleair is dat andersom (veel cataract maar weinig klachten). Vaak zie je mengbeeld.

Question 15

Polaris anterior/posterior

Answer 15

Cataract in centrum voor (polaris anterior) of achter (polaris posterior) de lens. Vaak aangeboren. Wit plekje in lens, hoeven niet per se klachten te zijn. Wel meer last van strooilicht. Wit plekje wordt langzaam groter en kan gehele pupil beslaan en kan je er niet meer langs kijken.

Question 16

Traumatisch cataract

Answer 16

Staar ontstaat heel snel, witte vlekken in lens kunnen aanwezig zijn. Lens kan ook traumatisch geluxeerd zijn, dan kijk je langs lens heen. Daarnaast scheur in iris, daardoor kan bloed in voorste oogkamer terecht komen. Witte pupil en er kan niet goed in oog worden gekeken. Operatie moet met spoed, cataract in loop van dagen ontstaan.

Question 17

Matuur cataract

Answer 17

Als cataract niet wordt verholpen en steeds erger wordt. Vooral in tropen of verstandelijk gehandicapten of na trauma. Visus beperkt tot licht en donker of handbewegingen.

Question 18

Morgagni cataract

Answer 18

Lens kan verweken en spontaan wegzakken. Staar is verdwenen en patiënt kan weer zien. Maar je ziet niet scherp, want lensbreking mist.

Question 19

Cataract classificeren

Answer 19

Cataracta incipiens: visus>0,8
Cataracta immatura: visus> 0,3
Cataracta matura: visus 1/300 (nauwelijks in NL)

Question 20

Phaco emulsificatie

Answer 20

Standaard staar operatie in het Westen. Opening maken in kapsel van de lens, die kan worden losgespoeld. Lens wordt vergruisd en opgezogen. Als lens verwijderd-> vouwlens inbrengen. Lens wordt in kapsel geplaatst, dan oog schoonmaken. Operatie duurt 8-12 min. Operatiewond is kleiner en minder complicaties en snellere genezing.

Question 21

Follow-up na cataractchirurgie

Answer 21

Als ongecompliceerd beloop en geen risicofactoren: telefonisch contact na 1 dag, polikliniekbezoek na 1 week en eindcontrole na 3-6 weken met oogmeting en nieuwe bril
Operatie aan 2 ogen: min 3 weken tussen beide OKs. Tegenwoordig: enkele dagen interval of bilaterale OK met nacontrole in 1 zitting

Question 22

Multifocale implantlenzen

Answer 22

Kunstlenzen met leesgedeelte. Lens kan bijv. andere sterkte hebben in midden van lens, hierdoor grotere bril onafhankelijkheid.

Question 23

Biometrie

Answer 23

Meten van sterkte van lens nodig voor operatie. Afhankelijk van lengte van oog en bolling. Kromming van cornea uitdrukken in k-waardes. Aslengte van oog wordt beoordeeld met een A-scan of IOL-master.

Question 24

Intraoperatieve complicaties van cataractoperatie

Answer 24

Kapselruptuur (kunstlens kan niet meer geplaatst worden of glasvocht kan eruit lopen), expulsieve choroidale bloeding, zonulolysis, dropped nucleus (kan leiden tot ontsteking), irisprolaps en glasvocht verlies naar voorste oogkamer

Question 25

Postoperatieve complicaties cataractoperatie

Answer 25

IOL-luxatie, nastaar, cornea decompensatie, endophthalmitis, cystoïd macula oedeem en ablatio retinae.
Belangrijkste complicaties zijn: nastaar, IOL-luxatie en endeophthalmitis

Question 26

Endopthalmitis

Answer 26

Tijdens staaroperatie kan bacterie mee worden geïmplanteerd met lens/na operatie bacteriën in wond. Vaak veroorzaakt door commensalen en heeft slechte prognose.

Question 27

Mogelijkheden anesthesie

Answer 27

Topicaal en intracamerale anesthesie (druppelanesthesie), retrobulbair block (onder ooglid (buiten oogspieren en zenuwn om) spuiten), subtenon anesthesie (opening in slijmvlies en verdoven onder oog) en algehele narcose (als heel angstig of geestelijk gehandicapten).