p/plytkowe Flashcards
preparaty żelaza podzial DN odtrutka
podajemy doustne zelazo dwuwartosciowe (zawieraja kw askorbinowy ktory stabilizuje zelazo i kwas bursztynowy ktory zwieksza wchlanianie zelaza)
-asparaginian
-chlorek
-fumaran
-glukonian
-bursztynian zelazawe
dozylnie trojwartosciowe preparaty;
-glukonian zelazowy
-kompleks zelaza, sorbitolu i kwasu cytrynowego
-ferumoksytol
DN
doustny;
nudnosci
wymioty
biegunka
zaparcia
drgawki
odkladanie sie wapnia w ukl siateczkowo srodblonkowym - hemosyderoza
dozylne;
uskzkodzenie sciany naczynia
reakcje alergiczne
dolegliwosci stawowo miesniowe
hemosyderoza
odtrutka; deferoksamina
niedobor b12 preparaty
cyjankokobalamina im lub iv
hydroksykobalamina
rzadko terapia doustna
zatrucie metotreksatem
kwas folinowy
preparaty erytropoetyny i kiedy stosujemy DN
darbepoetyna alfa - okres poltrwania 25h, raz w tygodniu podanie
peginesatyd - pegylowany analog erytopoetyny
terapia u:
-niewydolnosc nerek
-AIDS (w czasie leczenie zydowudyna)
-schorzenia przewlekle zapalne i nowotworowe
-aplazja szpiku
-wczesniaki
-dawcy krwi
DN
-nad tetnicze
-zespol nadlepkosci krwi –>powiklania zakrzepowo zatorowe
-zespol grypopodobny
G-CSF i GM-CSF preparaty kiedy stosujemy DN
G-CSF (czynnik stymulujący tworzenie kolonii granulocytów — neutrofili) preparaty: filgrastym
lenograstym, pegulowany filgrastym (pegfilgrastym)
GM-CSF (czynnik stymulujący tworzenie kolonii
granulocytów i makrofagów) preparaty: sargramostym, molgramostym
wskazania:
-neutropenia w chemioterapii
-aplazja szpiku
-izolacja komorek macierzystych do uzycia ich w celu regenracji szpiku po chemioterapii
Dn;
-bole kosci
-goraczka
-wysypka
-hipotonia
-tachykardia
-obnizenie saturacji przy podaniu dozylnym
INTERLEUKINA 11 I TROMBOPOETYNA kiedy DN
Stymulują powstawanie i uwalnianie ze szpiku płytek
krwi. Stosowane w leczeniu ciężkich małopłytkowości.
DN;
nadcisnienie
hipokaliemia
interleukina 11 rekombinowana ludzka (oprelwekina) - przyspiesza dojrzewania megakariocytow, zwieksza liczbe plytek krwi, nasila hematopoeze i wzrost nsrodblonka przewodu pokarm i osteoklastow.
w leczeniu maloplytkowosci przez nowotwory
trombopoetyna - wspomaga proliferacja plytek krwi
uzywane preparaty:
Ludzki CZYNNIK WZROSTOWY I ROZWOJU MEGAKARIOCYTÓW
(rHuMGDF) oraz ludzka trombopoetyna (rHuTPO)
Stosuje sie je w celu zwalczania małopłytkowości wywołanych radio i chemioterapią oraz aby zwiększyć liczbę płytek krwi u dawców
romiplostym i eltrombopag po co
romiplostym: zwieksza liczbe plytek krwi u pacjentow z immunologiczna maloplytkowoscia
eltrobopag: agonista receptora trombopoetyny, stosowany w immunologicznej plamicy maloplytkowej, i maloplutkowosc w przebiegu markskosci watroby przez HCV
preparaty krwiozastepcze podzial i DN
preparaty krystaloidalne:
0,45% NaCl, 0,9% NaCl, płyn fizjologiczny
wieloelektrolitowy izotoniczny (PWE),
ROZTWÓR RlNGERA
DN; przewodnienie, zaburzenia elektrolitowe, zwiekszenie gotowosci prozakrzepowej krwi
preparaty koloidalne:
Dekstrany: 70 0 0 0 , 60 0 0 0 , 4 0 0 0 0 , 1000
(haptenowy)
zwiekszaja przestrzen wewnatrznaczyniowa
DN; anafilakcja, anafilaktoidalna reakcja
Skrobia hydroksyetylowana:
DN: swiad skory, r anafilaktyczna, uczulenie
Preparaty żelatyny:
DN: uczulenie
skuteczniejsze sa plyny koloidalne w zwalczaniu hipowolemii i plyny koloidalne predysponuja do uszkodzenia nerek
leki p/plytkowe
leki hamujace agregacje plytek
kwas acetylosalicylowy ASA - aspiryna
tienopirydyny
blokery receptora dla ADP niebędące tienopirydynami
Związki blokujące receptor płytkowy dla fibrynogenu: GP Ilb/IIIa
Mimetyki sekwencji RGD
(a rg in in a -g lic yn a -k w a s asparaginowy)
Inhibitory syntazy i/lub receptora dla txa2
Inhibitory fosfodiesterazy
Prostacyklina i jej pochodne
Nowe leki przeciwpłytkowe
ASA mechanizm dawka wskazania p/wskazania DN
nieodwracalnie hamuje COX1 w plytkach krwi – przez to dziala silnie przeciwplytkowo
dawka: p/zapalny 1-2g/doba
p/bolowy od 40mg/doba
p/plytkowy 75-300mg dziennie
wskazania:
-zapobieganie agregacji plytek w stabilnej dlawicy piersiowej, przewlekle migotanie przedsionkow, zawal serca i po nim, udar nieodkrwienny mozgu
-lek p/zapalny - goraczka reumatyczna, nerwobole, przeziebienie, zwyrodnienia stawow
p/wskazania:
-nadwrazliwosc
-wrzody zoladka/dwunastnicy
-zapalenie przew pokarm
-cukrzyca, mocznica, tezyczka
-po operacji, skaza krwotoczna, miesiaczka
-polipy w nosie
-niew nerek i watroby
DN
-zgaga
-nasilona nietolerancja kwasu moczowego u pacjentow z dną
-zespol reyea
-szum w uszach, zawroty glowy, nudnosci wymioty (salicylizm)
-niezyt nosa
-astma
-skurcz oskrzeli
tienopirydyny przyklady mechanizm wskazania
■ tiklopidyna;
■ klopidogrel; - omperazol hamuje jego dzialanie
■ prasugrel;
■ ELINOGREL
hamują agregację płytek krwi przez selektywne i nieodwracalne łączenie się z receptorami ADP typu P2Y12. Po podaniu tienopirydyn dochodzi także w płytkach do upośledzenia aktywacji kompleksu: glikoproteina (GP) Ilb/IIIa, będącego receptorem dla fibrynogenu.
wskazania:
-zapobiega powiklan naczyniowych u osob z miazdzyca
- z asa podajemy w ostrym zespolem wiencowym bez ST
- z asa w zawale STEMI
klopidogrel
wskazany w profilaktyce przeciwzakrzepowej u pacjentów po zawale serca lub udarze niedokrwiennym oraz u pacjentów z ostrym zespołem wieńcowym w skojarzeniu z ASA
prasugrel
dziala szybciej i silniej niz klopidrogrel
wskazania jak klopidogrel
p/wskazania:
o udar lub TIA
o wiek >75 lat
o. masa ciała <60 kg (lub zmniejszenie dawki)
o przebyte krwawienia o znacznym nasileniu
tiklopidyna
stosowana głównie w profilaktyce udarów niedokrwiennych oraz w zapobieganiu wykrzepiania w przetoce tętniczo-żylnej u pacjentów dializowanych
podawana 2 x na dobe
Blokery receptora dla ADP niebędące
tienopirydynami
■ kangrelor; – analog atp krotkodzialajacy, iv
■ TYKAGRELOR - dziala bezposrednio na receptor P2Y12, odwracalny antagpnista tego rec, jest skute3czniejszy niz klopidogrel
Dn tigakrelor;
dusznosc
omdlenia
zwiekszenie st kreatyniny i kw moczowego
związki blokujące receptor płytkowy
dla fibrynogenu: GP Ilb/IIIa preparaty mechanizm wskazania
Związki te blokują receptor dla fibrynogenu na płytkach
(CP Ilb/IIIa), wT związku z czym zapobiegają tworzeniu
się agregacyjnych sieci płytkowych (utrzymywanych
przez fibrynogen)
abcyksymab - fragment monoklalnego p/ciala, stosujemy iv w angioplastyce t wiencowej u osob z duzym ryzykiem zgonu/zawalu
trzeba uwazac zeby pacjent nie dostal uczulenia jezeli dsotal ten lek w ciagu ostatniego roku
wskazania
-swiezy zawal
-zawal bez zallamka q
-po zabiegach na naczyniach wiencowych
-zatorowosc plucna
-zakrzepica zyl glebokich
abcyksymab
Dn
trombocytopenia
reakcje nadwrazliwosci
M im etyki sekw encji RGD
(a rg in in a -g lic yn a -k w a s asparaginowy)
preparaty jak stosujemy je
eftyfibatyd – inhbitor rec iib/iiia
tyrofiban – pochodna tyrozyny, selektywnie blokuje iib/iiia, slabo dziala na rec witronektynowy - odgrywa on role w adhezji, migracji i proliferacji kom
stosujemy iv w ostrych zespolach wiencowych NSTEMI, u osob z ryzykiem zgonu/ zawalu, u osob z obnizeniem ST w ekg lub z cukrzyca
Inhibitory syntazy i/lub receptora dla TXA 2
pikotamid
antagonista rec TXA2 i inh jego syntazy.
stosowany u:
-ludzi z miadzyca tetnic konczyn dolnych - zmniejsza tam prawdopodobienstwo zdarzenia naczyniowego
Inhibitory fosfodiesterazy
dipirydamol - nieselktywny inh fosfodiestereazy, powoduje wzrost Camp w plytkach krwi
agonista rec prostacykliny
u kogo stosujemy;
-choroby krazenia mozgowego, podawamy z asa zmniejsza czestosc nawracania udarow mozgu
-razem z warfaryna podajemy go osobom ze sztucznymi zastawkami
cylostazol - selektywny inh fosfodiesterazy typu 3 w plytkach i miesniach gladkich naczyn, powoduje wzrost camp – efekt antyagregacyjny i relaksacyjny
u kogo:
-chromanie przestankowe w cukrzycy git
Prostacyklina i jej pochodne mechanizm DN
epoprostenol
analog prostacykliny nietrwaly
najsilniejszy znany inh agregacji plytek
dziala na receptor ip i zwieksza camp w plytkach
kiedy?
-podczas operacji
-schorzenia z maloplytkowoscia
-pierwotne nad plucne
-choroba raynauda
-terapia schorzen powodujacych zwezenie tetnic obwodowych
DN;
-obnizenie cisnienia
-krwawienie
-zaczerwienienie twarzy
-bol glowy
-nudnosci i kolka brzuszna
iloprost
stabilny analog prostacykliny
kiedy?
-w cghorobach prowadzacych do zwezen i zamkniecia tetnic obwodowych (zagrozeni amputacja)
-nadcinsnie plucne
p/wskazania:
-nadwrazliwosc
-ryzyko krwawienia
-choroba niedokrwienna serca zaawansowana
-ostry zespol wiencowy w ciagu 6 miesiecy
-niewydolnosc serca zdekompensowana
treprostynil
analog prostacykliny
Hamuje agregację płytek krwi. ma bezpośredni wpływ wazodylatacyjny na napięcie tętniczek płucnych. Stosowany w nadciśnieniu płucnym.
Nowe leki przeciwpłytkowe
WORAPAKSAR, ATOPAKSAR
antagonisci rec aktywowanych przez trombine PAR1, hamuja agregacje plytek inicjowana przez trombine
p/wskazanie:
-udar mozgu, niedokrwienie mozgu, krwawienia wewnatrzczaszkowe
Terutroban
Selektywny antagonista receptorów dla TXA2, również
hamujący agregację płytek krwi inicjowaną przez trombinę.
leki zwiekszaja ryzyko krwawien