Brainscape's Knowledge GenomeTM

Browse over 1 million classes created by top students, professors, publishers, and experts.


See full index

farma > opioidy > Flashcards

opioidy Flashcards

1
Q

typy bolu

A

1.receptowy 0+- somatyczny, trzewny
2.niereceptorowy - neurogenny, nueorpatyczny
3.mieszany

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

przewodzenie bólu

A

przez szybkie zmielinizowane wlokna A-δ i wlokna wolne niezmielinizowane C, wlokna te aktywowane sa przez bodzce mechaniczne, termiczne i chemiczne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

czym sa opioidy

A

substancje ktore wykazuja powinowactwo do receptorow opioidowych, substancja endogenna lub syntetyczna, opiaty wchodza w sklad opioidow

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

czym sa opiaty

A

naturalnie wystepujace alkaloidy roslinne wchodzace w sklad opium np. kodeina i morfina

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

podzial opioidow

A
  1. naturalne: endorfiny, enkefaliny
    2.polsyntetyczne: heroina, hydrokodon
  2. syntetyczne: fentanyl, metadon
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

mechanizm dzialania opioidow

A

dzialanie przeciwbolowe; hamowanie przewodzenia aferentnego na obwodzie
osrodkowo - dzialaja na zstepujace wlokna nerwowe i prowadza do zahamowania wstepujacej transmisji bolu.
skutecznosc opioidow jest warunkowana synergizmem dzialania mozgowego i rdzeniowego

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

receptory opioidowe

A

trzy typy:
1.mi (to dziwne u) - u1,2,3
2.delta -delta1,2
3.kappa - k1,2,3
wiekssosc znanych opioidowych lekow dziala na mi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

receptor mi

A

1.euforia/sedacja
2.znieczulenie nadrdzeniowe
3.depresja oddechowa
4.zmniejszona motoryka przew pokarm
5.swiad,uwalnianie prolaktyny

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

receptor kappa

A

1.sedacja
2.uzaleznienie
3.depresja oddechowa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

receptor delta

A

1.psychomodulacja (eudoria/depresja)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

dzialanie osrodkowe opio

A

1.analgetyczne - hamowanie przewodzenia bodzcow bolowych
2.sedatywne
3.anksojolityczne (p/lekowe,antyemocjonalne)
4.euforyzujace/dysfotyczne
5.depresyjne na osrodek oddechowy i kaszlu
6.wymiotne(poczatek terapii)/przeciwymiotne (dlugi okres)
7.zwezenie zrenic - mioza
8.zatrzymanie moczu - zwiekszenie wydzielania wazo
9.rozwoj tolerki
10.obnizaja prog drgawkowy (hamuja gaba)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

dzialanie obwodowe opio

A

1.analgezja (zmniejszaja uwalnianie przekaznikow z zakonczen synaptycznych)
2. skurcz wiekszosci m gladkich:
-opozniaja oproznianie zoladka (skurcz odzwiernika)
-hamuja czynnosc motoryczna przew pokarm i zwiekszaja napiecie
-kurcza m gladkie i zwieracz drog moczowych
-spadek cisnienia krwi
-nasialaja uwalnianie histsminy
-skurcz zwieraczy drog zolciowych (nie stosujemy w kamicy, zoltaczce i OZT)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

czysty agonista

A

powinowactwo do rec opio (zwlaszcza do mi) i je pobudza np. morfina, oksykodon, petydyna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

agonisto-antagonista

A

na jeden receptor dziala agonistycznie a na drugi antagonistycznie (np.pentazocyna - lubi kappe i delte a nie lubi mi, buprenorfina - antagonista kappy ale czesciowy agonista mi)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

czesciowy agonista

A

ma slabe dzialnie pobudzajace na recptor ale blokuje dostep silniejszym substancjom np. buprenorfina

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

czysty antagonistanie

A

nie ponbudza receptora i blokuje dostep innym substancjom np. nalokson

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

efekt pulapowy

A

wiekszosc opioidow nie wykazuje efektu pulapowego dlatego np morfina nie ma dawki maksymalnej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

zastosowanie opio

A
  1. w terapii silnych bolow
    2.zawal serca - w sercu potrzeba mniej tlenu i zahamowania osrodka oddechowego
  2. obrzek pluc - zahamowanie osrodka oddechowego
  3. terapia osob uzaleznionych
  4. biegunki np.loperamid
    6.kaszel np.kodeina
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

dzialania niepozadane opio

A
  1. ZAWSZE ZAPARCIA
  2. nudnosci i wymioty
  3. nadmierna sedacja - senny pacjent w 1 dobach
    4.depresja oddechowa
    5.zatrzymanie moczu
    6.zwezenie zrenic
    7.swiad
    8.skurcz oskrzeli
    9.hiperalgezja
    10.uzalenzienie
    11.hipotensja
    12.kolki zolciowe
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

jakie efekty podlegaja tolerancji w opio

A

1.analgezja
2.sedacja
3.euforia
5. dzialanie przeciwkaszlowe
6.nudnosci i wymioty
ALE TOLERANCJA NIE ROZWIJA SIE NA ZAPARCIA I ZWEZANIE ZRENIC i depresji oddech

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

czym oslabia sie tolerka na opio

A

antagonista nmda - ketamina

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Przeciwskazania do stosowania opioidów:

A
  • ostra porfiria wątrobowa
  • niedrożność jelit
  • ostry brzuch
  • niedoczynność tarczycy
  • guz chromochłonny
  • przerost prostaty z trudnością oddawania moczu
  • hipotensja z hipowolemią
  • napady padaczkowe
  • schorzenia dróg żółciowych i trzustki
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

interakcje opio z lekami

A

1.sedatywne
2.naseene
3.neuroleptyki
4.przeciwdepresyjne
5.alko
6.antycholinergiczne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

objawy zatruciaprzedawkowania opio

A
  • utrata przytomności – śpiączka
  • depresja oddechowa – płytki oddech, nieregularny
  • sinica
  • hipotermia
  • nadmierna potliwość
  • nieoznaczalne ciśnienie
  • zgon -> porażenie ośrodka oddechowego
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

czym leczymy zatrucie opio?

A

NALKOKSONEM

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

II stopien drabiny analgetycznej

A

tramdaol, kodeina, dihydrokodeina

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

tramadol receptory i ile dziala

A

slaby agonista MI, 4-6h, 5-10x slabszy niz morfina ale tez bezpieczniejszy, najczesciej stosowany opioid

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

tramadol mechanizm dzialania

A

inh wychwytu zwrotnego noradrenaliny i serotoniny, dobrze hamuje przekazywanie bolu w rdzeniu kregowym

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

tramadol uwaga na interakcje z jakimi lekami

A

z lekami przeciwdepresyjnymi - moze wystapic zespol serotoninergiczny

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

tramadol w dawkach terapeutycznyhc

A

nie uzaleznia!
nie dziala depresyjnie na osrodek oddechowy lub znikomo

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

tramadol przeciwskazania

A

1.bol poroddowy
2.bol kolkowy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

tramadol dzialanie niepozadane

A

1.nudnosci i wymioty
2.nadmierna potliwosc
3.obniza prog drgawkowy (pacjent z padaczka moze miec wiecej atakow)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
33
Q

tramdol kiedy swtosujemy i kiedy najlepsza biodostepnosc

A

w bolach pooperacyjnych, najlepsza po podaniu doustnie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
34
Q

kodeina receptor i czas

A

agonista recepotor mi, czas - 4godz po podaniu douistnym (10xslabszy niz morfina)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
35
Q

kodeina mchanizm dzialania

A

efekt przeciwbolowy wiaze sie z przeksztalceniem kodeiny do morfiny ale jedynie 10% dawki wiec dziala bardzo slabo, jest dostepna OTC

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
36
Q

kiedy stosujemy kodeine

A

głównie w postaci preparatów łączonych z nieopioidowymi lekami p/bólowymi np. z
paracetamolem

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
37
Q

kiedy stosujemy kodeine

A

głównie w postaci preparatów łączonych z nieopioidowymi lekami p/bólowymi np. z
paracetamolem
1.silny kaszel - ale rzadko
2.slabe i umairkowane bole

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
38
Q

wybuch morfinowy

A

kiedy za duza 1 dawka, ryzyko u osob szybkometabolizujacych - ma an to wplyw genotyp, u takich osob pwostaje wieksza ilosc morfiny co mooze prowadzic do rpzedawkowania

39
Q

kodeina skutki uboczne

A

zaparcia
nudnosci
wymioty

40
Q

dihydrokodeina jak sie ma do kodeiny i morfiny

A

3x slabsza od morf ale 3x mocniejsza od kodeiny (podbne dzialanie przecikaszlowe ale silniej p.bolowo - i mniej efektow niepozadanych zwlaszcza zaparcia!)

41
Q

dihydrokodeina wskazania

A

1.bol przewlekly - skuteczna u pacjentow z rakiem pluc bo tez dziala przeciwkaszlowo

42
Q

III stopien drabiny analgetycznej

A

morfina,oksykodon, fentanyl, buprenorfina, tapentadol, metadon,petydyna,loperamid,

43
Q

morfina receptory

A

czysty agonista (najsilnije)mi,kappa,delta

44
Q

morfina dzialanie

A

p/bolowe i p/kaszlowe

45
Q

sposoby podawania morfiny

A

iv -bol ostry
po,pr - bol przewlekly

46
Q

w jakiej postaci jej nie podajemy? mlorfiny

A

w psotaci transdermalnej - w plastrach tylko fentanyl i buprenorfina!

47
Q

efekt 1 przejscia

A

silny, dlatego podana po dziala najkrocej

48
Q

co moze powodowac morfina?

A

1.skurcz oskrzeli - nasila uwalnianie histaminy, rekacje uczuleniowe, rozszerzenie naczyn
2.niewydolnosc nerek przez kumulacje metabolitow

49
Q

wskazania do uzycia morfiny

A

1.silne i ostre bole
2.bole rpzewlekle
3.obnrzek pluc

50
Q

kiedy nie stosujemy morfiny?

A

jako leku p/kaszlowego z wyjatkiem hamowania odruchu kaszlowego wywolanego zranieniem oplucnej

51
Q

kiedy nie zwiekszamy dawki mordiny?

A

kiedy wystepuja ciezkie do zwalczenia objawy niepozadane

52
Q

jak zwiekszamy dawki morfiny?

A

stopniowo, o 25-50% na dobe

53
Q

oksykodon receptory, jak sie ma do morfiny

A

mi i kappa (silniej) ktore sa zaangazowane w bol trzewny, 2x silniejszy niz morfina

54
Q

jak podajemy oksykodon

A

iv lub po

55
Q

efekt 1 przejscia oksykodon

A

mniejszy niz w przypadku mordiny, lepsza dostepnosc biologiczna

56
Q

tolerka oksykodonu przez nerkil

A

lepiej tolerowany, nie dochodzi do kumulacji tak szybko jak u morfiny

57
Q

oksykodon dostepny w preparacie z czymz

A

z naloksonem - nie wchlania sie z przew pokarm wiec nie ma dzialania p/bol ale blikuje receptowy w przew pokarm wiec czesviowo zapowobiega wystepowaniu zaparc)

58
Q

fentantyl

A

czysty agonista mi, na kappa i delte dziala slabo, 100x silniejszy - bo latwiej tez przenika bariere krew mozg

59
Q

czemu mozna go fentanyl podawac przeskornie

A

bo silnie lipofilny i ma mniejsze dzialanie zapierajace niz mordfina ta dorga

60
Q

co wyroznia buprenorfine

A

ma efekt pulapowy

61
Q

buprenorfina receptory

A

– częściowy agonista receptorów MI i antagonista receptorów KAPPA,

62
Q

buprenorfina a nerki

A

git dla nerkowcow bo nie ma aktywnych metabolitow

63
Q

jak mozna podawac buprenorfine

A

tez w plastrach bo lipofilna i tez podjezykowo

64
Q

efekt 1 przesjciam buprenorfina

A

mozna po, ale wysoki efekt przejscia - mala biodostepnosc

65
Q

buprenorfina dysoscjacja od receptorow

A

bardzo powoli oddysocjowuje, dlatego jak rpzedawkujemy to potrzeba bardzo duza czystych antagonistow i tak moga byc malo skuteczne,

66
Q

wskazania do buprenorfiny

A

1,silony bol
2.leczenie osob uzaleznionych od heroiny i morfiny

67
Q

jak buprenorfina moze zachowywac sie wobec innych opio?moze

A

moze byc antagonista

68
Q

fent a morfina

A

droga przezskorna fent ma mniejsze dzialanie zapierajace niz morfina i dziala 100xsilniej niz morfina

69
Q

efekt pbol fentu jak dlugo trwa

A

wystepuje szybko i trwa krotko ze wzgledu na dystrbucje w tkankach tluszczowej miesn i plucnej

70
Q

wskazania do uzycia fenta

A

1.bol ostry (operacja,zawal) -iv
2.bol przewlekly - plastry
3.bol przebijajacy - aerozol, tabetki podjezyk podpoliczkowe
4.znieczulenie

71
Q

pochodne fenta

A

1.remifentanyl - ta sama sila dzialania, 100x wiekszy margines bezpieczesntwa, znieczulenie
2.sufentanyl - 10x silniejszy od fenta a 1000 od morfiny, znieczulenia

72
Q

metadon receptory

A

agonista mi i delta (4-12xsilniejszy niz morfina), antagonista receptora nmda - jest skuteczny w leczeniu trudnego bolu kiedy inne opioidy nie pomagaja

73
Q

metadon czas dzialania

A

> 24h b dlugi czas dzialania, dlugo pzosotaje zwiazany z receptorami

74
Q

czy metadon jest podawany czesto

A

nie bo tendencje do kumulacji - jego pbolowe dzialanie mija a stezenie jest wysokie we krwi dalej

75
Q

wskazania metadon

A

1.leczenie uzaleznien od heroiny i morfiny
2.lek 2 rzutu w bolu nowotworowym i analgezji pooperacyjnej

76
Q

tapentadol receptory

A

agonista rec mi (8x slabszy od morfiny)

77
Q

tapentadol jak dziala jeszcze

A

inh wychwytu zwrotnego noradrenaliny

78
Q

tapentadol jakie daje efekty

A
  1. dobre efekty leczenia neuropatycznego
    2.niewielkie nasilenie objawow niepozadanych ze strony ukl pokarm
79
Q

petydynya receptory

A

agonista mi (5x slabsza od morfiny)

80
Q

petydyna jakie dzialanie ja wyroznia

A

dzialanie cholinolityczne - zmniejsza napiecie m gladkich, nie dziala zapierajaco i pkaszlowo!

81
Q

jak podajemy petydyne

A

wylacznie parenteralnie

82
Q

czas dzialania petydyny

A

krotki 2-6h

83
Q

na co dziala zle petydyna

A

na uklad krazenia, silniej od morfiny uwalnia histamine

84
Q

petydyna w dawkach toksycznych co pobudza

A

oun - wlasciwosci drgawkorodne

85
Q

dla kogo raczej nie petydyna?

A

dla osob z niewydolnoscia nerek bo jej metabolit sie komuluje wiec nie zaleca sie jej do dlugotrwalej terapii

86
Q

interakcje petydyny

A

z inh MAO moze doprowadzac do ciezkiej reakcji ponudzeniowej

87
Q

wskazania petydyny

A

1.bole kolkowe
2.b. nowotworowe, pourazowe, nerwobole
3.bole porodowe bo nie kurczy miesni
ALE PRAKTYCZNIE JUZ SIE JEJ NIE ZUYWA LOL

88
Q

loperamid

A

nie przenika do mozgu, pozbawiony dzialania p/bolowego ale zmniejsza perystaltyke jelit i stosujemy go w biegunce

89
Q

nalokson

A

czysty antagonista receptorow opio, z najwiekszym powinowactwem do mi

90
Q

czas dzialania naloksonu

A

krotki - kilka kilkanascie minut

91
Q

dzialania niepozadane naloksonu

A

1.nudnosci,wymioty
2.tachykardia
3.nadmierna potliwosc
4.drzenia i drgawki
5.wzrost cisnienia
6.arytmie
7.zatrzymanie czynnosci serca
8.obrzek pluc

92
Q

co znosi nalokson

A

depresje oddechowa, hipotensje,sedacje,zwezenie zrenic

93
Q

dawkowanie w zatruciu opio

A

1.jednorazowo 0,4-2mg iv, w razie koniecznosci powtarzac co 2/3min do powrotu normalnej czynnosci oddechowej
2. jesli po podaniu 10mg nie ma poprawy to nie zatrucie opio (nie dotyczy buprenorfiny)

farma (16 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2024 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions