Obligaciono pravo - obligacioni odnos Flashcards
Kako Rimljani definišu obligaciju?
Obligacija je pravni odnos između dve tačno određene stranke, pri čemu poverilac ima pravo da od dužnika zahteva neko davanje, činjenje ili nečinjenje, dok dužnik ima obavezu da to ispuni.
Koje su osnovne karakteristike obligacionog odnosa?
Obligacioni odnos je uvek imovinski odnos, ima tačno određenu sadržinu i predmet, i može biti sudski izvršen ako dužnik ne ispuni svoju obavezu.
Ko su stranke u obligacionom odnosu?
Stranke su poverilac (koji potražuje ispunjenje obaveze) i dužnik (koji ima obavezu da to ispuni).
Šta se dešava kada se u obligacionom odnosu poverilac i dužnik spoje u jedno lice?
U tom slučaju obligacija se gasi, a ovaj slučaj se naziva stapanje (npr. kada neko nasledi osobu koja mu duguje).
Koja je razlika između podeljenih i solidarnih obligacija?
Podeljene obligacije – kada ima više poverilaca ili dužnika, ali je svaki odgovoran samo za svoj deo duga.
Solidarne obligacije – kada svaki poverilac može tražiti ceo dug, ili svaki dužnik mora isplatiti ceo dug.
Koja je razlika između aktivne i pasivne solidarnosti?
Aktivna solidarnost – kada više poverilaca može tražiti ceo dug.
Pasivna solidarnost – kada više dužnika solidarno odgovara za ceo dug.
Kako se menjaju subjekti obligacije u rimskom pravu?
Cesija – kada se menja poverilac, bez saglasnosti dužnika.
Ekspromisija – kada se menja dužnik, ali uz saglasnost poverioca.
Šta je novacija?
Novacija je zaključenje novog ugovora sa istom sadržinom, ali sa novim poveriocem.
Koji su osnovni oblici ugovora u korist i na teret trećih lica?
Ugovor u korist trećeg lica – kada neko (promitent) ugovori da drugo lice (promisar) nešto učini trećem licu (beneficiaru).
Ugovor na teret trećeg lica – kada neko obeća drugom da će treće lice nešto ispuniti (što nije moguće bez pristanka trećeg lica).
Šta čini sadržinu obligacije?
Sadržinu obligacije čine prava poverioca i obaveze dužnika, koje su u međusobno zavisnom odnosu.
Koji uslovi moraju biti ispunjeni za predmet obligacije?
Predmet obligacije mora biti određen, moguć, dozvoljen i imati novčanu vrednost.
Kako se dele obligacije prema broju činidbi?
Kumulativne obligacije – kada dužnik mora ispuniti više činidbi.
Alternativne obligacije – kada dužnik može birati koju činidbu će ispuniti.
Kako se dele obligacije prema obavezama strana?
Jednostrane obligacije – kada samo jedna strana ima obavezu (npr. poklon).
Dvostrane obligacije – kada su obe strane i poverioci i dužnici (npr. kupoprodaja).
Koja je razlika između dvostranih jednakih i dvostranih nejednakih obligacija?
Dvostrane jednake obligacije – kada obe strane od početka imaju međusobne obaveze.
Dvostrane nejednake obligacije – kada se tek kasnije pojavljuje uzajamna obaveza.
Šta su prirodne obligacije?
Prirodne obligacije su obligacioni odnosi bez mogućnosti sudske zaštite (npr. zastareli dug).
Koji su načini obezbeđivanja potraživanja u rimskom pravu?
Jemstvo – treće lice (jemac) garantuje za dužnika.
Ugovorna kazna – obaveza dužnika da plati kaznu ako ne ispuni ugovor.
Kreditni nalog – bankar isplaćuje novac trećem licu na osnovu naloga građanina.
Šta se dešava ako dužnik ne ispuni svoju obavezu?
Poverilac može podneti tužbu da naplati svoja potraživanja, osim ako dužnik nema imovinu.
