Doba kraljeva

Question 1

Koje su četiri osnovne faze u istoriji Rima i koje su njihove vremenske odrednice?

Answer 1

Istorija Rima se deli na četiri perioda:
doba kraljeva (od 753. do 509. gpne)
doba republike (od 509. do 27. gpne)
doba principata (od 27. gpne do 284.)
doba dominata (od 284 do 565)

Question 2

Koji događaj se smatra osnivanjem Rima i kada se to dogodilo prema legendi?

Answer 2

Rim je, prema legendi, osnovao Romul 21.aprila 753. godine pre nove ere

Question 3

Koja tri plemena su učestvovala u osnivanju Rima i kako su bila organizovana?

Answer 3

Luceres, Tities i Ramnes
Savez ovih plemena činio je rimski narod (Populus Romanus)
Svako pleme imalo je 10 bratstava (curiae), a svako bratstvo se delilo na 10 rodova (gens).

Question 4

Koje su bile tri glavne institucije državnog uređenja u Dobi kraljeva?

Answer 4

kralj (rex) - vrhovni vladar, vojni zapovednik i sveštenik.
skupština (comita) - donosila odluke o ratu i miru, birala kralja.
senat (senatus) - savetodavno telo sastavljeno od starešina rodova.

Question 5

Koja su bila ovlašćenja kralja u Rimu?

Answer 5

Imao je najvišu vlast u miru i ratu.
Zapovedao vojskom.
Prevodio državne odrede i religiju.
Postavljao sudije i donosio zakone.

Question 6

Kako se birala i kakvu je funkciju imala skupština (cumitia curiata)?

Answer 6

Sastojala se od svih odraslih muškaraca iz tri plemena.
Glasalo se po bratstvimi (curiae).
Odluke: rat i mir, izbor kralja, potvrda zakona.
Donosila lex curiata de imperio - davala kralju vlast (imperium).

Question 7

Koju ulogu je imao Senat u vreme kraljeva?

Answer 7

Savetovao kralja.
Davao odobrenje na odluke skupštine.
Činili su ga starešine rodova (oko 100 članova).

Question 8

Koji društveni slojevi su postojali u Dobi kraljeva?

Answer 8

Patriciji - aristokratija, posednici političkih prava.
Plebejci - slobodni ljudi, bez političkih prava.
Klijenti - zavisni ljudi, pod zaštitom patrona.
Robovi - najniži sloj, najčešće ratni zarobljenici.

Question 9

Koje su bile osnovne razlike između patricija i plebejca?

Answer 9

Patriciji - imali politička prava, posedovali zemlju.
Plebejci - nisu učestvovali u vlasti, nisu imali pravo na zajedničke pašnjake.
Plebejci su se bavili zanatima i trgovinom.

Question 10

Kako su rimski kraljevi izdavali zakone?

Answer 10

Zakoni kraljeva (leges regiae) bili su prvi pravni propisi.
Kasnije su sakupljeni u zbirku Ius Papirianum.
Prvi zakoni uređivali porodične odnose i kazne.

Question 11

Koju važnu reformu je sproveo Servije Tulije?

Answer 11

Ukinuo rodovsku organizaciju i uveo podelu građana po bogatstvu.

Question 12

Kako je reforma Servija Tulija promenila vojnu organizaciju?

Answer 12

Stanovništvo je podeljeno u pet razreda po bogatstvu.
Svaki razred je morao da obezbedi određeni broj vojnih jedinica (centurija).

Question 13

Šta je centurijatska skupština i kako je funkcionisala?

Answer 13

Novi sistem glasanja: bogati su imali veći politički uticaj.
Najbogatiji slojevi glasali su prvi i mogli su doneti odluku pre siromašnijih.

Question 14

Kako su regulisani odnosi između patrona i klijenata?

Answer 14

Patron je štitio klijente, davao im hranu i novac.
Klijent je podržavao patrona, pomagao mu u sporovima i glasao za njega.

Question 15

Koje su bile prve kazne propisane zakonima kraljeva?

Answer 15

Romul je uveo smrtnu kaznu za preljubu i pijanstvo žena.
Tul Hostilije je davao državnu pomoć porodicama sa trojkama.
Servije Tulije je uveo kaznu za sina koji napadne oca.

Question 16

Šta su leges regiae i kako su sačuvani?

Answer 16

To su zakoni rimskih kraljeva.
Prvobitni tekstovi nisu sačuvani, ali su kasnije sakupljeni u Ius Papirianum.

Question 17

Koji je bio najvažniji izvor prava u Dobi kraljeva?

Answer 17

Običaji su imali ključnu ulogu, jer su zakonici bili retki i nepouzdani.