NW 1 Flashcards
Watter voedselgroep help groei en herstel?
Proteiene
Hoe sirkuleer plante gasse in die dag?
> Plante haal asem, dag en nag = het suurstof (O₂) nodig
In die dag stel die blare suurstof vry weens die proses van fotosintese en
neem koolstofdioksied en sonlig op deur die blare. Water en minerale soute word deur die wortels opgeneem vanuit die grond.
Plante gebruik meer CO₂ as wat hul vrystel en gee meer O₂ as wat hul
gebruik in die dag.
Hoe sirkuleer plante gasse in die nag?
> In die nag neem die blare suurstof op deur hul wortels en stel Koolstofdioksied vry deur
die blare.
Plante fototsinteer nie in die nag nie, want daar is nie sonlig nie.
Hoekom moet plante bemes word?
Plante benoding voedingstowwe wat hulself nie kan maak nie soos:
Stikstof
fosfor
Kalium
Hoe kry plante hul bemesting in ?
> Die voedingstowwe los op in die water in die grond soos seekoei se mis.
Die plante neem die voedingstowwe en water op deur hul wortels.
Watter voedselgroep gee energie?
- koolhidrate
- Vette en olives
- Vitamiene en Minerale
Olies is vloeibaar en vette is ________
solied
Wat produseer plante wat nodig is vir asemhaling by mens en dier?
Suurstof as ‘n afval produk
In die nag asem plante ‘n bietjie _____
in en Koolstofdioksied (CO2) uit.
Suurstof
Wat is die funksie van Vette en olie?
¹gee energie
²hou jou warm
³ beskerm jou senuwees (isoleer)
⁴beskerm jou organe (niere, blaas en lewer)
⁵jou liggaam stoor vet as ‘n reserwe
energievoorraad
Gee ‘n voorbeeld van suikeragtige koolhidrate
suiker
Heuning
gedroogde vrugte
Noem die 2 tipes koolhidrate
Suikeragtige- en styselagtige koolhidrate
Gee ‘n voorbeeld van styselagtige koolhidrate
Rys
brood
pasta
mieliemeel
aartappels
Noem die voorbeelde van minerale en wat jy kan eet om dit in jou te kry?
Minerale: kalsium, yster, jodium
in melk en jogurt
gee voorbeelde van proteiene
eiers
vleis
vis
kaas
bone
Gee voorbeelde van vitamiene en wat jy kan eet om dit te kry
Vitamiene A B C
in vrugte en groente
Noem 3 voedsel bymiddels
Geurmiddel (MSG)
Kleurmiddel (Natriumnitriet)
Preserfeermiddel (Eritrosien/karamel)
Wat is die funksie van MSG?
Word by verwerkte kos gevoeg vir smaak en reuk
Wat is die funksie van ‘n preserfeermiddel?
Natriumnitraat laat die vewerkte vleis pienk lyk en nie grys nie en dat kos langer hou (preserveer)
Wat is die funksie van Eritrosien of karamel?
Dit is ‘n kleursel en verbeter die voorkoms van die kos.
Wat is gefortifiseerde voedsel?
> Hoe meer voedsel verwerk word, hoe minder voedsaam is
die voedsel daarom word voedsel gefortifiseer deur
die byvoeging van vitamiene en minerale.
Hoekom verwerk ons kos?
1, om dit eetbaar te maak soos die suiker in die suikerriet word uitgehaal.
2, om dit langer te laat hou en nie vinnig verval nie. (PRESERVEER)
3, om die voedingswaarde te verbeter deur die byvoeging van minerale en vitamiene. (GEFORTIFISEER & FERMENTASIE)
Noem die middels wat fortifiseer
By pap: Foliensuur, yster en Vitamiene B
wat is fermentasie?
> Fermentasie: is die verwerkingsmetode van voedsel wat
gis of bakterieë geberuik.
Watter kos is verwerk deur gis in die fermentasie proses te gebruik
gemmerbier en sorgumbier
Watter kos is verwerk deur bakterieë in die fermentasie te gebuik?
jogurt of Amasie
Wat is voedselverwerking?
Die Manier waarop rou voedsel verander word in ‘n finale voedselproduk.
Is party voedsel meer verwerk as ander?
Ja, want dit kan meer kleur- of geurmiddels by kry.
Wat is diabetes en hoe beheer ons dit?
> ‘n dieet verwantesiekte waar die liggaam nie bloedsuiker-vlakke kan beheer nie.
te veel suiker.
mense kan daarmee gebore word en kan hulself insulien inspuit om hul suiker in die bloed konstant te hou.
Wat is kwasihorkor en hoe bestuur ons dit?
> ‘n vorm van wanvoeding wanneer daar te min proteïene in die dieet is.
simptoom: vloeistof bou op in die bloed wat die maag laat swel.
EET:
Grondboontjie botter
melkpoeier
omdat dit proteïenryk is.
Noem die preserveringsmetodes.
1, kook, maak bakterieë dood deur hitte
die volgende maak dat die bakterieë nie verder groei op die kos nie:
2, vries, dit vinnig baie koud te maak.
3, inmaak, om dit te kook en in glasbottel/blikkiess te stoor.
4, pekel, om asyn of soutwater by te voeg soos agurkies
5, uitdroging, om die vog te verwyder soos gedroogde appelringe
