GEKS_medisyne_KW4 Flashcards
Daar is 2 medisyn soorte, noem hulle ?
Inheemse medisyne en
Westerse medisyne
Wat is inheemse medisyne?
- `n tradisionele vorm van behandeling
- word beoefen deur sangomas en nyangas
- hul besluit wat die siekte veroorsaak en behandel die pasiënt met kruiemiddels
Waar het westerse medisyne sy oorsprong?
Wes-Europa, en behandel siektes van die liggaam en is op die wetenskap gebasseer. Dit is deur setlaars uit Europa bekend gestel aan SA.
Wat is die ander naam vir tradisionele genesing?
Holistiese genesing: behandeling van die hele mens en nie net die liggaam nie, maar
fisieke, geestelike en sosiale welstand
Gee ‘n voorbeeld van kruiemiddels wat in tradisionele middels gebruik word?
Boegoe blare (maag en blaasprobleme)
Aalwyn sap (maagpyn, snye & brandwonde)
Afrika patat
wat is die persentasie (%) van alle medisyne in die wêreld wat vandag plantekstrakte (kruie) bevat ?
50% in byvoorbeeld salf, pille of stroop
Hoekom moet jy `n lisensie hê om met boegoe te kan handeldryf?
Daardeur word beheer uitgeoefen en voorkom hul die uitroei van boegoe
Wat is die betekenis van medisyne?
- Medisyne is die praktyk van genesing waar `n siekte gediagnoseer word.
- Dit is die soort middel wat gebruik word vir behandeling
- Medisyne word vir `n siek mens voorgeskryf.
Wat is westerse medisyne?
Die wetenskap van genesing wat medisyne en chirurgie gebruik om siek mense te genees en word deur dokters en verpleegsters beoefen.
Wat is diagnose?
> deur uit te vind watter soort siekte iemand het deur hom te ondersoek. of
deur uit te vind wat die probleem en simptome veroorsaak
Wie het inheemse medisyne eerste gebruik?
medisyne wat lank gelede deur ¹jagterveramelaars, ²veewagters
en ³afrika-boere gebruik was
HOekom word inheemse medisyne vandag nog gebruik?
- sommige mense glo daarin omdat hul voorvaders of voorgangers dit gebruik het en
- dit moet effektief wees as 50% van alle wêreld medisyne plantekstrakte bevat.
Wat beteken inheems ?
Dit was nog altyd in plek en kom nie van êrens anders nie
Waar het Westerse medisyne ontstaan?
1, het sy oorsprong in Wes-Europa 2, is op wetenskap gebaseer en by universiteite bestudeer
3, behandel siektes van die liggaam
4, is deur setlaars uit Europa aan Suid-Afrika bekend gestel
Wat is ‘n voorskrif?
> medisyne wat vir ‘n siek mens aanbeveel is deur ‘n dokter.
Wat is Holistiese genesing?
`n Vorm van Tradisionele genesing,
Behandeling van die hele mens nie net die liggaam nie
Medisyne wat deur die voorvaders gebruik is.
Wat is die verskil tussen die 2 tradisionele genesers ?
Waarsêers (Sangomas)
> hul kommunikeer met die voorvaders om probleme te diagnoseer
Kruiedokters (Nyangas)
> Gebruik kruie om siektes te genees, want hul het deeglike kennis van die medisyne wat in inheemse plante voorkom
Hoeveel medisinale plante is daar in SA?
50 tipes medisinale plante
Hoe word jy gekies as ‘n sangoma?
1, word met ‘n spesiale gawe gebore
2, word deur die voorvaders geroep en kan dan
> siek word
> word maer
> gil sonder enige rede
> loop in hul slaap
> ervaar drome
3, Die familie neem die persoon na ‘n songoma wat die voorvaders vra wat
hulle met die nuweling / jong sangoma moet doen.
Hoe word jy opgelei ‘n sangoma ?
> Die nuweling se sangoma-opleiding vind plaas deur deur `n vakleerlingskap by ervare sangomas en duur baie jare
HOekom is dit veeleisend om ‘n sangoma te wees?
1, brand wierook
2, maak verskillende kruie
3, drink medisyne
4, bad in spesiale water in reiniging
5, doen rituele vir voorvaders
6, smeer rooi klei aan liggaam en na 3 maande word wit klei op liggaam gesmeer
7, Slaap nie op beddens nie en sit nie op stoele nie.
Wat is ‘n eksperiment?
Toetsing van ‘n idee
Wat is ‘n siekte?
`n kwaal of ongesteldheid
Waarvoor is Edward Jenner Bekend?
ontdek in 1796 pokke of
“geflekte monster” wat `n hoë koors en sere vol vog (etter) oor die hele liggaam veroorsaak en versprei na die hart, longe en brein
Wie het die eerste inenting ontdek?
Edward Jenner, deurdat koeipokke vloeistof ingespuit was by ’n seun om weerstand op te bou teen pokke vir wanneer hul wel pokke kry.
Wat is identifiseer?
Ontdek en gee `n naam daaraan.
Wie het in Laat 1900 die eerste verband tussen kieme en siekte ontdek ?
Louis Pasteur
Watter effek het kieme soos balterieë op mense se gestel?
tas jou gesondheid aan en veroorsaak infeksie en siekte soos waargeneem deur ‘n mikroskoop
Louis Pasteur ontdek die verband tussen kieme en siekte deur middel van ‘n mikroskoop, wat is ‘n mikroskoop?
`n Instrument om baie klein voorwerpe te bekyk.
Waarvoor staan “vacca” in die word vaccination / inenting?
“vacca” beteken koei in Latyns (Louis Pasteur inenting teen pokke)
Wat het louis Pasteur se eksperimente getoon?
Dat kieme die gesondheid aantas, infeksie en siektes versoorsaak.
Wie het in 1928 ontdek dat muf op brood kan kieme dood deur van dit penisillen te maak en op diere getoets?
Alexander Fleming
wat is die medisyne waarvoor muf op brood gebruik word?
Penisillien
Wat is die funksie van Penisillien?
Die wêreld se eerste antibiotika
wat gebruik is in die 2de wêreld oorlog sodat soldate se wonde nie geinfekteer word met bakterieë nie en infeksie te stop
As Penisillien `n antibiotikum is wat keer dat kieme groei, wat doen antibiotika?
Antibiorika is die middel in medisyne wat bakterieë doodmaak en infeksies genees
Hoeveel jaar na Aleksander Fleming diere penisillien ingespuit het was dit reg vir menslike gebruik?
10 jaar
Wie TB (tuberkulose) geidentifiseer?
1882, Robert Koch( tussen Edward Jenner en Louis Pasteur)n spesifieke kiem met n spesifieke siekte verbind (infeksie van die longe)
Wat is ‘n aansteeklike siekte?
TB, pokke ens wat maklik van een mens na ‘n ander oorgedra word deur spoegdruppels in die lug wat deur ander ingeasem word deurdat iemand nies of hoes.
Wat is ‘n bakterie ?
`n baie klein lewende organisme waarvan sommiges siekte veroorsaak
wat is vakleerlingskap ?
die tydperk wat daar van ‘n ervare persoon geleer word.
wat is ‘n ritueel?
‘n godsdienstige seremonie wat elke keer op dieselfde manier uitgeoefen word.
Wat is die pokke-inenting
n inspuiting van n klein hoeveelheid koeipokkies om immunitiet (weerstand) teen pokke op te bou.
wat is imuun of immunitiet?
jou liggaam is instaat om `n aansteeklike siekte te beveg
wat is narkose ?
`n verdowingsmiddel wat ‘n pasient laat slaap sodat daar op hom geopereer kan word sonder dat hy dit voel of weet.
Wie het die eerste hartoorplanting in Suid-Afrika gedoen in 1967 by die Groote Schuur Hospitaal in Kaapstad ?
Dr. Chris Barnard
wat veroorsaak dat ons liggame siek word en infeksie kry?
kieme soos bakterieë
Gesondheid gaan nie net oor liggaamlike gesondheid nie?
Waar, fisieke, geestelike en sosiale welstand (holistiese benadering)
`n BELANGRIKE VRAAG:
Wat is die verband tussen westerse- en holistiese genesing ?
- Weens medisyne wat beter en meer geword het, het mense begin dink dat alles genees kan word.
- Dit het gelei tot ongesonde leefstyle.
3.In die 20ste eeu het dokters besef dat holistiese genessing waarde het en begin dit gebruik saam met westerse medesyne.
- Holistiese genesing sluit fisieke-, geestelike- en sosiale welstand in, die hele mens.
Wat het westerse en inheemse medisyne in gemeen?
Albei besef die waarde van holistese genesing in die tydperk waarin ons nou leef.
