nierisnufficientie, urineweginfecties, niersteenziekten en prostaataandoening Flashcards
Wat is nierinsufficiëntie?
Onvoldoende werking van de nieren.
Wat zijn de oorzaken van een acute prerenale en een postrenale nierinsufficiëntie?
Acute prerenale nierinsufficiëntie – Shock door ondervulling (bv dehydratie), of sepsis, een circulatiestilstand of een dubbelzijdige afsluiting van nierarteriën. NSAID ’s kunnen de doorbloeding van het niermerg ernstig doen verminderen.
Acute postrenale nierinsufficiëntie – Een nier stopt met werken als de urine niet weg kan. Als dit lot beide nieren treft, is er geen nierfunctie meer.
Verklaar de symptomen van een nierinsufficiëntie, de veranderingen in de urineproductie, de veranderingen in het bloed; de veranderingen in de vochtbalans en de daarbij behorende symptomen.
Beide nieren gaan achteruit in functioneren. Verschijnselen zijn na een periode van polyurie door gebrekkig concentratievermogen van de nieren oligurie en zelfs anurie. Verder oedeem, dyspneu, hypertensie, hyperkaliёmie, vitamine D-deficiёntie, hypocalciёmie en anemie. Door de ophoping van ureum ontstaan er: misselijkheid, braken, diarree, jeuk, sufheid en bloedingen. Het plasma (bloed) dreigt te verzuren (acidose) met als reactie een Kussmaulademhaling om extra koolZUUR kwijt te raken. Complicaties zijn hartfalen (door overvulling, hypertensie, ernstige hartritme stoornissen door hyperkaliёmie, verder osteoporose en anemie), delier (overvulling) en coma (uremie)
Wat zijn de oorzaken van een acute en een chronische (renale) nierinsufficiëntie?
Chronische (renale) nierinsufficiëntie=nierbeschadiging.
Oorzaken: Shock door ondervulling, sepsis en circulatiestilstand of een dubbelzijdige afsluiting van nier-arteriën.
Wat is uremie?
Te veel ureum in het bloed. De hoeveelheid ureum in het bloed hangt af van de balans tussen productie van ureum door de afbraak van eiwitten en de eliminatie van ureum door de nieren.
Verklaar dieetmaatregelen bij nierinsufficiëntie.
Kaliumbeperkt dieet – Kaliumgehalte in het plasma stijgt met nierinsufficiëntie. Vitamine D en calcium verrijkt. Bij CAPD(zelfdialyse) en overgewicht: koolhydraten beperkt i.v.m. de glucose in de spoelvloeistof. Deze glucose wordt voor een deel geresorbeerd/ opgenomen in het lichaam. Eiwitbeperking in de voeding – ter voorkoming van ernstige uremie. Bij een CAPD geeft men echter een eiwit-verrijkt dieet i.v.m. eiwitverlies door de CAPD.
Licht 3 vormen van nierfunctievervangende therapie summier toe: intermitterende hemodialyse, CAPD, Tesiokatheter.
- Intermitterende hemodialyse - Bloed wordt vanuit de patiënt via een slangensysteem naar een dialyseapparaat geleid. In het apparaat bevindt zich een kunstnier. Deze kunstnier bevat filters die het bloed zuiveren van alle afvalstoffen. Om een goede toegang tot de bloedbaan te krijgen, wordt
bij de patiënt een katheter in een grote ader ingebracht. Meestal is dit een ader in de lies of hals. Een dialyse duurt drie tot vijf uur. Gedurende deze periode wordt het bloed continu rond gepompt, totdat alle afvalstoffen en overtollig vocht zijn verwijderd. - CAPD – Continue ambulante peritoneale dialyse met glucose bevattend meestal isotone spoelvloeistof. Continue geeft aan dat de dialyse 7 dagen per week, 24 uur per dag gebeurt. Met ambulant wordt aangegeven dat het niet op één plaats is; u kunt de buikspoeling in principe overal uitvoeren. Deze spoeling doet men ook ’s nachts. Dit noemt men Automatische Peritoneale Dialyse (APD) met een “cycler”.
- Tesiokatheter Hierbij plaatst men een dubbele katheter in een centrale vene, de vena jugularis interna. Eventueel voor langer durend gebruik wordt deze katheter getunneld. Het bloed wordt, via een katheter vanuit de patiënt via een slangetje naar een dialyseapparaat geleid. In het apparaat bevindt zich een kunstnier. Deze kunstnier bevat filters die het bloed zuiveren van alle afvalstoffen. Een dialyse duurt drie tot vijf uur. Gedurende deze periode wordt het bloed
continue rond gepompt, totdat alle afvalstoffen zijn verwijderd.
Wat zijn de verschijnselen met wetenschapstermen van het nefrotisch syndroom?
Bij nefrotisch syndroom laten de nieren eiwitten door naar de urine=proteïnurie. Dit leidt tot hypoproteïnemie en oedeem.
Oorzaak: soms glomerulonefritis. Dit is een ongewone aandoening waarbij veel van de heel kleine filtereenheden van de nieren, de glomeruli, ontstoken raken. Ten gevolge daarvan kunnen de nieren hun gewone functie, het verwijderen van afvalstoffen en overtollig water uit het lichaam, niet meer goed uitoefenen. Uiteindelijk ‘lekken’ ook bloedcellen en eiwitmoleculen, die gewoonlijk in het bloed blijven door de glomeruli naar de urine.
Wat zijn de symptomen en de complicaties van cystitis, pyelitis en pyelonefritis?
• Symptomen van cystitis (blaasontsteking)
branderig of pijnlijk gevoel bij plassen, loze aandrang, frequent plassen of een stinkende urine. Andere mogelijke symptomen zijn troebele urine, pijn in de onderbuik en rode afscheiding uit de urinebuis.
• Complicaties van cystitis
Elke blaasontsteking kan opstijgen naar de hogere urinewegen en kan een nierbekkenontsteking (pyelitis) en een nierbekkennierontsteking (pyelonefritis) veroorzaken. Ook kunnen bacteriën migreren naar de bloedbaan en een urosepsis veroorzaken. Uiteraard treden deze complicaties vooral op bij patiënten met een verzwakt immuunsysteem, zoals bejaarden of mensen met ernstige ziekten. Bij een pyelonefritis bestaat meestal flinke koorts, is er pijn in een of beide lendenen en treedt een behoorlijk ziektegevoel op.
• Symptomen van pyelitis (acute of chronische ontsteking van de wand van het nierbekken)
De ontsteking veroorzaakt koorts en heftige pijn in de rug of de zij. De chronische vorm ontstaat meestal na een onvoldoende genezen acute ontsteking of als gevolg van anatomische afwijkingen aan de urinewegen. De klachten bestaan vooral uit malaise, moeheid en rugpijn, eventueel slagpijn bij klopje in de flank.
• Complicaties van pyelitis
Pyelonefritis (nierbekkennierontsteking) met op den duur schrompelnier nierinsufficiëntie.
• Symptomen van pyelonefritis (nierbekkennierontsteking)
Hoge piekende koorts, pijn in de rug, braken, pijn bij plassen, koude rillingen, verwardheid. Soms is pijn aantoonbaar bij kloppen in de flank (slagpijn) tijdens het lichamelijk onderzoek.
• Complicaties van pyelonefritis
Het kan sepsis en de dood geven als het uit de hand loopt.
Beschrijf het urine- en bloedonderzoek dat bij verdenking op urineweginfectie wordt verricht.
• Urineonderzoek
Urinesediment - bij cystitis zijn leukocyten en bacteriën aanwezig
Urinekweek – midstroomurine nodig (na goede reiniging van de genitaliën en het laten weglopen van de eerste urine). Zo voorkom je dat je andere blaasbacteriën meeneemt in het onderzoek.
Nitriet in de urine – Veel soort bacteriën maken nitriet uit ureum.
• Bloedonderzoek
Er is sprake van een continue uitwisseling van stoffen tussen het bloed en alle inwendige organen. Hormonen, stollingseiwitten, bloedcellen en antilichamen komen via het bloed overal. Bloedonderzoek is bij interne aandoeningen dan ook van essentieel belang. Ontstekingswaardes meten.
Noem patiënten bij wie urineweginfecties vaker voorkomen.
Cystitis wordt uitgelokt door urineretentie, zoals bij diabetes patiënten en bij prostaathypertrofie (mictiestoornissen -> Urineresidu in blaas -> goede voedingsbodem voor ziektekiemen).
Patiënten met blaasstenen en patiënten met een katheter.
Wat zijn de 4 oorzaken van nierstenen en leg de betekenis uit van hydronefrose.
4 oorzaken:
- Te hoog calciumgehalte van het bloed - Te geconcentreerde urine - Infecties van de urinewegen - Afvloed belemmering van de urine Hydronefrose is een opgezet nierbekken door stuwing van urine. Als urine niet weg kan, of door een aangeboren aanlegstoornis van de blaas naar de nieren terugstroomt, zullen urineleider en nierbekken uitzetten.
Hoe ziet een niersteenkoliek er uit?
Krampend karakter (komt door verkramping van de gladde spiercellen in de wand van organen met peristaltiek: darmen, galwegen en urineleiders).Gaat in golven op en af. Patiënt wordt misselijk en heeft bewegingsdrang. Patiënt rolt van de pijn.
Verklaar het ontstaan van hematurie.
Kan ontstaan door urineweginfectie en/of steentjes in de urinewegen.
Wat zijn de complicaties van niersteenziekte?
Urineweginfectie, verstopping van afvoersysteem.
