circulaire shock Flashcards
Wat wordt er onder shock verstaan?
Shock is een toestand waarbij de doorbloeding van alle weefsels onvoldoende is, met zuurstoftekort en zelfbeschadiging als gevolg.
Noem 4 voorbeelden van hypovolemische shock (shock door vochtverlies).
Ileus, peritonitis (buikvliesontsteking), bloedverlies (uitwendig/inwendig), braken en diarree, transpireren.
Noem en leg 2 voorbeelden van obstructieve shock uit.
Obstructieve shock word veroorzaakt door een (gedeeltelijke) blokkade ergens in de circulatie. Longembolie Spanningspneumothorax (Klaplong, verhoogde luchtdruk in de pleuraholte, stroomt bloed niet meer goed door)
Leg de volgende begrippen uit en herken deze als een vorm van shock met vasodilatatie (3 “slobbershocks”): allergische shock (anafylactische shock), neurogene shock en septische shock
Allergische shock (anafylactische shock) – Ademnood, zwelling van de stembanden, verkramping van luchtwegtakjes, gevolgd door een bloeddrukdaling en shock. Vocht lekt uit bloedvaatjes en huid vertoont oedeemplekken, netelroos. Zorgvrager wordt misselijk en moet braken. Neurogene shock – Te kort aan circulerend vocht in de bloedbaan. Uitvallen van functies. Grote bloedsomloop schiet hier vaak ook bij te kort. Dood kan volgen. Septische shock – Infectie in de bloedbaan. Lage bloeddruk en versnelde pols. (bloedvaten worden opengezet). Shock met vasodilatatie (3 ”slobbershocks”) - Vasodilatatie is het verwijden van de bloedvaten door verslappen van de spiertjes van de bloedvaatwanden. De functie is normaliter om de bloeddruk te verlagen. Dit kan nodig zijn onder andere bij een te groot extracellulair volume, bij liggen en slapen en bij een hoge omgevingstemperatuur. Bovendien is vasodilatatie samen met vasoconstrictie een belangrijk proces in de regulatie van de bloedtoevoer naar organen. Bij een te lage bloeddruk kan een patiënt in shock raken.
Wat is cardiale shock?
Shock met afgenomen hartminuutvolume. Acute afname van de pompwerking van het hart, met name het linker ventrikel.
Leg het ontstaan van shock uit bij dehydratie, brandwonden, algehele peritonitis, ileus, inwendige bloeding.
- Brandwonden – door (bloed)volume verlies
- Dehydratie – Teveel vocht verlies, of te weinig vocht binnen krijgen.
- Algehele peritonitis (buikvliesontsteking) – Bij dit ziektebeeld hopen grote hoeveelheden vocht en elektrolyten zich op in de buikholte. Dit kan leiden tot ondervulling van het vaatstelsel en uiteindelijk zelfs tot shock.
- Ileus – Bij een ileus blijft het vocht echter in de darm en er wordt bovendien een extra hoeveelheid vocht toegevoegd. Hierdoor ontstaat er een tekort aan circulerend volume, dat gepaard gaat met shockverschijnselen wanneer de ileus langer bestaat.
- Inwendige bloeding – Bloedverlies, Er is te weinig bloed om rond te stromen.
Wat zijn de symptomen van een shock en de rol van adrenaline daarbij? Geef een onderscheid bij vroege en late symptomen.
de shock wordt veroorzaakt door een te klein circulerend bloedvolume.
Het lichaam tracht het gebrek aan zuurstof te compenseren door enkele correctiemechanismen. Het hart pompt het bloed sneller rond, de ademhaling versnelt en de minder belangrijke organen zoals de huid krijgen minder bloed. Het lichaam reageert op het probleem en het slachtoffer wordt rusteloos en angstig.
Symptomen: Bewustzijn: De persoon is vaak angstig, verward, gespannen en gedesoriënteerd. Indien de situatie niet verbetert wordt hij door afnemende circulatie van de hersenen suffer en verwarder en zal hij uiteindelijk het bewustzijn verliezen. (late symptoom)
Huid (vroeg symptoom): Door de verminderde bloeddoorstroming ziet de huid er bleek of blauwachtig uit. De huid voelt vaak koud en klam aan maar is toch zweterig. Kenmerkend is dat het zweet niet terugkomt, indien dit wordt weggeveegd.
Ademhaling: De ademhaling is versneld en kan oppervlakkig of luidruchtig zijn. In zeer ernstige gevallen kan de ademhaling vertragen door uitputting van het lichaam.
De pols is vaak zwak voelbaar en versneld en de bloeddruk laag.
Dalende urine productie (laat symptoom): Door slechte circulatie is de bloedtoevoer naar de nieren verminderd. Hierdoor zal er minder urine geproduceerd worden.
Adrenaline verwijdt de luchtwegen en vernauwt de bloedvaten. Dit heeft tot gevolg dat de levensgevaarlijk lage bloeddruk die ontstaat door anafylaxie weer stijgt, en het hart krachtiger gaat kloppen. Het toedienen van adrenaline is daardoor soms een levensreddende maatregel.
Waardoor wordt een shock uiteindelijk onomkeerbaar?
De doorbloeding schiet te kort (ischemie)-> hypoxie en verzuring (koolstofdioxide en melkzuur/ lactaat) → necrose. De vitale functies krijgen te weinig bloed en sterven af, met het gevolg dat patiënte dood kan gaan. Je kan de patiënte niet meer uit shock halen.
Wat zijn de maatregelen bij een circulatoire shock?
Een persoon die in shock is/dreigt te gaan heeft onmiddellijk medische hulp nodig.
- Als EHBO het volgende geadviseerd:
- Verwittig steeds eerst de hulpdiensten
- Stel het slachtoffer gerust
- Vermijd drukte, spanning en bruuske bewegingen
- Breng de persoon in liggende toestand
- Voorkom afkoeling met een deken
- Voorkom oververhitting. Door warmte treedt vaatverwijding op, waardoor de bloeddruk verder afneemt
- Geef nooit iets te eten of te drinken: De vitale organen (zoals de hersenen) krijgen meer bloed dan de minder vitale organen (zoals het maagdarm-kanaal). Door de patiënt te laten eten blijft het voedsel in de maag en zal niet opgenomen worden door de darmen in het bloed. Met als gevolg dat de patiënt misselijk wordt en eventueel kan gaan braken.
- Inbrengen van een infuus: Bij een lage bloeddruk is het inbrengen van een infuus moeilijker dan bij een normale bloeddruk. Een patiënt moet namelijk ‘gevuld’ worden, om het circulerend vermogen opgang te houden.
- Inbrengen van een blaaskatheter: Om de urineproductie nauwkeurig te kunnen bijhouden. Het vasthouden van vocht kan een gevolg zijn van een circulatie stoornis.
