galblaas en pancreas aandoeningen

Question 1

Wat zijn de risicofactoren voor galstenen?

Answer 1

Overgewicht en een te hoog cholesterolgehalte. Cholesterolkristallen vormen vaak de aanzet.

Question 2

Omschrijf een galsteenkoliek?

Answer 2

Als een steen de galafvoering afsluit ontstaat een galsteenkoliek. De peristaltiek probeert de steen naar de twaalfvingerige darm te duwen. Dit leidt behalve tot de kenmerkende krampende pijn, uitstralend tussen schouderbladen, ook tot icterus, ontkleurde ontlasting en donkere urine.

Question 3

Noem de kleurveranderingen aan huid, urine en ontlasting die op kunnen treden bij een galsteen.

Answer 3

Stopverf ontlasting (ontkleurd en vettig) en donkere urine (van de gekoppelde bilirubine; wateroplosbare bilirubine). Huid wordt geel.

Question 4

Op welke manieren kunnen galstenen zichtbaar gemaakt worden?

Answer 4

• echografie, MRCP, ERCP
• echografie –> er wordt een onhoorbaar hoog (ultrasoon) geluid opgewekt. Dat geluid richt men op structuren in de diepte. Het teruggekaatste geluid, de echo, wordt geregistreerd en omgezet in beeld.
• MRCP –> Magnetic Resonance Cholangio- Pancreatography. Een MRCP is een bepaalde vorm van een MRI, waarbij de galwegen goed zichtbaar kunnen worden gemaakt. MRI is een techniek, waarbij met behulp van een magnetisch veld afbeeldingen kunnen worden gemaakt van de inwendige organen. hiermee spoort men de precieze locatie op van de steen.
• ERCP –> Endoscopische Retrograde Cholangio- en Pancreaticografie. De arts brengt een flexibele slang via de keel van de patiënt in het lichaam. Deze slang is ongeveer een centimeter dik en wordt endoscoop genoemd. De endoscoop is soepel en bestuurbaar. Tijdens een ERCP kan de arts indien nodig de kleine sluitspier in de papil van Vater aan het einde van de galafvoerweg klieven. Daarna kan de steen gemakkelijker verwijderd worden.

Question 5

Wat zijn de symptomen en de complicaties van een galblaasontsteking?

Answer 5

symptomen:
•	continue pijn in de rechterbovenbuik
•	koude rilling
•	koorts
•	misselijkheid
•	braken. 

Complicaties: galblaasperforatie, empyeems (opeenhoping van pus binnen een bestaande anatomische ruimte in het lichaam), gallige peritonitis (buikvliesontsteking), cholangitis/galgangontsteking.

Question 6

Wat zijn de oorzaken en symptomen van een acute pancreatitis?

Answer 6

De aanleiding is niet altijd duidelijk, vaak zijn er galstenen of is er alcoholmisbruik in het spel.

Complicaties:
De pancreasenzymen verteren het eigen weefsel. Het peritoneum (buikvlies) raakt bij de ontsteking betrokken. Er ontstaat een acute buik, de pijn is borend van karakter, trekt naar de rug en neemt toe bij plat liggen. Shockverschijnselen ontstaan, niet alleen door de peritonitis(buikvliesontsteking) maar ook omdat zich grote hoeveelheden vocht ophopen in de ruimte achter de peritoneum. Bacteriën kunnen het geheel gemakkelijk infecteren.

Question 7

Waarom is een acute pancreatitis levensgevaarlijk?

Answer 7

• Er kan een shock optreden door een peritonitis(buikvliesontsteking) met ascites(vocht in de buikholte).
• Ook kan er een paralytische ileus (verlammende ileus) ontstaan als reflexmatige reactie op de peritonitis.
• Een hemorragische pancreatitis (onsteking en bloeddingen van de alvleesklier) kan voorkomen.

Question 8

Wat is een typische verandering in het bloed en de urine bij pancreatitis?

Answer 8

Er is een leukocytose (stijgende witte bloedcellen) . Door de ontsteking van de alvleesklier is onder andere het gehalte van de spijsverteringsenzymen amylase en lipase in het bloed en in de urine verhoogd. Het hematocriet (hoeveelheid rode bloedcellen) is verhoogd door verlies van vocht uit de bloedsomloop.

De urineproductie neemt af doordat de pancreas veel vocht gebruikt om te genezen.