Menopauze Flashcards
Definitie menopauze?
- = tijdstip van laatste onder invloed van ovarium ontstane endometrium bloeding
- Retrospectief bepaald (bevestigd na 12 maanden amenorroe)
- Gemiddelde leeftijd = 50 jaar
Hoe wordt er tijdens de menopauze toch nog oestrogeen gemaakt?
Ovarium en bijnier maakt na menopauze nog kleine hoeveelheden androgenen aan –> deze worden in het perifere vetweefsel gearomatiseerd tot oestron
PF van menopauze?
Numerieke depletie van eierstok follikels met de leeftijd → ↓ ovariële functie → ↓ oestrogeen en progesteron niveaus → verlies van negatieve terugkoppeling naar de gonadotrope hormonen → ↑ GnRH niveaus → ↑ niveaus van FSH en LH in het bloed (hypergonadotrope hypogonadisme) → ↑ frequentie van anovulatoire cycli
Behandeling menstruatiestoornissen tijdens menopauze?
- Progestageen therapie
- Combinatiepil
- LNG-spiraaltje
Kliniek van hot flushes?
Borst, hals en gelaat worden rood, stijging bloeddruk, zweten
Hartkloppingen, hoofdpijn, duizeligheid
Plots, vooral ‘s nachts, van enkele seconden tot langer dan 30 min.
Oorzaak van flushing bij menopauze?
= wegvallen van oestrogeen geïnduceerde opioïde activiteit in hypothalamus –> ontregeling centrale thermostaat -> warmteverlies
behandeling van hot flushes in menopauze?
- Oestrogeen therapie (+ progestagenen )
Welke zijn de beschermende cardiovasculaire effecten van oestrogenen?
- Vasodilatatie
- Verminderen vetafzetting in de bloedvatwand
vanaf welke leeftijd wordt een eerste botdensitometrie aangeraden bij vrouwen?
Indien geen problemen –> vanaf 65 jaar
Hoe wordt de botdensitometrie (BDM) gemeten?
- > radiologische absorptiemetrie (DEXA) van lumbale wervelzuil en femurhals
- > genereren van T-score = BMD wordt vergeleken met gemiddelde piekbotmassa bij jonge volwassenen rond 25 - 30 jaar.
Hoe worden de T-scores van botdensitometrie geïnterpreteerd?
- Osteopenie: T-score = -1 tot -2,5
- Osteoporose: T-score < 2,5
- Ernstige osteoporose: T-score < 2,5 + één of meerdere niet-traumatische, fragiliteitsfracturen
Behandeling van osteoporose in menopauze?
- Bisfosfonaten: remmen botafbraak door osteoclasten
- Denosumab (prolia): monoclonale antilichaam dat osteoclastactiviteit blokkeert
!!! Altijd in combinatie met Calcium en Vitamine D tabletten
Monoclonaal antilichaam dat osteoclastacitivtiet blokkeert?
Denosumab = prolia
Hoe worden oestrogenen het best toegediend
Door middel van een gel (oestrogel) –> reden = verlaagd risico op VTE
Waarop moet er gelet worden bij de opstart van hormoonsubstitutietherapie?
! Indien de patiënte nog een baarmoeder heeft zal tegelijkertijd ook een PROGESTAGEEN therapie opgestart moeten worden!
REDEN: hypertrofie van endometrium