Lýta

Question 1

Hvers vegna eru basabrunar yfirleitt verri en sýrubrunar?

Answer 1

Því líkaminn getur ekki bufferað basann, svo hann brennir í lengri tíma en sýran.

Question 2

4 helstu hætturnar við rafbruna.

Answer 2

• Arrythmiur
• Myoglobinuria
• Acidosis
• Nýrnabilun

Question 3

Hvaða vefi skemmir rafbruni helst?

Answer 3

Rafmagnið fylgir taugum, blóðæðum og fascium.

Question 4

Meðferð myoglobinuriu (t.d. eftir rafbruna).

Answer 4

Hydration með IV vökva
Alkalization á þvagi með IV bíkarbónati
Mannitol diuresis

Question 5

Hvers vegna er mikilvægt að bregðast skjótt við myoglobinuriu?

Answer 5

Til að forða nýrnaskaða.

Question 6

Skilgreining á 1. gráðu bruna.

Answer 6

Bara epidermis.

Question 7

Skilgreining á 2. gráðu bruna.

Answer 7

Epidermis og mismikið af dermis

Question 8

Skilgreining á 3. gráðu bruna.

Answer 8

“Fullþykktarbruni”, þ.e. öll lög húðar og þar á meðal allt dermis.

Question 9

Skilgreining á 4. gráðu bruna.

Answer 9

Bruni inn í bein eða vöðva.

Question 10

Hver er helsti munurinn á klínískri presentasjón 2. gráðu vs. 3. gráðu bruna? 2 atriði.

Answer 10

Ekki sársauki í 3. gráðu bruna.

Sársauki og blöðrur í 2. gráðu bruna.

Question 11

Meðferð 1. gráðu brunasára.

Answer 11

Halda hreinu, sýkladrepandi smyrsl, verkjalyf.

Question 12

Meðferð 2. gráðu brunasára.

Answer 12

Fjarlægja blöðrur, sýkladrepandi smyrsl og umbúðir, verkjalyf.

Question 13

Meðferð 3. gráðu brunasára.

Answer 13

Fjarlægja eschar á innan við viku. Split thickness skin graft húðágræðsla.

Question 14

Munurinn á autograft vs. allograft húðágræðslu.

Answer 14

Autograft er húð af sjúklingnum sjálfum, allograft er húð af líki.

Question 15

Hvaða prophlaxa ættu brunasjúklingar að fá á BMT?

Answer 15

Tetanus sprautu.

Question 16

3 fyrstu matsatriði hjá brunasjúklingi.

Answer 16

• ABCDE
• Þvagútskilnaður
• Eschar og compartment syndromes

Question 17

Ýmis teikn um að sj. hafi andað að sér reyk og geti því verið með brunnin lungu.

Answer 17

• Reykur og sót í hráka/munni/nefi
• Brennd hár í nefi og á andliti
• Carboxyhemoglobin í astrup
• Missti meðvitund eða var við sprengingu/eld í litlu lokuðu svæði
• Mæði
• Lág O2 mettun
• Rugl, höfuðverkir, coma.

Question 18

Meðferð öndunarvegs eftir innöndunarbruna.

Answer 18

• Intubera yfirleitt ef hægt

- 100% súrefni strax, þar til búið er að útiloka significant carboxyhemoglobin.

Question 19

Hvað er “brunasjokk”? Hver er meðferðin?

Answer 19

Vökvi tapast frá intravascular speisi vegna brunasára, sem veldur lekum háræðum. Meðferð er crystalloid infusion.

Question 20

Má setja IV legg eða central línu gegnum brunna húð?

Answer 20

Já.

Question 21

Hvers vegna þarf ekki glúkósa IV á fyrstu 24 klst. eftir major bruna?

Answer 21

Því serum glúkósi hækkar sjálfkrafa við stress viðbragðið.

Question 22

Hvernig IV vökvi er notaður 24 klst. EFTIR bruna?

Answer 22

Colloid vökvi D5W með 5% albúmíni.

Question 23

Þvagleggir og brunasjúklingar.

Answer 23

Þurfa alltaf að hafa Foley catheter til að hægt sé að meta þvagútskilnað, hann er helsti mælikvarði á volum status.

Question 24

Hvers vegna þarf að setja sondu í flesta sj. með alvarlegan bruna?

Answer 24

Þeir fá flestir paralytiskan ileus, byrja að kasta upp, aspirera og fá pneumoniu.

Question 25

Stress prophylaxi fyrir brunasjúklinga…

Answer 25

…PPI lyf til að fyrirbyggja Curling´s magasár vegna stress.

Question 26

Blóðprufa fyrir sýkt brunasár.

Answer 26

Hækkuð hvít með vinstri hneigð.

Question 27

Algengasta teiknið um sýkingu í brunasári.

Answer 27

Breyting á lit eschar. Ath. ekki hiti!

Question 28

4 algengustu sýkingavaldar í brunasárum.

Answer 28

• S. aureus
• Pseudomonas
• Streptococcus
• Candida albicans

Question 29

Hvers vegna eru IV sýklalyf ekki sniðug í ferskum brunasárum?

Answer 29

Því eschar-ið er ekki æðavætt og það er þar sem bakteríurnar eru. Bera topical sýklalyf á svæðið.

Question 30

Hvað er escharotomia?

Answer 30

Fullþykktar langskurður gegnum eschar í brunasári.

Question 31

Sýking getur breytt hlutþykktarbruna í…

Answer 31

…fullþykktarbruna.

Question 32

3 helstu sýkingar í brunasjúklingum.

Answer 32

• Sýkt brunasár
• Lungnabólga
• Central línu sýkingar

Question 33

Hvaða elektrólýt þarf að fylgjast extra vel með hjá brunasjúklingum?

Answer 33

Natrium.

Question 34

Frá hvernig brunasári er mesta vatnsuppgufunin?

Answer 34

3. gráðu brunasárum.

Question 35

Hvernig sjúklingar fá Curling´s magasár og hvers vegna?

Answer 35

Brunasjúklingar.

Reduced plasma volume leads to ischemia and cell necrosis (sloughing) of the gastric mucosa.