literatuur wc mengen tekst 1 (solid dispersions) Flashcards
BB =
FRACTIE van de TOEGEDIENDE DOSIS dat de algeme circulatie bereikt na de leverpassage en absorptie.
waarvan is de BB afhankelijk? (2)
- stofeigenschap: oplosbaarheid en permeabilitiet (log P); hoge oplosbaarheid en hoge permeabiliteit => hoge BCS klasse 1 => hoge BB. echter de BCS zegt niets over de volledig BB want het neemt de leverpassage niet mee.
- toedieningsvorm: iv toediening is anders dan orale toediening. BB= AUC (toedieningsvorm)/AUCiv.
wat is de AUCiv
de AUCiv zit in de formule van BB en is het totaal, de totale dosis. AUCiv= de dosis (de gegeven dosis, voor de absorptie; dus heeft geen leverpassage meegemaakt. iv want komt direct in de bloedbaan, zonder leverpassage)
wat is de AUC (toedieningsvorm)
AUC (toedieningsvorm)=de hoeveelheid gm in bloedplasma na absorptie. dus heeft leverpassage meegemaakt. AUC (toedieningsvorm) is de orale toediening.
wat is dispersie?
fijne verdeling van vaste stof in een vloeistof.
solide disperion bestaat uit …
solide disperion bestaat uit een hydrofoob geneesmiddel en hydrogiel matrix.
de matrix en gennesmiddel kunnen ofwel … of … zijn.
de matrix en gennesmiddel kunnen ofwel [kristallijn] of [amorf] zijn.
de matrix moet … en … zijn
de matrix moet [inert] en [hydrofiel] zijn
moet het geneesmideel moleculair gedispergeerd zijn in de solide dispersie?
ja, het geneesmideel moet moleculair gedispergeerd zijn in de solide dispersie
wat is het voordeel van een solid dispersie?
voordeel van een solid dispersie is dat het geneesmiddel vrijkomt in de oververzadigde oplossing zodra de matrix in oplossing gaat. hiervoor hoef je geen energie te leveren (het vrijkomen van geneesmiddel en het vrijzetten van het molecuul uit zijn kristalrooster).
noem een nadeel van solide dispersions:
nadeel van solid dispersions heeft te maken met de stabiliteit. bij solid dispersions heb je met slecht wateroplosbare geneesmiddel te maken. de oplosbaarheid van het geneesmiddel in de matrix is vaak extreem laag. hierdoor kan de maximale oplosbaarheid (verzadigingsconcentratie) gemakkelijk overschreden worden. je hebt eigelijk geen keus om de maximale oplosbaarheid te overschreiden want je moet wel om voldoende geneesmiddelbelading te krijgen. maar waar het allemaal om gaat is dat je meer geneesmiddel toevoegt dan dat er kan oplossen. dit leidt dan tot uitkristallisatie.
> de hoge viscositeit van de matrix kan dit proces van uitkristalliseren KINETISCH VERHINDEREN, zodat de formulering tijdens de houdbaarheidsberiode (3 a 5 jaar) stabiel blijft.
wat zijn de eisen voor een matrix systeem? (2)
- gm moleculair dispergeren in de matrix op een VOLDOENDE STABIELE WIJZE.
- snelle en volledige vrijzetting van het gm uit de matrix.
is het belangrijk om precipitatie in solide dispersies te voorkomen en hoe kan dit gedaan worden?
wanneer een SOLIDE DISPERSION IN OPLOSSING gaat dan is er vaak sprake van OVERVERZADIGING en sprake van een METASTABIEL TOESTAND.
> de aanwezigheid van MATRIXCOMPONENTEN IN OPLOSSING VOORKOMEN PRECIPITATIE (is een gevolg van oververzadiging en uitkristallisatie) van het gm.
hoge viscositeit matrix voorkomt….
hoge viscositeit matrix voorkomt :
uitkristallisatie door het kinetisch te verhinderen.
matrixcomponenten die in oplossing kunnen gaan voorkomen ….
matrixcomponenten die in oplossing kunnen gaan voorkomen:
precipitatie.
doel solide dispersions is:
BB (de oplosbaarheid wordt verbeterd via verbetering vd bevochtiging; deeltjesgrootte verkleinen) + de dissolutiesnelheid (deeltjesgrootte verkleinen) van de slecht wateroplossende geneesmiddelen verbeteren.
Bij solid dispersion wordt de dissolutiesnelheid/oplossnelheid en de oplosbaarheid verbeterd, hoe?
- de oplosbaarheid wordt verbeterd dmv deeltjesverkleining. door deeltjesverkleining wordt de specifieke oppervlak vergroot en wordt de bevochtiging verbeterd.
- de dissolutiesnelheid wordt verbeterd door ook de deeltjes te verkleinen. kleine deeltjes hebben een groot specifiek oppervlak waardoor de oplossnelheid toeneemt.
wat is het verschil tussen amorf en kristallijn? (4)
- ordening moleculen: amorf heeft geen kristalstructuur, de moleculen zijn bij amorf willekeurig gerangschikt.
- absorptie vocht en wateractiviteit: amorf kan vocht absorberen en heeft hierdoor een laag wateractiviteit (= water dat beschikbaar is voor reacties). kristallijn kan geen vocht absorberen en heeft dus een hoge wateractiviteit.
- smeltpunt en smelttraject: amorf heeft geen scherp smeltpunt maar een smelttraject (vast naar vloeibaar). kristallijn heeft een smeltpunt (vast naar vloeibaar en andersom).
- polymorf en isomorf: kristallijne stoffen kun je onderverdelen in poly- en isomorf.
polymorf: 1 stof heeft VERSCHILLENDE KRISTALSTRUCTUREN.
isomorf: twee verschillende stoffen hebben DEZELFDE KRISTALSTRUCTUUR.
de BB van stoffen kan verbeterd worden door het …. te versnellen. een manier om dat te doen is het gebruik van ……
de BB van stoffen kan verbeterd worden door het [oplosproces] te versnellen. een manier om dat te doen is het gebruik van [volledig amorfe soldide dispersions].
…. kunnen de …. verbeteren van slecht oplosbare geneesmiddelen. …. boden weinig verbetering als …. of …. werden gebruikt. dit leide namelijk tot …. van het gm dichtbij de …. . om dit probleem op te lossen werd een … aan de tabletten toegevoegd. de … kan worden … met de solide dispersion of … worden in de solid dispersion.
[suikerglasdispersies] kunnen de [PERMEABILITEIT/OPNAME] verbeteren van slecht oplosbare geneesmiddelen. [suikerglasdispersies] boden weinig verbetering als [hoge geneesmiddel belading] of [oplossende suikers] werden gebruikt. dit leide namelijk tot [ONGECONTROLEERDE KRISTALLISATIE] van het gm dichtbij de [SNEL OPLOSSEND TABLET]. om dit probleem op te lossen werd een [surfactant] aan de tabletten toegevoegd. de [surfactant] kan worden [gemengd] met de solide dispersion of [opgenomen] worden in de solid dispersion.
wat is beter voor de verbetering van het OPLOSGEDRAG van de tabletten; het mengen van surfactant met de solid dispersion of opname van surfactant in de solid dispersion?
het OPNEMEN van de surfactant in de solid dispersion geeft een sterke verbetering van het OPLOSGEDRAG van de tabletten. wanneer surfactant opgenomen wordt dan vindt er interactie plaats tussen het geneesmiddel en de surfactant en ook surfactant en het suiker in de solide dispersion. deze interactie VETRAAGT OPLOSSEN VAN SURFACTANT, waardoor TIJDENS het oplosproces DICHTBIJ HET OPLOSSEND TABLET EEN HOOG OPLOSBAARHEID VAN DE STOF wordt gecreeerd. => de ONGEWENSTE KRISTALLISATIE wordt tegengegaan => de BB verbetert.
bij de solid dispersions waarmee het surfactant gemengd werd was dit niet het geval, er werd niet tijdens het oplosproces dichtbij het oplossend tablet een hoog oplosbaarheid van de stof gecreeerd. de oplossnelheid was bij deze tabletten aan het begin hoog en zwakte het af na ongeveer 10 minuten.
bij solid SOLUTIONS en solid DISPERSIONS zijn de geneesmiddelmoleculen … verdeeld in de … .
bij solid SOLUTIONS en solid DISPERSIONS zijn de geneesmiddelmoleculen [homogeen] verdeeld in de carrier/matrix .
wat is het verschil tussen solid dispersions en solid solutions?
- solid SOLUTIONS: 1 fase; gm vormt 1 fase met het polymeer (carrier). gm opgelost op moleculair niveau.
- solid DISPERSION: 2 fasen; het gm vormt een 2e fase naast het polymeer (carrier).
noem 2 manieren waarop solid dispersion gemaakt worden?
smeltmethde en solventmethode.