Leki Przeciwpadaczkowe 1 Teoria Flashcards
Liczba neuronów i synaps w CNS
10 mld neuronów
Ponad 10 bilionów synaps
Formy objawowe napadów padaczki lub nieprawidłowej czynności elektrycznej mozgu
- Napad uogólnionych drgawek
- Napad zaburzeń sensorycznych np. węchowych, wzrokowych
- Napad typu absence -> petit mal -> chwilowa utrata świadomości
Rodzaje napadów padaczkowych
- Częściowe (ogniskowe, 60%)
- Uogólnione
- Stan padaczkowy
Rodzaje częściowych napadów padaczkowych
- Proste
2. Złożone
Rodzaje uogólnionych napadów padaczkowych
- Napady toniczno-kloniczne (padaczka grand mal)
- Toniczne
- Kloniczne
- Atoniczne
- Miokloniczne
- Nieświadomości -> padaczka petit mal
Napady częściowe
- Ogniskowe, 60%
- Obejmują tylko jedna półkule
- Mogą byc ograniczone do ośrodków w jednym płacie lub obejmować kilka płatów
- Mogą objąć tez druga półkule -> stać sie wtórnie uogólnione
- > dochodzi wtedy do całkowitej utraty świadomości
Napady złożone
- Obejmują obie półkule
- Pierwotne lub wtórne
- Towarzyszy im całkowita utrata świadomości
- Najczęstsze to napady toniczno-kloniczne lub napady nieświadomości
Napady częściowe proste
- Bez utraty świadomości
- Mogą towarzyszyć objawy:
1) ruchowe
2) czuciowe
3) z układu sympatycznego - Czasem występuje aura przed wystąpieniem napadu -> objawy prodromalne
Napady częściowe złożone
- Często z płata skroniowego -> padaczka psychomotoryczna
- Zmiany świadomości i zachowania
- Wykonywanie w czasie napadów powtarzających sie czynności tzn automatyzmow
Napady toniczno-kloniczne, toniczne lub kloniczne
- Tonus -> ↑napięcie mięśniowe
- Klonus -> naprzemienne skurcze i relaksacja mięśni, zwykle kończyn i tułowia
- W napadach toniczno-klonicznych wystpuje kilka sekundowa faza tonusu -> potem trwający klonus do kilku min
- Napady toniczne lub kloniczne maja tylko daną komponentę
Napady atoniczne
- Nagła utrata napięcia mięśniowego -> często upadek
2. Utrata świadomości
Napady miokloniczne
- Rytmiczne skurcze wybranych grup mięśniowych
2. Utrata świadomości
Napady nieświadomości
-> padaczka petit mal
- Często spotykane u dzieci
- Nagła, trwająca kilkanaście sekund utrata świadomości -> mogą przypominać zagapienie sie
- Towarzyszą im często:
1) obniżone napięcie mięśniowe
2) automatyzmy
3) skurcze kloniczne
Stan padaczkowy
- Przedłużające sie, powtarzające sie serie napadów toniczno-klonicznych
- Groźne dla zycia pacjenta -> niewydolność oddechowa i niedotlenienie mózgu
Historyczne leki przeciwpadaczkowe
- Bromki
- Fenobarbital
- Fenytoina -> jej dawna nazwa to Difenylohydantoina
- Hydantoiny
- Bursztyniany
Kanały sodowe w CNS
- 2 typy: otwierane pod wpływem ligandu i napieciowo zależne
- Występują w 3 stanach: spoczynkowym, aktywowanym i inaktywowanym
- Mutacje w nich mogą wywoływać napady padaczkowe
Kanały wapniowe w CNS podział
- Sterowane ligandem
2. Napieciowo-zależne
Typy kanałów wapniowych napieciozaleznych
- Typu L (long-lasting - długotrwałe)
- Typu P/Q w komórkach Purkinjego
- Typu N (neuronal)
- Typu R (residual- resztkowe)
- Typu T (transient, przejściowe)
-> typu T stymulowane nwlk zmiana potencjału, reszta duzo silniejsza depolaryzacja
Etosuksymid dzialanie
- Hamuje napieciowo-zależne kanały wapniowe typu T
2. We wzgórzu
Etosuksymid zastosowanie
- Lek pierwszego rzutu w napadach NIEŚWIADOMOŚCI
Etosuksymid działania niepożądane
Stosunkowo bezpieczny
- Zaburzenia zoladkowo-jelitowe
- Senność
- Ataksja
Etosuksymid farmakokinetyka
- Długi t1/2 -> wystarcza na jedna dawkę dziennie
2. Senność moze zmuszać do rozłożenia dawki
Fenytoina działanie
- Hamuje napieciowozalezne kanały Na -> przedłuża czas ich inaktywacji
Fenytoina zastosowanie
- W napadach częściowych i toniczno-klonicznych
2. Nie moze byc podawana w napadach nieświadomości -> POGARSZA ich przebieg -> przeciwwskazanie
Fenytoina farmakokinetyka
- Indukuje enzymy cyt P450 -> zmniejsza stężenie innych leków m.in. innych padaczkowych
Fenytoina działania niepożądane
- liczne
1. Hirsutyzm
2. Zaburzenia metabolizmu kolagenu -> przerost dziąseł - > nie moze byc stosowana u dzieci
- Zaburza metabolizm folianow -> niedokrwistosc megaloblastyczna, teratogenność (wady serca, twarzoczaszki, mikrocefalia, opóźnienia rozwojowe)
Fenytoina - uwagi kliniczne
- Wymagana suplementacja wit K-> zwiększony jej metabolizm (brak -> krwawienia)
- Skomplikowany metabolizm
- > duże różnice miedzyosobnicze po podaniu doustnym
- > inny metabolizm w przypadku wysokich a inny w przypadku niskich dawek (wysycenie enzymów) - Wymagane MONITOROWANIE stężenia leku w surowicy
Fosfenytoina
- Lepiej rozpuszczalna pochodna Fenytoiny
- Moze byc podawana parenteralnie
- Pozwala łatwiej ustabilizować stężenie leku we krwi
Karbamazepina działanie
- Hamuje napięciowe kanały Na
2. W małym stopniu wpływa na funkcje poznawcze, zdolność do uczenia sie, zachowanie itd
Karbamazepina zastosowanie
- Napady częściowe (często)
- Napady wtórnie uogólnione
- Neuralgia nerwu trójdzielnego
- Choroba afektywna dwubiegunowa (właściwości antydepresyjne)
- Nie powinna byc podawana w padaczce z napadami nieświadomości
Karbamazepina farmakokinetyka
- Indukuje enzymy mitochondrialne -> utrudniona politerapia
Okskarbazepina
- Prolek -> wymaga aktywacji do pochodnej monohydroksylowej
- Podobny mechanizm działania i zastosowania do karbamazepiny
- Nie indukuje enzymów mikrosomalnych
- Może wywołać hiponatremie
Eslikarbazepina
- Charakterystyka jak Okskarbazepina, ale lepsza farmakokinetyka -> szybciej osiąga odpowiednie stężenie we krwi -> szybszy początek działania
Lamotrygina działanie
- Hamuje napięciowe kanały Na i napięciowe Ca
2. Nowy lek
Lamotrygina sposób stosowania
- > dodatkowe stosowanie (2 lek) oprócz leku głównego:
1. Pozwala na obniżenie dawki leku głównego
2. Spadek objawów ubocznych związanych z lekiem
Lamotrygina zastosowanie
- Leczenie napadów częściowych
2. Lecznie napadów uogólnionych: toniczno-klonicznych, atonicznych i nieświadomości
Lamotrygina działania niepożądane
- Ataksja
- Zaburzenia widzenia
- Wysypki skórne -> mogą przejść w rumień wielopostaciowy
- Zespół Stevensa-Johnsona (skrajne przypadki)
-> częstość objawów wzrasta gdy stosowana z Karbamazepiną lub Kwasem walproinowym
Lakozamid działanie
- Hamuje napięciowe kanały Na -> w inny sposób -> nasila wolną inaktywację zamiast stabilizować w stanie nieaktywnym
- Wolna inaktywacja-> w komórkach które maja mniejszy potencjał błonowy niz komórki w stanie spoczynku
- > np w wielokrotnie pobudzanych w krótkim czasie (jak w padaczce) - Stosunkowo wybiórczo działa na ośrodki epileptogenne
- Nie powoduje pełnej refrakcji kanałów -> zmniejsza tylko ich wrażliwość na nadchodzące bodźce przez dziesiąte części sek (stosunkowo długo)
Lakozamid zastosowanie
- > jako dodatkowy lek
1. Napady częściowe
2. Napady wtórnie uogólnione
3. Polineuropatia cukrzycowa
Lakozamid działania niepożądane
-> ogólnie db tolerowany
- Zawroty głowy
- Nudności
- Depresja
Zonisamid działanie
- Hamuje napięciowe kanały sodowe i kanały wapniowe typu T
Zonisamid uwagi kliniczne
- Długi okres półtrwania
2. Pacjenci powinni byc db nawodnieni
Zonisamid zastosowanie
- > jako lek dodatkowy
1. Napady częściowe
3. Napady uogolnione toniczno-kloniczne
Zonisamid działania niepożądane
- Senność
- Ataksja
- Zawroty i bóle głowy
- Zaburzenia pamięci
- Splątanie
- Zaburzenia hematopoezy
- Kamica moczowa
- Wypryski skórne
Retygabina działanie
= ezogabina
- Otwiera napięciowe-zależne kanały potasowe KCNQ/Kv7
- > odpowiedzialne na powrót zdepolaryzowanej komórki do spoczynku
Retygabina zastosowanie
- Skuteczna w napadach częściowych
Działania niepożądane Retygabiny
- Błękitne zabarwienie oka
- Zmiany barwnikowe na dnie oka
- > wycofana w 2017