Koloniserende positionering van de therapeut Flashcards
1
Q
Wat heeft ‘willen helpen’ te maken met kolonisatie?
A
- Er is een overdreven gevoel van verantwoordelijkheid voor het gezin
- Er is een te sterke focus op verandering, wat eigenlijk een wens tot normalisering is, waardoor er geen respect is voor het eigen tempo van het gezin
- Weliswaar vanuit goede intenties, wordt het zelfbeschikkingsrecht van het gezin verwaarloost
- De therapeut eigen zich het recht toe om in te grijpen op grond van zijn expertise en vanuit bezorgdheid voor het gezin
2
Q
Kolonialisme en psychotherapie.
A
- Lijken op eerst zich tegengestelden.
- Kolonialisme is niet enkel materiële uitbuiting. Het is psychologische onderdrukking door de persoon te beroven van zelfvertrouwen, eigenwaarde en waardigheid. Voornamelijk door missionarissen, onderwijzers en maatschappelijk werkers = welwillend kolonialisme.
- Metafoor van de psychotherapie: goedbedoelde motieven kunnen de destructieve positie van de therapeut verbloemen.
3
Q
Wat zijn gevolgen voor gekoloniseerden?
A
- Minderwaardigheidsgevoelens
- Afhankelijkheid
- Geen geloof in eigen mogelijkheden
- Schaamte over eigen cultuur
4
Q
De therapeut in de rol van de maatschappelijke helper positie
A
- De samenleving kent hen deze rol toe
- Ze worden geacht te werken vanuit het gezond verstand van de maatschappelijke ideologie.
Valkuil: irrationaliteit pathologiseren en sociale onrechtvaardigheid individualiseren
5
Q
Wat heeft kolonisatie te maken met ‘kennis is macht’ van Foucault?
A
- De therapeut draagt onbewust bij aan het normaliseren van gezinnen en het pathologiseren van irrationaliteit en individualiseren van sociaal onrecht
- De therapeut neemt de rol aan van beoordelaar van (ab)normaliteit
- Er is echter slechts een tijdelijke verlichting van het lijden
- De therapeut neemt een comfortabele en geruststellende rol aan, dat het gezin vanuit maatschappelijke ideeën van hem verwacht, wat een verklaring kan zijn voor het imposter-fenomeen: de therapeut voelt dat hij een rol speelt en niet echt helpt.
6
Q
Hoe omgaan met kolonisering op vlak van positionering?
A
- Continu en flexibel bewegen binnen de dialogische ruimte van de therapeutische sessie om zo in verbinding te blijven met het hele gezin
- Het is problematisch wanneer de therapeut vast blijft zitten in 1 positie omdat hij dan contact verliest met enkele gezinsleden
- Het belang van langzaam werken: bewust blijven van eigen beleving en kritisch blijven tov vanzelfsprekendheden en goede intenties
7
Q
Wounded healer. Leg uit.
A
- Er wordt verwezen naar het concept van wounded healer. De therapeut heeft een affiniteit voor de dialectiek patiënt/genezer. Hij helpt anderen en is zo ook, op een veilige manier, met eigen pijn bezig.
- De therapeut neemt zo de beschermende rol in, de cliënten de slachtoffer en dader rollen.
- Het is belangrijk om contact te hebben met innerlijke spanningen om zo bovenstaande valkuil te vermijden.
- De wounded healer voelt zich comfortabel om het gezonde stuk bij zich te houden en de waanzin te geven aan de cliënt; pijn aan slachtoffer en schuld aan dader.
8
Q
Twee technieken om om te gaan met kolonisering.
A
- Pauzeren en opmerken. Terugtrekken in het innerlijke gesprek en zichzelf observeren vanuit buitenstaand perspectief. Reflecteren over eigen positionering en feedback vragen
- Opnieuw verbinden. Vragen aan cliënt om je te helpen begrijpen, gebaseerd op authentieke nieuwsgierigheid. Het antwoord op de vraag moet nieuw perspectief bieden om de therapeut los te krijgen van de gefixeerde positie. Erkennen dat gezinsleden goede bedoelingen hebben.
