1. Inleiding Flashcards
Onderzoek Eisler, een indicatie dat psychotherapie werkt.
- Het anorectogene gezin zou bepaalde kenmerken hebben dat schizofrenie tot stand brengt.
- Dit zijn echter geen oorzaken maar gevolgen.
Bepaalde kenmerken die heersen binnen een gezin met anorexia:
- symptoom staat centraal
- focus op hier-en-nu
- beperkte flexibiliteit in gezinsfunctioneren
- beperkte flexibiliteit in omgaan met fasen in gezinscyclus
- hopeloosheid
- versterking van bepaalde manieren van functioneren
De etiologische verklaring staat los van de problematiek!
Wat is responsieve interactie?
Het is een soort beïnvloeding, anders dan lineair, maar spiraal dat zich uitstrekt over de tijd heen.
- complex
- onvoorspelbaar
- vergt impliciete kennis
- moeilijk te begrijpen voor buitenstaanders
Het is het horizontale proces tussen therapeut en cliënt.
Het verticale proces is de reflectie van de cliënt waardoor, afhankelijk van hoe de therapeut reageert, bepaalde zaken naar voren komen die nog niet gezegd zijn geweest.
Gezinsfenomenen binnen gezinstherapie.
- Problematiek wordt bekeken vanuit het perspectief van de cliënt en diens context.
- Emotionele spanningen worden vaak uitgedrukt in het gedrag van een van de gezinsleden. Denk hierbij aan zondebokfenomeen en parentificatie.
- De gezinscyclus
- Hechtingstheorie
Zondebokfenomeen
Ouders kunnen een harmonische relatie behouden doordat hun spanningen geprojecteerd worden op het kind. Kinderen gaan de spaningen kanaliseren wat tot uiting kan komen op verschillende manieren; clown, held, idioot of zieke.
Parentificatie.
Parentificatie is de emotionele en functionele rolomwisseling waarbij het kind de eigen behoeften aan aandacht en zorg opzij gaat zetten voor de behoeften van de ouders. Parentificatie is tot op zekere hoogte normaal. Het wordt problematisch wanneer de taken die het kind op zich neemt eenzijdig, rigide of zwaar zijn.
Wat is de hechtingstheorie?
Byng-Hall wees als eerst op het belang van de hechtingstheorie binnen gezinstherapie. Hij legde de nadruk op het intergenerationeel doorgeven van ouderschapsscripts. Wat ouders meegeven aan hun kinderen is een herhaling van (replicatief script) of een correctie van (correctief script) wat zij als kind meegemaakt hebben.
Dit wordt geïntegreerd binnen de praktijk:
- attachment-narrative therapy: hechting binnen een narratief kader
- attachment focused family therapy: voor suïcidale/depressieve jongeren, de band met de ouders wordt hersteld zodat de jongere hier weer terecht kan
- emotionally focused marital therapy: huidige relaties worden begrepen binnen het licht van oude relaties
Partnerrelatietherapie is over het algemeen effectief, maar er zijn enkele bedenkingen.
- Lange termijn effecten zijn weinig onderzocht
- Wat wordt gezien als succes?
- De effectiviteit van vele modellen is nog niet onderzocht
- Betrouwbaarheid van outcome onderzoek in het algemeen (allegiance effect)
Vertel iets over groepsgerichte gezinstherapie.
- Gezinsgerichte psycho-educatie. Het gezin wordt niet gezien als de oorzaak van de problematiek maar ze kunnen wel bijdragen tot stabiliteit of herstel. Er word informatie en ondersteuning gegeven.
- Multiple gezinstherapie. Meerdere gezinnen komen samen om te spreken over een bepaalde problematiek. Het is helpend om het gevoel te krijgen niet alleen te zijn en een zicht te krijgen om de problematiek en het relationeel klimaat. Kinderen uit de Knel is een voorbeeld hiervan. Dit is voor gezinnen die verwikkeld zitten in een vechtscheiding. De ouders worden geholpen om hun kinderen terug te zien, naast de problemen, en het kind probeert iets uit te drukken in verband met de ervaring van de vechtscheiding.
Wat is ‘open dialoog’?
Seikkula. Bij een acute psychose wordt het gezin samengebracht, thuis, om hier een open gesprek over te hebben.
De helpende factoren:
- patiënt uit isolement halen
- cliënt en gezin steviger in hun schoenen zetten
- de situatie normaliseren
Het blijkt een zeer goed alternatief voor overmatige medicatiegebruik.
Dit past binnen de nieuwe visie van de psychopathologie die zich richt op herstel en welzijn in plaats van op diagnose, probleemoplossend en genezing. Welzijn houdt in dat de patiënt een voldaan leven kan leiden, ondanks de beperkingen.
Wat is multi systemic therapy?
Relatie- en gezinstherapie wordt bijgestaan door individuele therapie en brede netwerkgesprekken.
Wat is de gezinscyclus?
Gezinnen maken overgangen mee door speciale levensgebeurtenissen of het opgroeien van het kind.
Model Carter en McGoldrick.
- onderscheiden verschillende fasen
- elke fase heeft typische moeilijkheden
- overgang gaat gepaard met moeilijkheden en mogelijke crisissen
Wat kan je vertellen over protocollen voor jongeren met gedragsproblemen?
Er bestaan er zeer veel en hebben allemaal dezelfde kenmerken:
- gefaseerd
- intensief maar kortdurend
- werken met non-specifieke factoren
Vb:
Attachment Based Family Therapy
Functional Family Therapy
Multidimensional Family Therapy
