IT casus 10 - 16 Flashcards
Blaaslediging
Aansturing blaasfunctie:
- Cerebrale cortex: tijd en plaats bepalen
- Pontine mictiecentrum (PMC): coördinatie detrusor en sfincter
- Sacrale mictiecentrum (SMC): versterken signalen en coördinatie
Infranucleaire laesie: slappe blaas
Supranucleaire laesie: stugge blaas
Incontinentie
25 - 55% van de volwassen vrouwen
- Stressincontinentie (voor 50 jaar)
- Urge incontinentie (oudere vrouwen)
- Gemengd (oudere vrouwen)
Urge-incontinentie
Vaker dan normaal aandrang tot urinelozing, ook als de blaas niet vol zit.
Frequentie: meer dan 8 keer per dag
Oorzaak: niet onderdrukken detrusor - cystitis of urogynaecologische ingrepen in VG
- psychologische oorzaak
- spastische blaas
Medicatie: diuretica en sympathie- en parasympaticomimetica
Stressinconcintentie
Urinelozing op drukverhogende momenten, zoals hoesten en persen
Oorzaak: zwakte sfincter en bekkenbodemspieren
Risicofactoren: operaties, anatomische afwijkingen, verlittekening, gynaecologische aandoeningen, vaginale bevallingen, roken, overgewicht, longlijden
Vaker bij postmenopauzale vrouwen door lage oestrogeenspiegels
Behandeling: bekkenbodemoefeningen, pessarium, injectie
Overloopincontinentie
Pt kan blaas niet helemaal ledigen, doordat contractie van de blaas verminderd of afwezig is –> urinelekkage
Onbedoelde contractie van de m. detrusor, anticholinergica
Behandeling: bekkenfysiotherapie, intermitterende katheterisatie, neurostimulatie en operatie
Epididymitis
Snel progressieve pijn; ontstaat als secundaire infectie bij SOA of UWI
Eenzijdige scrotale pijn met zwelling en roodheid van het scrotum, koorts en algehele malaise
Behandeling: AB (ciprofloxacine)
UWI: voorafgegaan door pijn bij het plassen , e. coli
SOA: risicovol seksueel contact, chlamydiia en gonorroe
Orchitis
Epididymitis breidt zich uit door het scrotum
Torsio testis
Testis is om de eigen as gedraaid, waardoor de vaatvoorziening naar de testis wordt afgekneld –> plotse, hevige pijn aan de aangedane zijkant van het scrotum, kan ect. uitstralen
Kan rood worden en zwellen
Diagnose: echografie waarbij bloedtoevoer beoordeeld wordt
Binnen 6 uur na de klachten: operatieve retorsie om mischemie te voorkomen.
Recidieven te voorkomen: testis vastgezet in het scrotum.
Icterus
Bilirubine in bloed en weefsels is verhoogd:
- Ogen geel (> 50 µmol/L)
- Huid geel (>80 µmol/L)
Verhouding geconjugeerd : totaal bilirubine is kleiner dan 20%
Oorzaken icterus
- Pre-hepatisch: aanbod ongeconjugeerd bilirubine te hoog (hemolyse)
- Sikkelcelziekte
- Marshemoglobinurie
- Auto-immuun
- Medicamenteus
- Intra-hepatisch: ongeconjugeerd bilirubine kan niet verwerkt worden
- Intra-hepatische cholestase: virale
en niet-vrale hepatitis,
immunocholangitis, BRIC - Levercirrose
- Conjugatiestoornis: Gilbert,
Crigler Najjar
- Intra-hepatische cholestase: virale
- Post-hepatisch: probleem met de afvoer van gal
- Galstenen
- Pancreaskopcarcinoom
- PSC
Pancreaskopcarcinoom
Ductus choledochus afsluiten:
- Pijnloze icterus
- Ontkleurde ontlasting
- Misselijkheid
- Jeuk
Double duct sign: ductus choledochus en ductus pancreatic zijn beiden afgesloten.
Choledocholithiasis
Symptomen:
- Koliekpijn, heftige pijn in de rechterbovenbuik (30 min - 12 uur)
- Uitstraling schouders
- Misselijkheid en braken
- Bewegingsdrang
–> wisselende icterus
Risicofactoren: FFFFF (Fat, Female, Fertile, Fair, Forty)
Diagnose: laboratoriumonderzoek (verhoogd fosfatase, GGt en totale bilirubine) of abdominale echo (beperkte sensitiviteit voor aantonen choledocholithiasis)
Symptomatische choledocholithiasis: ERCP met papillotomie en steenextractie, gevolgd door cholecystectomie binnen 72 uur
Diagnose icterus
Echografisch onderzoek lever, galblaas, galwegen
Niet-verwijde galwegen: intra-hepatische cholestase
Verwijde galwegen: posthepatische cholestase
- MRCP: hoge obstructies
- ERCP: alleen therapeutisch
- PTC: lage obstructies
- EUS: kleine galstenen
Gevolgen portale hypertensie
Ascites, splenomegalie, veneuze collateralen
Diabetische ketacidose
Ernstige hyperglycemie door absolute insulinedeficiëntie
Diagnose: pH bloed < 7,3 en betonen in bloed/ urine
Uitlokkende factoren: inadequaat insulinegebruik, trauma, zwangerschap, MI of infectie
Symptomen: braken, dorst, polyurie, gewichtsverlies, abdominale pijn, zwakheid, tachycardie, hypotensie en -thermie, dehydratie, warme droge huid, hyperventilatie, verminderd bewustzijn
Behandeling: 4 eh insuline per uur + infuus NaCl (vochtverlies) + Glucose, kalium en pH controleren
–> zoeken naar oorzaak