Hoorcollege 4: Liefde, uitmuntendheid en welbevinden Flashcards
Gebaseerd op de dia's, mijn aantekeningen en een samenvatting
1
Q
biologische factoren van liefde, welke 2 perspectieven zijn er?
A
- evolutionair perspectief
- biochemisch
2
Q
vanuit het evolutionaire perspectief, welke 2 oorzaken/redenen zijn er voor het aangaan van relaties?
A
- need to belong, sociale dieren
- sociale connecties vergroten de kans op overleven
3
Q
hoe vergroten sociale connecties onze kans op overleving?
A
- door het delen van voedsel en middelen
- door het beschermen van de groep
4
Q
oxytocine is gerelateerd aan 5 dingen:
A
- sociale binding
- vertrouwen
- gevoelens van nabijheid
- vermindering van stress en angst
- motivatie om sociaal contact te zoeken
5
Q
wanneer wordt oxytocine o.a. vrijgegegeven?
A
tijdens:
1. borstvoeding
2. bevalling
3. seks
6
Q
heeft oxytocine alleen specifieke effecten in het lichaam?
A
nee, ook betrokken bij jaloezie en leedvermaak
7
Q
is oxytocine het enige hormoon dat betrokken is bij sociale binding?
A
nee
8
Q
welke 3 aspecten veroorzaakt aantrekkingskracht?
A
- nabijheid
- fysieke aantrekkelijkheid
- wederkerigheid van liking
9
Q
wat kan een reden zijn dat nabijheid aantrekkingskracht veroorzaakt?
A
door mere-exposure-effect
10
Q
mere exposure effect
A
hoe vaker je iets waarneemt, hoe leuker je datgenen begint te vinden
11
Q
wederkerigheid van liking
A
mensen vinden mensen leuk die hen leuk vinden
12
Q
trekken tegenpolen elkaar aan?
A
- niet op basis van attitude
- wel op basis van DNA
13
Q
waarom trekken tegenpolen elkaar niet aan op basis van attitude?
A
- we willen vrienden worden en daten met mensen die gelijk zijn aan onszelf
- in begin van de relatie is gelijkheid in waarden en attitude gerelateerd aan relatietevredenheid
- daarna is gelijkheid in persoonlijkheid belangrijk (vriendelijkheid)
14
Q
wat kan een reden zijn waarom tegenpolen op basis van DNA elkaar wel aantrekken?
A
- als er tegengesteld DNA is, is er grote variatie van DNA in het nageslacht –> beter immuunsysteem en is de kans op overleving groter
15
Q
wat zijn 4 voorspellers van relatietevredenheid?
A
- persoonlijkheid
- communicatie
- self-disclosure
- waardering, empathie en nieuwsgierigheid
16
Q
hoe voorspelt persoonlijkheid relatietevredenheid?
A
- karaktereigenschappen die zorgen voor positieve interacties zijn voorspellend
17
Q
welke persoonlijkheidstrekken voorspellen relatietevredenheid?
A
- laag neuroticisme
- hogere nauwkeurigheid
- hoge vriendelijkheid
- hoge extraversie
- humor, intelligent, betrouwbaar etc.
18
Q
wat is een primaire determinant voor huwelijkstevredenheid?
A
communicatiestijl (& inhoudelijke gesprekken)
19
Q
welke 3 aspecten binnen communicatie zijn belangrijk voor huwelijkstevredenheid?
A
- steun
- affectie
- humor
20
Q
2 onderdelen van communicatie
A
- bids for attention
- kapitalisatie/gable
21
Q
wat is bids for attention
A
- vragen om aandacht
22
Q
hoe werkt bids for attention
A
- A lokt respons van B uit, B kan toenadering zoeken of vermijden
23
Q
bij bids for attention, wat helpt voor een goede relatie?
A
toenadering zoeken
24
Q
kapitalisatie/gable
A
delen van positieve gebeurtenissen met de ander + partner reageert op een bepaalde manier
25
op welke 4 manieren kan de ander reageren bij kapitalisatie/gable?
1. passief-destructief
2. passief-constructief
3. actief-destructief
4. actief-constructief
26
wat is de beste manier van reageren voor relatietevredenheid bij kapitalisatie/gable?
actief-constructief
27
wat is passief-destructief reageren bij kapitalisatie/gable?
- negeren, ergens anders over hebben
28
wat is passief-constructief reageren bij kapitalisatie/gable?
- erkennen
29
wat is actief-destructief reageren bij kapitalisatie/gable?
negatieve reactie
30
wat is actief-constructief reageren bij kapitalisatie/gable?
- de beste manier!
- erkennen + positieve aandacht (wauw!)
31
voorbeeld van passief-destructief reageren bij kapitalisatie/gable bij: "ik heb een promotie op werk gekregen!"
heb je boodschappen gedaan?
32
voorbeeld van passief-constructief reageren bij kapitalisatie/gable bij: "ik heb een promotie op werk gekregen!"
Dat is leuk, gefeliciteerd. wat wil je eten vanavond?
33
voorbeeld van actief-destructief reageren bij kapitalisatie/gable bij: "ik heb een promotie op werk gekregen!"
Nu zal ik je nog minder zien thuis!
34
voorbeeld van actief-constructief reageren bij kapitalisatie/gable bij: "ik heb een promotie op werk gekregen!"
Dat is fantastisch! Ik ben trots op je! Je verdient het!
35
Als iemand op je mededeling "ik heb een promotie op werk gekregen!" reageert met: "heb je boodschappen gedaan?", hoe noem je deze reactie?
passief-destructief
36
Als iemand op je mededeling "ik heb een promotie op werk gekregen!" reageert met: "Gefeliciteerd! wat wil je eten vanavond?", hoe noem je deze reactie?
passief-constructief
37
Als iemand op je mededeling "ik heb een promotie op werk gekregen!" reageert met: "Nu zie ik je nog minder thuis!", hoe noem je deze reactie?
actief-destructief
38
Als iemand op je mededeling "ik heb een promotie op werk gekregen!" reageert met: "Geweldig! Goed gedaan! Je verdient het!", hoe noem je deze reactie?
actief-constructief
39
self-disclosure (een van de voorspellers van relatietevredenheid)
Je moet eerst dingen over jezelf delen voordat je van iemand anders kan houden
40
2 soorten empathie
1. affectieve empatghie
2. cognitieve empathie
41
wat is affectieve empathie?
emotionele betrokkenheid
42
wat is cognitieve empathie?
intellectueel betrokken zijn
43
zijn voorspeller van levenstevredenheid voor alle koppels gelijkj?
nee, verschilt vooral in tijd dat je bij elkaar bent
44
wat voorspelt tevredenheid bij nieuwere koppels?
- het effect van passie is sterk
- illusies verhullen verschillen
45
wat voorspelt tevredenheid bij langdurige koppels?
- een manier vinden om tekortkomingen te erkennen, accepteren en ermee om te gaan
46
wat is belangrijker: relatieprocessen of relatiegedragingen?
relatieprocessen
47
wat is volgens de Gottmans belangrijk in een relatie?
een cultuur van waardering
48
wat zijn de four horsemen van demand-withdrawn pattern?
1. kritiek
2. contempt
3. verdediging
4. muur opbouwen
49
the four horseman: kritiek
de ander verbaal aanvallen op zijn persoonlijkheid of karakter
50
the four horseman: contempt
het gevoel van eigenwaarde aanvallen met de intentie om te beledigen of misbruiken
51
the four horseman: verdediging
jezelf in de slachtofferrol zetten om een aanval af te weren en de schuld weer op de ander te kunnen vestigen.
52
the four horseman: muur opbouwen
je terugtrekken om conflicten te vermijden en afstand, separatie en afkeur te uiten
53
hoe kan je de eerste van de four horseman (kritiek) tegengaan?
- "voorzichtig beginnen"
- wees subjectief, gebruik ook positieve dingen
54
hoe kan je de tweede van de four horseman (contempt) tegengaan?
- "cultuur van waardering opbouwen"
- jezelf herinneren aan de positieve kanten van je partner
55
hoe kan je de derde van de four horseman (verdediging) tegengaan?
- "neem verantwoordelijkheid"
- accepteer het perspectief van je partner en excuseer
56
hoe kan je de vierde van de four horseman (muur opbouwen) tegengaan?
- "psychologisch zelf-rust geven"
- neem een pauze en doe iets afleidends
57
welke theorie zou interpersoonlijke relaties kunnen versterken?
minding
58
van wei is de theorie van minding?
Harvey en Omarzu
59
wat houdt de theorie "minding" in?
hechtheid wordt bevorderd door aandacht te schenken
60
welke 5 componenten zijn er van de "minding"theorie?
1. kennen en gekend zijn
2. attributies
3. acceptatie en respect
4. reciprociteit
5. continuïteit
61
Component "kennen en gekend zijn" van de mindingtheorie
- je moet elkaar echt willen kennen
62
welke term zou je kunnen koppelen aan het component "kennen en gekend zijn" van de mindingtheorie
dispositionele authenticiteit
63
dispositionele authenticiteit betekenis:
mogelijkheid om eerlijk en open met jezelf te zijn, waardoor je meer intimiteit kan ervaren
64
component "attributies" van de mindingtheorie
beoordelingen die we maken over de oorzaken van het gedrag van onze partner
65
welke 3 termen zou je koppelen aan het component "attributies" van de mindingtheorie?
1. fundamentele attributiefout
2. positieve romantische illusies
3. gemotiveerde onnauwkeurigheid
66
fundamentele attributiefout
fouten van anderen intern toe te schrijven aan bijvoorbeeld hun karakter, en je eigen fouten toeschrijven aan externe oorzaken, bijvoorbeeld het verkeer
67
stabiel dispositioneel
toeschrijven aan de persoon zelf of zijn/haar karaktertrekken
68
instabiel situationeel
toeschrijven aan de externe omstandigheden waarin een persoon zich bevindt
69
positieve romantische illusies
- niet realistische positieve overtuigingen die je hebt van je partner
- het idealiseren van je partner
70
gemotiveerde onnauwkeurigheid
bewust informatie verdraaien als die informatie schadelijk zou kunnen zijn voor de relatie
71
wat is de slechtste predictor van een relatiebreuk?
neuroticisme
72
wat is de beste predictor van een relatiebreuk?
positieve illusies
73
component "acceptatie en respect" van de mindingtheorie
- de informatie die je hebt over je partner respecteren en elkaars verschillen accepteren
74
component "reciprociteit" van de mindingtheorie
de mate van balans met voordelen om in de relatie te zitten
75
balanstheorie
- gaat om de regulatie van negatieve emoties en gedragingen een daartussen een balans zoeken met de positieve kant
76
sociale uitwisselingstheorie
- tevredenheid van de relatie hangt af van een kosten-baten-analyse
- vaak wordt een vorige relatie gebruikt om te vergelijken
77
component "continuïteit" van de mindingtheorie
je moet over de tijd heen blijven geven van aandacht en andere belangrijke aspecten, niet opeens veel minder gaan geven als je een tijdje een relatie hebt
78
waar moet je rekening mee houden bij de levenscyclus van een gezin?
- een gezin is dynamisch
- er zijn een aantal transitiepunten (kinderen uit huis) die aanpassing, flexibiliteit en acceptatie vereise
79
relatie tussen huwelijk en subjectief welbevinden?
huwelijk is de sterkste bottom-up predictor voor subjectief welbevinden, voor de meeste culturen
80
voor wie is het effect van het huwelijk ob subjectief welbevinden het grootst?
getrouwde mannen
81
boost van het subjectieve welbevinden na het huwelijk?
ja, maar daarna weer hedonische aanpassing
82
honeymoon-effect
vlak na het huwelijk een boost in het subjectief welbevinden, maar daarna weer hedonische aanpassing naar basline
83
kritiek op studies naar welbevinden en huwelijk:
1. kwaliteit van de relatie is belangrijker dan de status (wel of niet getrouwd)
2. positie van vrijgezellen wordt beter en vaker geaccepteert
84
waardoor is de kwaliteit van het huwelijk gerelateerd aan gezonder en langer leven?
- meer positieve interacties --> meer hulp bij en praten over emoties en de regulatie ervan
85
Heeft het krijgen van een kind invloed op relatietevredenheid?
ja, die vermindert, vooral na het krijgen van een eerste kind
86
waarom vermindert relatietevredenheid nar het krijgen van een kind?
- stress van ouderschap
- slaaptekort
- reorganisatie van het gezinssysteem
- rolconflicten
- minder tijd voor jezelf
87
voor wie is invloed van het krijgen van kinderen op relatietevredenheid het meest? hoge of lage SES?
- hoge ses
88
voor wie is invloed van het krijgen van kinderen op relatietevredenheid het meest? jongere of latere leeftijd?
jongere leeftijd
89
voor wie is invloed van het krijgen van kinderen op relatietevredenheid het meest? kortere of langere relaties?
kortere relaties
90
voor wie is invloed van het krijgen van kinderen op relatietevredenheid het meest? wel- of niet-samenwonend?
niet-samenwonend
91
voor wie is invloed van het krijgen van kinderen op relatietevredenheid het meest? mannen of vrouwen?
vrouwen: onmiddelijke daling,
mannen: graduele daling
92
voor wie daalt relatietevredenheid het minst na het krijgen van een kind?
als je binnen de relatie goede communicatie, aandacht en genegenheid hebt
93
lege nest-syndroom
ouders ervaren minder welbevinden als hun kinderen uit huis gaan
94
is het lege-nest-syndroom een mythe?
Longitudinale studie vond stijging in huwelijkstevredenheid voor vrouwen zodra de kinderen zelfstandig werden
95
parental paradox:
hoewel ouders worden een negatief effect heeft op relatietevredenheid, zijn er positieve effecten op andere factoren
96
the silver lining
relatietevredenheid neemt af, maar toename in:
1. tevredenheid met ouderlijke rol
2. tevredenheid met gezinsleven
3. gevoel van betekenis in het leven
97
uitmuntendheid betekenis
het verkrijgen van een uitzonderlijke vaardigheid in specifiek expertisegebied
98
is uitmuntendheid aangeboren of aan te leren?
Amateurs die intensief oefenen kunnen de vaardigheden van experts nabootsen
99
wat is van belang om uitmuntendheid te behalen?
doelbewuste oefening
100
10-jaarregel van uitmuntendheid:
- je hebt 10 jaar van toewijding en oefening nodig om uitmuntendheid te behalen
--> DEBUNKED
101
welke 3 dingen heb je nodig om uitmuntendheid te behalen?
1. doelbewuste oefening
2. grote basiskennis
3. motivatie/commitment
102
welke 2 dingen heb je nodig om een grote basiskennis te krijgen?
1. goed geheugen
2. goed georganiseerd cognitief schema
103
wat is passie?
een sterke neiging naar een activiteit die iemand leuk vindt + bij diegene past
104
waar is passie aan gelinkt?
uitmuntendheid
105
dualistisch model van passie
- zegt dat er twee soorten passie zijn
- ondersteunt door onderzoek
106
welke 2 soorten passie zijn er volgens het dualistisch model van passie?
1. harmonieuze passie
2. obsessieve passie
107
dualistisch model van passie: wat is harmonieuze passie?
- autonoom
- zonder inspanning, met flow
- zelfgekozen
- person-fit
108
dualistisch model van passie: wat is obsessieve passie?
- gevoel gecontroleerd te worden (verslaving)
- rigide vastberadenheid
- conflicten met identiteit
- maladaptieve uitkomsten
109
als iets een verslaving is, welke van de twee passies uit het dualistisch model van passie zien we hier?
obsessieve passie
110
aan welke 3 factoren is harmonieuze passie gerelateerd?
1. prestatie
2. flow
3. welbevinden
111
welke van de twee passies uit het dualistisch model van passie is gelinkt aan prestatie, flow en welbevinden?
harmonieuze passie
112
grit
- nieuw construct
- combi van volharding en passie
- factor onderliggend aan succes
113
wat is de term voor de combinatie van volharding en passie?
grit
114
hoe wordt grit ook wel eens genoemd?
de factor onderliggend aan succes
115
wat staat bekend als de factor onderliggend aan succes?
grit
116
wie bedacht grit?
Angela Duckworth
117
welke term bedacht Angela Duckworth?
grit
118
wat zijn 4 kritiekpunten van grit?
1. geen goed onderzoek uitgevoerd
2. het is een overlappend construct
3. de unieke bijdrage van grit aan levenstevredenheid is onduidelijk
4. grit overdrijft de rol van individuele prestatie, omgeving wordt niet (genoeg) meegenomen
