Hoofdstuk 6 - Systeemtherapie in de dermatologie

Question 1

Wat is een indicatie voor systemische corticosteroïdtherapie?

Answer 1

Ernstige inflammatoire aandoening waarbij snelle verbetering nodig is of die onvoldoende verbetert met andere behandelingen én infectieuze / maligne oorzaak is uitgesloten.

Question 2

Wanneer worden cortico’s intralesioneel toegediend?

Answer 2

Bij resistente aandoeningen met beperkte letsels.

Question 3

Wanneer worden cortico’s oraal toegediend?

Answer 3

Indien de aandoening te wijdverspreid is over het lichaam.

Question 4

Wat zijn nadelen van IM toediening van cortico’s?

Answer 4

Het is langwerkend, dagelijkse aanpassing is niet mogelijk en er is suppressie van de bijnieras.

Question 5

Wanneer worden cortico’s best ingenomen?

Answer 5

Best ‘s ochtends, om de natuurlijke cortisolpiek om 8u na te bootsen.

Question 6

Wanneer moeten cortico’s afgebouwd worden?

Answer 6

Wanneer ze langer dan 3 weken ingenomen worden.

Question 7

Wat moet de arts doen voor hij cortico’s voorschrijft?

Answer 7

Controle van diabetes, hypertensie en osteoporose.

Question 8

Welke zaken moeten gemonitord worden tijdens systemische corticoïdentherapie?

Answer 8

Gewicht, bloeddruk, glucose en infecties.

Question 9

Wat zijn bijwerkingen van systemische corticoïdentherapie?

Answer 9

Maaglast, opgejaagd gevoel, slapeloosheid, huidatrofie, ecchymosen.

Question 10

Juist of fout?

Cortico’s gaan niet door de placenta en zijn daarom niet teratogeen.

Answer 10

Fout, ze gaan wel door de placenta maar ze zijn niet teratogeen.

Question 11

Welke risico’s bestaan er bij systemische corticoïdentherapie tijdens de zwangerschap?

Answer 11

Risico op prematuriteit en lager geboortegewicht.

Question 12

Waaruit bestaat de werking van cyclosporine?

Answer 12

Het blokkeert calcineurine en daarmee de activiteit en proliferatie van T-cellen.

Question 13

Wat is de dosering van cyclosporine?

Answer 13

2-3mg/kg. Liefst niet langer dan 6 maand toediening.

Question 14

Waarvoor worden cyclosporines en methotrexaat gebruikt?

Answer 14

Psoriasis en eczeem.

Question 15

Wat zijn contra-indicaties voor cyclosporine?

Answer 15

Hypertensie, nierfalen, ernstige infecties, maligniteit.

Question 16

Welke zaken moeten gemonitord worden tijdens therapie met cyclosporines?

Answer 16

Bloeddruk, lever- en nierwaarden.

Question 17

Wat zijn de bijwerkingen van cyclosporine?

Answer 17

Hypertensie, nefrotoxiciteit, hyperlipidemie, leukopenie.

Question 18

Waaruit bestaat de werking van methotrexaat?

Answer 18

Het remt celdeling van ontstekingscellen en huidcellen.

Question 19

Hoe wordt methotrexaat gedoseerd?

Answer 19

Aan 7.5-15mg per week.

Question 20

Wat is een contra-indicatie voor methotrexaat?

Answer 20

Zwangerschapswens (zowel man als vrouw).

Question 21

Wat zijn bijwerkingen van methotrexaat?

Answer 21

Maag-darmklachten, frequenter infecties.

Question 22

Welke zaken moeten gemonitord worden bij therapie met methotrexaat?

Answer 22

Lever- en nierwaarden.

Question 23

Welke supplementen moeten gegeven worden aan patiënten die methotrexaat krijgen?

Answer 23

Foliumzuur.

Question 24

Waaruit bestaat de werking van mycofenolaat mofetil?

Answer 24

Het remt de celdeling van T- en B-cellen.

Question 25

Hoe wordt mycofenolaat mofetil gedoseerd?

Answer 25

Aan 1-2g per dag.

Question 26

Wat zijn indicaties voor mycofenolaat mofetil?

Answer 26

Blaarziekten en eczeem.

Question 27

Wat zijn bijwerkingen van mycofenolaat mofetil?

Answer 27

Maag-darmklachten, frequenter infecties.

Question 28

Welke zaken moeten gemonitord worden tijdens therapie met mycofenolaat mofetil?

Answer 28

Leverwaarden.

Question 29

Waarmee mogen tetracyclines niet ingenomen worden?

Answer 29

Melkproducten.

Question 30

Wat zijn contra-indicaties voor tetracyclinetherapie?

Answer 30

Zwangerschap, borstvoeding en kinderen jonger dan 8 jaar.

Question 31

Wat is een nadeel van tetracyclinebehandeling voor acné?

Answer 31

Bij het stoppen van de therapie komt de acné vaak terug.

Question 32

Waaruit bestaat de werking van isotretinoïne?

Answer 32

Er ontstaat vermindering sebum productie en een anti-inflammatoir effect.

Question 33

Waaruit bestaat de werking van acitretine?

Answer 33

Er ontstaat remming van de overmatige celgroei in de huid en een anti-inflammatoir effect.

Question 34

Wat zijn indicaties voor het opstarten van isotretinoïne?

Answer 34

Acne en rosacea.

Question 35

Wat zijn contra-indicaties voor het opstarten van isotretinoïne?

Answer 35

Tijdens zwangerschap en tot 3 maanden nadien.

Question 36

Wat zijn indicaties voor het opstarten van acitretine?

Answer 36

Psoriasis, hidradenitis suppurativa, ichthyosis, hyperkeratosen en preventie huidtumoren.

Question 37

Wat zijn contra-indicaties voor het opstarten voor acitretine?

Answer 37

Tijdens zwangerschap en tot 2 jaar nadien. Het wordt dus niet gegeven aan jonge vrouwen.

Question 38

Wat zijn bijwerkingen van retinoïden?

Answer 38

Droge lippen, droge mond, snellere zonverbranding, spier- en botpijn en depressieve klachten.

Question 39

Welke zaken moeten gemonitord worden bij therapie met retinoïden?

Answer 39

Vetten ( vnl. triglyceriden), leverwaarden en PBO.

Question 40

Met welke GM interageren retinoïden?

Answer 40

Combinatie met tetracyclines is verboden vanwege verhoogde intracraniële druk.

Question 41

Wat zijn bijwerkingen van antihistaminica?

Answer 41

Sedatie, maag-darmlast, anticholinerge effecten. Er is geen monitoring nodig.

Question 42

Waaruit bestaat de werking van hydroxychloroquine?

Answer 42

Het werkt door een modulerend effect op bepaalde delen van het immuunsysteem. Het werkt ontstekingsremmend.

Question 43

Wat zijn indicaties voor opstarten van hydroxychloroquine?

Answer 43

Lupus, sarcoïdose, dermatomyositis.

Question 44

Wat zijn bijwerkingen van hydroxychloroquine?

Answer 44

Maag-darmlast en visusstoornissen.

Question 45

Waaruit bestaat de werking van dapsone?

Answer 45

Het inhibeert de werking van neutrofielen.

Question 46

Wat zijn bijwerkingen van dapsone?

Answer 46

Hemolyse en methemoglobinemie (cyanose, hoofdpijn, kortademigheid, vermoeidheid).

Question 47

Wat zijn de voor- en nadelen van biologicals?

Answer 47

- Voordelen: bijzonder efficiënt, doelgericht en relatief goed bijwerkingsprofiel - Nadeel: dure medicatie → voorgehouden voor ernstige patiënten waarbij eerdere behandelingen onvoldoende efficiënt bleken

Question 48

Welke biologicals kunnen gebruikt worden in de therapie van psoriasis?

Answer 48

Anti-TNFα, anti-IL23, anti-IL17. De inspuitingen worden 2 wekelijks of om de 2 maand gegeven.

Question 49

Wat zijn de bijwerkingen van de biologicals voor psoriasis?

Answer 49

Verhoogde gevoeligheid voor infecties (vnl. bovenste luchtweginfecties).

Question 50

Wat zijn de terugbetalingscriteria voor de biologicals voor psoriasis?

Answer 50

Eerst methotrexaat geprobeerd, alsook cyclosporine en fototherapie. Bijkomstig moeten er een ernstige uitgebreidheid van de letsels zijn.

Question 51

Welke biological kan gebruikt worden in de therapie van hidradenitis suppurativa?

Answer 51

Anti-TNFα.

Question 52

Wat zijn de terugbetalingscriteria voor de biologicals voor hidradenitis suppurativa?

Answer 52

Eerst tetracyclines geprobeerd en de combinatie van clindamyxine met rifampicine. Alsook moeten ernstige nodules, abcessen en fistels aanwezig zijn.

Question 53

Welke biological kan gebruikt worden in de therapie van urticaria?

Answer 53

Anti-IgE: het zorgt ervoor dat IgE niet kan binden op de mastcel en histamine dus niet losgelaten kan worden.

Question 54

Wat zijn de terugbetalingscriteria voor de biologicals voor urticaria?

Answer 54

De patiënt is reeds 6 maand behandeld met antihistaminica zonder voldoende effect.

Question 55

Welke biologicals kunnen mogelijk gebruikt worden voor de therapie van eczeem?

Answer 55

Anti-IL4 en anti-IL13. Ze worden 2 wekelijks ingespoten.

Question 56

Wat zijn de bijwerkingen van de biologicals voor urticaria?

Answer 56

Er is verhoogde gevoeligheid voor conjunctivitis.

Question 57

Wat zijn de terugbetalingscriteria voor de biologicals voor eczeem?

Answer 57

Eerst cyclosporine geprobeerd, het eczeem is ernstig uitgebreid en er is veel jeuk.