Hoofdstuk 2: Theoretische perspectieven en onderzoek

Question 1

Theorie

Answer 1

verklaring of voorspelling ten aanzien van een verschijnsel, die een raamwerk biedt om de relaties tussen een reeks feiten of principes te begrijpen

Question 2

Psychodynamisch perspectief

Answer 2

benadering binnen de psychologie die ervan uitgaat dat gedrag gemotiveerd wordt door innerlijke krachten, herinneringen en conflicten, waarvan een persoon bewust is en waarover hij weinig controle heeft

Question 3

psychoanalytische theorie

Answer 3

theorie die ervan uitgaat dat onbewuste krachten bepalend zijn voor iemands persoonlijkheid en gedrag

Question 4

Id

Answer 4

het primitieve, ongeorganiseerde, aangeboren deel van de persoonlijkheid dat opereert vanuit het genotsprincipe

Question 5

Ego

Answer 5

het rationele en redelijke deel van de persoonlijkheid, dat opereert vanuit het realiteitsprincipe

Question 6

Superego

Answer 6

het aspect van de persoonlijkheid dat iemands geweten vertegenwoordigt en het onderscheid maakt tussen goed en kwaad

Question 7

psychoseksuele ontwikkeling

Answer 7

vijf fasen die kinderen volgens Freud doorlopen, waarin genot of bevrediging, telkens gericht is op een andere biologische functie en een ander deel van het lichaam. (oraal, anaal, fallisch, latentie, genitaal)

Question 8

Fixatie

Answer 8

gedrag dat in een eerdere ontwikkelingsfase is blijven steken als gevolg van een onopgelost conflict

Question 9

Psycholsociale ontwikkeling

Answer 9

de veranderingen in onze interacties met anderen en in hoe we aankijken tegen het gedrag van andere en tegen onszelf als leden van de maatschappij

Question 10

behavioristisch perspectief

Answer 10

benadering binnen de psychologie die ervan uitgaat dat je moet kijken naar waarneembaar gedrag en externe stimuli in de omgeving om de ontwikkeling van het individu te begrijpen

Question 11

Stimulus-response-leren

Answer 11

vormen van leren die we kunnen beschrijven in termen van stimuli en responsen, zoals klassieke en operante conditionering

Question 12

Klassieke conditionering

Answer 12

een vorm van leren waarbij een organisme op een bepaalde manier leert reageren op een neutrale stimulus die dat type respons normaal gesproken niet uitlokt.

Question 13

Operante conditionering

Answer 13

een vorm van leren waarbij een vrijwillige respons versterkt of verzwakt wordt, afhankelijk van de associatie met positieve of negatieve consequenties.

Question 14

Gedragsmodificatie

Answer 14

een op het behaviorisme gebaseerde techniek o de frequentie van het gewenste gedrag te verhogen en de frequentie van ongewenst gedrag te verlagen

Question 15

Sociaal-cognitieve leertheorie

Answer 15

benadering binnen de psychologie waarbij de nadruk ligt op leren door het gedrag van een ander persoon (een model) te observeren en na te doen

Question 16

Cognitief perspectief

Answer 16

benadering binnen de psychologie die zich richt op de processen die mensen in staat stellen de wereld te leren kennen, begrijpen en overdenken

Question 17

Assimilatie

Answer 17

het proces waarbij mensen een nieuwe ervaring interpreteren aan de hand van hun huidige cognitieve ontwikkelingsstadium en denkwijze

Question 18

Accommodatie

Answer 18

het proces waarbij bestaande manieren van denken of doen veranderen in reactie op nieuwe stimuli of gebeurtenissen

Question 19

Informatieverwerkingstheorie

Answer 19

benadering van cognitieve ontwikkeling in de psychologie die probeert te achterhalen op welke manieren mensen informatie coderen, opslaan en terughalen

Question 20

Cognitieve neurowetenschap

Answer 20

benadering van cognitieve ontwikkeling die zich richt op de invloed van hersenprocessen op cognitieve activiteit

Question 21

Systemisch perspectief

Answer 21

perspectief waarbij men kijkt naar de relatie tussen individuen en hun fysieke wereld, cognitieve wereld, persoonlijkheidswereld en sociale wereld

Question 22

bio-ecologisch model

Answer 22

Model dat uitgaat van vijf omgevingsniveaus die elk organisme gelijktijdig beïnvloeden (microsysteem, mesosysteem, exosysteem, macrosysteem, chronosysteem)

Question 23

Sociaal-culturele theorie

Answer 23

benadering binnen de psychologie die het verloop van de cognitieve ontwikkeling ziet als het resultaat van sociale interacties tussen de leden van een cultuur

Question 24

Evolutionair perspectief

Answer 24

benadering binnen de psychologie die gedrag probeert te identificeren dat het resultaat is van de genetische erfenis van onze voorouders

Question 25

Zelfdeterminatietheorie (ZDT)

Answer 25

theorie over menselijke motivatie uitgaande van de kerngedachte dat er drie natuurlijke basisbehoeften zijn die functioneren, het welbevinden en de groei van mensen beïnvloeden: de autonomie, verbondenheid en competentie

Question 26

Empirisch^-wetenschappelijke methoden

Answer 26

procedures om ideeën en vragen te toetsen met behulp van zorgvuldige, gecontroleerde technieken en systematische dataverzameling gebaseerd op eigen, objectieve waarnemingen

Question 27

hypothese

Answer 27

een voorspelling die toetsbaar is, oftewel weerlegbaar is

Question 28

operationalisering

Answer 28

de vertaling van een hypothese in specifieke, toetsbare procedures die gemeten en waargenomen kunnen worden

Question 29

Experimenteel onderzoek

Answer 29

onderzoek dat bedoeld is om causale relaties tussen verschillende factoren te ontdekken

Question 30

Correlationeel onderzoek

Answer 30

onderzoek dat bedoeld is om vast te stellen of er tussen twee (of meer) factoren een verband of correlatie bestaat

Question 31

Steekproef

Answer 31

de groep participanten die is geselecteerd voor een onderzoek, met de bedoeling dat de resultaten van het onderzoek gelden voor een soortgelijke grotere groep (de populatie)

Question 32

Experiment

Answer 32

een onderzoeksmethode om een oorzaak-gevolgrelatie vast te stellen, waarbij de onderzoeker verschillende ervaringen voor verschillende groepen participanten of proefpersonen creëert

Question 33

Experimentele conditie

Answer 33

de procedure, zoals een behandeling, die de onderzoeker bestudeert en de omstandigheden waaraan de experimentele groep wordt blootgesteld

Question 34

Experimentele groep

Answer 34

de groep die in een experiment wordt blootgesteld aan de experimentele conditie

Question 35

controlegroep

Answer 35

de groep die in een experiment niet wordt blootgesteld aan de experimentele conditie

Question 36

onafhankelijke variabele

Answer 36

de omstandigheid of factor die de onderzoeker onder controle heeft of manipuleert

Question 37

Afhankelijke variabele

Answer 37

de variabele die de onderzoeker gaat meten en waarvan hij verwacht dat deze beïnvloed wordt door de onafhankelijke variabele

Question 38

Surveyonderzoek

Answer 38

onderzoek waarbij aan een grote groep mensen vragen gesteld worden over attitudes, gedrag of denkbeelden over een bepaald onderwerp

Question 39

Natuurlijke observatie

Answer 39

onderzoek waarbij natuurlijk voorkomend gedrag wordt geobserveerd zonder in te grijpen in de situatie

Question 40

Casestudy

Answer 40

studie waarbij de toestand waarin één individu of een groep individuen verkeert diepgaand en uitvoerig wordt onderzocht

Question 41

Veldonderzoek

Answer 41

onderzoek uitgevoerd in een natuurlijke omgeving

Question 42

Laboratoriumonderzoek

Answer 42

onderzoek uitgevoerd in een gecontroleerde omgeving die expliciet is opgezet om de gebeurtenissen constant te houden

Question 43

Theoretisch onderzoek

Answer 43

onderzoek dat bedoeld is om verklaringen te toetsen en nieuwe wetenschappelijke kennis te vergaren

Question 44

toegepast onderzoek

Answer 44

onderzoek dat bedoeld is om praktische oplossingen voor directe problemen te vinden

Question 45

fundamenteel onderzoek

Answer 45

onderzoek dat gericht is op het verwerven van kennis over grondbeginselen en basismechanismen, zonder stil te staan bij de mogelijke toepassingen van de kennis

Question 46

praktijk gericht onderzoek

Answer 46

onderzoek waarvan de vraagstelling wordt ingegeven dor de beroepspraktijk en waarvan de kennis direct bijdraagt aan die beroepspraktijk

Question 47

longitudinaal onderzoek

Answer 47

onderzoek waarin het gedrag van een of meer individuen door de tijd heen wordt gemeten

Question 48

cross-sectioneel onderzoek (dwarsdoorsnedeonderzoek)

Answer 48

onderzoek waarbij mensen van verschillende leeftijden op hetzelfde tijdstip met elkaar worden vergeleken

Question 49

cross-sequentieel onderzoek

Answer 49

onderzoek waarin het aantal verschillende leeftijdsgroepen op verschillende tijdstippen wordt bestudeerd