Hoofdstuk 14: de fysieke ontwikkeling in de adolescentie Flashcards
adolescentie
het ontwikkelingsstadium tussen de kindertijd en de volwassenheid
pubertaire groeispurt
periode van zeer snelle groei in lengte en gewicht in de adolescentie
puberteit
de periode van rijping waarin de geslachtsorganen zich volledig ontwikkelen
hypofyse
een hormoonklier die een belangrijke koppeling maakt tussen het zenuwstelsel (de hersenen) en het hormonale systeem
androgenen
mannelijke geslachtshormonen, de voornaamste is testosteron
oestrogenen
vrouwelijke geslachtshormonen
hypothalamus
een onderdeel van de hersenen, dat vele processen in het lichaam regelt, zoals de besturing van het hormonale systeem in interactie met de hypofyse
menarche
het tijdstip waarop de eerste menstruatie optreedt
primaire geslachtskenmerken
kenmerken die worden geassocieerd met de ontwikkeling van de organen en structuren van het lichaam die rechtstreeks betrekking hebben op de voortplanting
secundaire geslachtskenmerken
zichtbare tekenen van seksuele rijping die niet direct betrekking hebben op geslachtsorganen
spermarche of semenarche
de eerste zaadlozing bij jongens
prefrontale cortex
een hersengebied dat betrokken is bij vele vaardigheden als hogere cognitie, doelen stellen, beslissingen nemen, plannen maken, geheugen en het uitvoeren van motorische volgordes
stress
elke fysische, psychische or sociale spanning die het lichaam beïnvloedt of zelfs bedreigt
psychosomatische aandoening
medisch probleem dat veroorzaakt wordt door de interactie tussen psychische, emotionele en fysieke problemen
coping
pogingen om de bedreigingen die tot stress leiden te beheersen, te verminderen of te aanvaarden
Body Mass Index (BMI)
de meestgebruikte maat om overgewicht te definiëren, gebaseerd op de verhouding tussen lengte en gewicht (kg/m²), gedeeld door het kwadraat van de lengte (in meters)
overgewicht
een BMI hoger dan 25. matig overgewicht is een BMI tussen 25 en 30, vanaf een BMI van 30 spreekt men van obesitas
anorexia nervosa
ernstige en mogelijk levensbedreigende eetstoornis waarbij mensen weigeren (voldoende) te eten, terwijl ze ontkennen dat hun gedrag of hun skeletachtige uiterlijk abnormaal is
boulimie
eetstoornis die zich kenmerkt door eetbuien, gevolgd door overgeven of het gebruik van laxeermiddelen om het voedsel weer kwijt te raken (compensatiegedrag)
eetbuistoornis
(binge eating disorder) een eetstoornis waarbij personen grote hoeveelheden voedsel naar binnen werken, vaak heel snel en tot het moment dat ze misselijk worden, en vervolgens controleverlies en schaamte ervaren
standardized mortality rate (SMR)
de verhouding tussen het normale sterftecijfer in een populatie en het sterftecijfer van een subgroep van die populatie
life-time prevalentie
het aantal mensen die de aandoening op een bepaald moment in hun leven hebben meegemaakt, gedeeld door het aantal
verslaving
een biologische of psychische afhankelijkheid van een middel bij gebruikers, waardoor ze er steeds heftiger naar gaan verlangen
alcoholist
iemand die langzaam maar zeker geestelijk en lichamelijk afhankelijk is geworden van alcohol en niet in staat is om zijn drankgebruik te beperken
acquired immune deficiency syndrome (AIDS)
seksueel overdraagbare aandoening die wordt veroorzaakt door het humaan immunodeficiëntievirus (HIV)
seksueel overdraagbare aandoening
een ziekte die wordt verspreid via seksueel contact
chlamydia
bacteriële infectie en de meest voorkomende seksueel overdraagbare aandoening
genitale wratten
veel voorkomende soa, die ongevaarlijk is en bijna altijd vanzelf overgaat
humaan papillovirus (HPV)
een groep virussen die de huid en de slijmvliezen van de aarsstreek en de geslachtsorganen van mannen en vrouwen kan besmetten en er wratachtige letsels veroorzaakt. Deze kunnen goedaardig zijn, maar kunnen ook ontaarden in vroege stadia van kanker
genitale herpes
veelvoorkomende seksueel overdraagbare aandoening, veroorzaakt door een virus dat blaasjes en zweertjes oplevert
gonorroe
een erg besmettelijke seksueel overdraagbare aandoening, veroorzaakt door een bacterie, die de slijmvliezen van de vagina, penis, keel of ogen kan besmetten