Hoofdstuk 14: Gewicht en overgewicht

Question 1

Positieve energiebalans

Answer 1

Wanneer de energie inname hoger ligt dan het energieverbruik. Een positieve energiebalans leidt tot opstapeling van deze energiereserves onder de vorm van vet.

Question 2

Energie inname

Answer 2

Wat de persoon dagelijks eet.

Question 3

Energie verbruik

Answer 3

de hoeveelheid verbruikte calorieën

Question 4

2 kenmerken van overgewicht

Answer 4

• een te grote vetvoorraad

- een te hoog lichaamskenmerk in verhouding tot de lichaamslengte.

Question 5

Wat is overgewicht

Answer 5

Overgewicht is dus een te grote hoeveelheid lichaamsvet als gevolg van een langdurige positieve energiebalans.

Question 6

BMI classificatie: ondergewicht

Answer 6

kleiner dan 18,5

Question 7

BMI classificatie: gezond gewicht

Answer 7

18,5 - 24,9

Question 8

BMI classificatie: Overgewicht

Answer 8

25 - 29,9

Question 9

BMI classificatie: Obesitas klasse 1

Answer 9

30-34,9

Question 10

BMI classificatie: Obesitas Klasse 2

Answer 10

35 - 39,9

Question 11

BMI classificatie: Morbide obesitas

Answer 11

> 40

Question 12

Formule van Deurenberg

Answer 12

De formule van Deurenberg berekent het percentage lichaamsvet. De formule is gebaseerd op de BMI en gevalideerd met behulp van onderwaterweging.

Question 13

Middelomtrek mannen: Normaal

Answer 13

kleiner dan 94 cm

Question 14

Middelomtrek mannen: Verhoogd risico

Answer 14

> 94 cm

Question 15

Middelomtrek mannen: Sterk verhoogd risico

Answer 15

> 102 cm

Question 16

Middelomtrek vrouwen: Normaal

Answer 16

kleiner dan 80 cm

Question 17

Middelomtrek vrouwen: Verhoogd risico

Answer 17

> 80 cm

Question 18

Middelomtrek vrouwen: Sterk verhoogd risico

Answer 18

> 88 cm

Question 19

Waist Hip Ratio

Answer 19

Je kan ook rekening houden met de verhouding tussen de taille en heupomtrek. Je kan deze berekenen door de omtrek van de taille te delen door de omtrek van de heup. Bij een man moet deze ratio kleiner zijn dan 0,9 bij een vrouw kleiner dan 0,85

Question 20

vetpercentage man: Goed

Answer 20

13-20%

Question 21

vetpercentage man: optimaal

Answer 21

9-12%

Question 22

vetpercentage man: sporter

Answer 22

5-8%

Question 23

vetpercentage Vrouw: goed

Answer 23

23-30%

Question 24

vetpercentage Vrouw: optimaal

Answer 24

19-22%

Question 25

vetpercentage Vrouw: sporter

Answer 25

15-18%

Question 26

Computer tomografie

Answer 26

De CT scan of Dubbele X ray Absorptiemetrie gebruikt 2 röntgenstralen met een verschillende energie-inhoud. Een eerste straal met de grootste energie-inhoud gaat door alle weefsels. Een 2de straal met een kleinere inergieinhoud gaat niet doorheen het bot. Uit het verschil tussen beiden is het mogelijk de bothoeveelheid en densiteit te bepalen. Via een rekenprogramma wordt het vetgehalte bepaald.

Question 27

Dilutie

Answer 27

De dilutie of verdunningstechniet geeft via een ‘tracer’ of merkerstof een schatting van de hoeveelheid lichaamswater. Hierbij wordt verondersteld dat bij volwassenen 73% van de vetvrije massa bestaat uit water.

Question 28

Densiometrie

Answer 28

De densiometrie of onderwatermeting is gebaseerd op et verschil in densiometrie tussen de vetmassa en de vetvrije massa, zonder een verdere onderverdeling. Het gewicht wordt zowel boven als onder water bepaald.

Question 29

Bio elektrische impedantie

Answer 29

De bio-elektrische impedantiemeting bepaalt de hoeveelheid lichaamswater aan de hand van de weerstand die een wisselstroom in het lichaam ondervindt.

Question 30

NMR

Answer 30

de NMR of MRI scan maakt op basis van een kortdurend signaal van radiogolven doorsnede beelden in 3 vlakken. Bij de tot nu toe ontwikkelde apparatuur berust de beeldvorming op de resonantie van waterstofkernen of protonen.

Question 31

Oorzaken van overgewicht: voedingsfactoren

Answer 31

In de ideale situatie nemen we evenveel energie op met de voeding als we verbruiken. Eten we te weinig, dan verbruikt het lichaam meer dan er wordt aangevoerd en vermageren we. We spreken dan van een negatieve energiebalans.

Eten we gedurende lange tijd meer dan we verbruiken, dan komen we aan. Dit noemen we een positieve energiebalans. Wanneer er meer energie wordt opgenomen dan voor het lichaam nodig is, dan wordt het overtollige opgeslagen onder de vorm van vetweefsel. Een te grote energieopname in verhouding tot het energieverbruik kan een gevolg zijn van verkeerde voedingsgewoonten.

Question 32

Oorzaken van overgewicht: verstoord honger en verzadigingsgevoel.

Answer 32

Mensen die gevoelig zijn aan prikkels en die externe eters zijn, zijn vaak ongevoelig voor hun verzadigingsgevoel.

Andere dien gewend zijn om hun eetgewoontes te bepalen door het maximale aantal calorieën dat ze die dag mogen eten, zijn afgeleerd om te luisteren naar hun eigen hongersignalen en verzadigingsgevoelens. Dit moet opnieuw worden aangeleerd.

Question 33

Oorzaken van overgewicht: schildklier

Answer 33

De stofwisselingssnelheid wordt mede bepaald door de schildklier. Vaak wordt het overgewicht toegeschreven aan een traag werkende schildklier. Wanneer je iemand op consultatie krijgt die schildklierproblemen heeft en een schildklierpreparaat inneemt, en het hormoonpeil staat niet onder controle, dan zal die persoon moeilijker vermageren.

Question 34

Oorzaken van overgewicht: Lichamelijke activiteit

Answer 34

Gebrek aan lichaamsbeweging draagt een steentje bij aan het ontstaan van overgewicht. Veel mensen gaan met de auto naar hun werk. Hierdoor wordt er weinig energie verbruikt, waardoor het lichaamsgewicht toe zal nemen als het voedingspatroon hier niet op aangepast wordt.

Question 35

Oorzaken van overgewicht: Hormonen

Answer 35

De hormonen uit de bijnieren spelen een rol bij de opslag van vet. Wanneer er een overproductie is van deze hormonen, wat voor kan komen bij bepaalde ziekten of door medicijnen, dan neemt de vetopslag toe.

De vrouwelijke geslachtshormonen en oestrogeenpreparaten kunnen het hongergevoel versterken. Vaak zie je bij vrouwen dat vlak voor de menstruatie het hongergevoel toeneemt, waardoor er meer wordt gegeten. Dit is toe te schrijven aan de verhoogde productie van oestrogenen.

Wanneer je iemand op consultatie krijgt tijdens de menstruatie, dan kan het zijn dat die persoon de ene week bijna niets vermagert, en de week erna wel. De periode van de menstruatie zorgt ervoor dat je zeer moeilijk vermagert.

Question 36

Erfelijke factoren VS opvoeding

Answer 36

Tegenwoordig weet men dat erfelijke factoren wel degelijk een rol kunnen spelen bij het ontstaan van overgewicht. Ook de plaatsen in het lichaam waar men een vetvoorraad aanlegt, worden erfelijk bepaald.

Question 37

Oorzaken van overgewicht: Medicijnen

Answer 37

Sommige medicijnen kunnen overgewicht veroorzaken. Bekende voorbeelden hiervan zijn de pil, ontstekingsremmers, cortisone, anti-deprissiva, middeltjes tegen de hoofdpijn en kalmeringspillen. De werking is verschillend. Er kan sprake zijn van een toegenomen hongergevoel, maar ook van een grotere vetopslag of het vasthouden van vocht.

Question 38

Oorzaken van overgewicht: Psychologische factoren

Answer 38

Voeding kan gebruikt worden om negatieve emoties weg te stoppen, zoals verdriet, eenzaamheid, gebrek aan waardering, depressieve gevoelens of verveling. Eten wordt dan vaak als troost ervaren. Men spreekt hier van emotionele eters. Dit kan een oorzaak zijn bij cliënten die je meedelen dat ze enkel snoepen wanneer ze alleen zijn of akelig nieuws te verwerken hebben gekregen. Je ziet dat ook psychologische factoren overgewicht als gevolg kunnen hebben.

Question 39

Oorzaken van overgewicht: Nicotine

Answer 39

Nicotine is in staat de stofwisseling te verhogen. Stopt men met roken, dan vertraagt de stofwisseling, waardoor men gemakkelijk aankomt. Daar komt nog bij dat er vaak een alternatief wordt gevonden voor roken in de vorm van snoep.