Hoofdstuk 10: Transfusiereacties Flashcards

1
Q

Wat is een transfusiereactie?

A

Een ongewenst effect na een bloedtransfusie.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

In welke twee categorieën delen we de transfusiereacties op?

A
  1. Immunologisch: interactie tussen antilichamen en antigenen
  2. Niet-immunologisch: infectieus, chemisch of mechanisch
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Wat zijn de voornaamste symptomen van een transfusiereactie?

Wat ga je doen bij een vermoeden?

A
  • Hypotensie
  • Dyspnoe
  • Koorts
  • Jeuk
  • Urticaria (netelroos)
  • Shock

Meteen handelen! Het kleinste vermoeden = voldoende

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Verschil tussen vroege en late reacties?

A

Vroeg: binnen 24u
Laat: vanaf 24u

Levensbedreigende meestal binnen 15min!

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Wat is een crash-reactie?

A

Snelle, algemene
achteruitgang

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Bij welke transfusiereacties zien we crash-reacties?

A
  • ATR: anafylactische transfusiereactie
  • HTR: acute hemolytische transfusiereactie
  • Septische shock
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

SUPER BELANGRIJK

Wat doe je bij een vermoeden van een TF-reactie?

A
  • Transfusie STOPPEN
  • IV-lijn behouden, NaCl 0,9% starten
  • Arts verwittigen
  • Labo verwittigen
  • Parameters bewaken
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Welk aanvullend onderzoek wordt gedaan bij een vermoeden van TR?

A
  • Bloedafname (contralateraal)
    Hemolyse, hemoculturen, bloedgroep, (in)directe coombs, IgA igv anafylactische reactie
  • Bloedproduct terug naar labo
    Herh kruisproef, gramkleuring, hemocultuur
  • Rx thorax
    igv opvallende dyspnoe (TRALI)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

__FNHTR__

Volledige naam?

A

Febriele, Niet-Hemolytische Transfusiereactie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

__FNHTR__

Pathofysiologie?

A

Koorts is meestal een reactie op de donor zijn WBC. Tegenwoordig zijn de TF’s echter steeds gedeleukocyteerd.

Tijdens een bloeddonatie en voor het deleukocyteren van het vol bloed gaan de WBC van de donor bepaalde ontstekingsbevorderende stoffen produceren: cytokines. Die blijven achter en zorgen voor koorts. (Soms blijven ook wat WBC achter omdat het geen feilloos systeem is)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

__FNHTR__

Symptomen?

A

1 à 6u na transfusie:
* (Milde) koorts
* Koude rillingen
* Milde dyspnoe
* Misselijkheid, braken

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

__FNHTR__

Ernstig/goedaardig?

A

Goedaardig

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

__FNHTR__

Frequent/zeldzaam?

A

Meest voorkomende TF-reactie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

__FNHTR__

Aanpak?

A
  • T°-stijging ≥ 1°C melden aan arts
  • T°-stijging ≥ 2°C = TF stoppen
  • Antipyretica
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

__HTR__

Volledige naam?

A

Acute, Hemolytische Transfusiereactie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

__HTR__

Pathofysiologie?

A

Niet ABO-compatibel bloed.
P of donor heeft antistoffen tegen de antigenen van de ander
intravasculaire hemolyse

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

__HTR__

Symptomen?

A
  • Koorts, koude rillingen
  • Hypotensie
  • (Hevige) lage rugpijn, flankpijn, pijn in de nierstreek
  • Dyspnoe
  • Rode/donkerbruine urine (hemoglobinurie door hemolyse)
  • Symptomen van shock, acute nierinsufficiëntie

Oppassen voor verwarring met bacteriële contaminatie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

__HTR__

Ernstig/goedaardig?

A

Ernstig! levensbedreigend

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

__HTR__

Frequent/zeldzaam?

A

Zeldzaam

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

__HTR__

Aanpak?

A
  • Transfusie STOPPEN
  • IV-lijn behouden, NaCl 0,9% starten
  • Arts verwittigen
  • Labo verwittigen en bloed terug brengen
  • Parameters bewaken
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

__vHTR__

Volledige naam?

A

Vertraagde, Hemolytische Transfusiereactie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

__vHTR__

Pathofysiologie?

A

Hemolyse door irreguliere IgG-antistoffen (°zws, TF)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

__vHTR__

Symptomen?

A

Enkele dagen/weken na transfusie:
* Onverwachte Hb-daling ondanks recente transfusie
* Tekenen van hemolyse op labo
* Icterus
* Hemoglobinurie
* Koorts, koude rillingen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

__vHTR__

Ernstig/goedaardig?

A

Goedaardig

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

__vHTR__

Frequent/zeldzaam?

A

zeldzaam

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

__vHTR__

Aanpak?

A
  • Geen behandeling bij mild ziektebeeld
  • Identificatie van het desbetreffende antigeen
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

__ATR__

Volledige naam?

A

Anafylactische Transfusiereactie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

__ATR__

Pathofysiologie?

A

P is IgA-deficiënt en maakte antistoffen aan tegen IgA (antistof tegen antistof)
Als het bloed van de P in contact komt met de IgA-antigenen van de donor → anafylactische shock

De meeste mensen met IgA-def maken géén antistoffen aan!

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

__ATR__

Symptomen?

A

Hyperacuut (seconden tot minuten na start)

  • Allergische symptomen: jeuk, urticaria
  • Ernstige dyspnoe, in- en expiratoire stridor (door luchtwegobstructie, glottisoedeem)
  • Hypotensie
  • Misselijkheid, braken, diarree
  • Evolutie naar anafylactische shock

SYSTEMISCHE VERSCHIJNSELEN

30
Q

__AHTR__

Ernstig/goedaardig?

A

Zeer ernstig

31
Q

__ATR__

Frequent/zeldzaam?

A

Zeldzaam

32
Q

__ATR__

Aanpak?

A
  • Transfusie STOPPEN
  • IV-lijn behouden, NaCl 0,9% starten
  • Arts verwittigen
  • Adrenaline!! IM/SC
33
Q

__UTR__

Volledige naam?

A

Niet-Systemische, Urticariële Transfusiereactie

34
Q

__UTR__

Pathofysiologie?

A

Allergenen in het donorbloed waartegen de ontvanger in het
verleden is gesensibiliseerd → mastcellen geactiveerd → vrijzetting histamine

35
Q

__UTR__

Symptomen?

A

Jeuk, urticaria

36
Q

__UTR__

Ernstig/goedaardig?

A

Goedaardig

37
Q

__UTR__

Frequent/zeldzaam?

A

Frequent

38
Q

__UTR__

Aanpak?

A

Een UTR is de enige transfusiereactie waarbij de transfusie
kan verdergezet worden.

TENZIJ:
- erg uitgesproken symptomen
- systemische symptomen (→ eerder ATR)

Daarom belang van opvolgen parameters.

39
Q

__POSTTRANSFUSIE PURPURA__

Pathofysiologie?

A

Versnelde afbraak van (alle) bloedplaatjes
→ tijdelijk optreden van trombocytopenie

40
Q

__POSTTRANSFUSIE PURPURA__

Symptomen?

A

Purpura: niet-wegdrukbare paarse huiduitslag

Meerdere dagen na transfusie

41
Q

__POSTTRANSFUSIE PURPURA__

Ernstig/goedaardig?

A

Ernstig

42
Q

__POSTTRANSFUSIE PURPURA__

Frequent/zeldzaam?

A

Zeldzaam

43
Q

__POSTTRANSFUSIE PURPURA__

Typische patiënt?

A
  • Vrouwen
  • Zwangerschap
  • Eerdere bloedtransfusie
44
Q

__taGvHD__

Volledige naam?

A

Transfusion Associated Graft vs. Host Disease

45
Q

__taGvHD__

Pathofysiologie?

A

Donor-T-lymfocyten vallen ALLE bloedcellen van de ontvanger aan.

Normaal vernietigt het immuunsysteem van de P die cellen, maar niet wanneer de P immunodeficiënt is.

46
Q

__taGvHD__

Symptomen?

A

Dagen/weken na transfusie:
- Rode huiduitslag
- Pancytopenie
- Leverfunctiestoornissen
- Diarree

47
Q

__taGvHD__

Ernstig/goedaardig?

A

Zeer ernstig

48
Q

__taGvHD__

Frequent/zeldzaam?

A

Zeldzaam

49
Q

__taGvHD__

Aanpak?

A

Geen behandeling, 100% mortaliteit

50
Q

__TRALI__

Volledige naam?

A

Transfusion Related Acute Lung Injury

51
Q

__TRALI__

Pathofysiologie?

A

TRALI vereist 2 voorwaarden:
1. Verhoogde neutrofielen
2. HLA-antistoffen in het plasma van
de donor

Deze twee gaan binden → explosieve ontstekingsreactie → schade aan endotheel → aveolen vol met vocht

Let op! Dit kan enkel in geval van plasma!

52
Q

__TRALI__

Symptomen?

A

ARDS: acute respiratory distress syndrome

< 6u na start:
* Dyspnoe, tachypnoe
* Hypoxie, cyanose
* Hypotensie, tachycardie
* Koorts

53
Q

__TRALI__

Ernstig/goedaardig?

A

Zeer ernstig

54
Q

__TRALI__

Frequent/zeldzaam?

A

Zeldzaam

55
Q

__TRALI__

Aanpak?

A
  • Transfusie STOPPEN
  • IV-lijn behouden, NaCl 0,9% starten
  • Arts verwittigen
  • Respiratoire ondersteuning
  • Behandeling shock
56
Q

__PRIMAIRE HYPOTENSIE__

Aanpak?

A

Uitsluiten van ernstige transfusiereacties die ook met
hypotensie gepaard gaan (anafylaxie, TRALI, bact cont, HTR)

= uitsluitingsdiagnose

57
Q

__PRIMAIRE HYPOTENSIE__

Wat is het?

A

Bloeddrukval snel na de start van de transfusie en met spontaan herstel na afloop.

RR↓ ≥ 30 mmHg

58
Q

__TACO__

Volledige naam?

A

Transfusion Associated Circulatory Overload

59
Q

__TACO__

Pathofysiologie?

A

Te snel toedienen van vocht/bloed → hart kan het niet aan
2ml/kg/u voor normale P
1ml/kg/u voor risicopatiënten

60
Q

__TACO__

Symptomen?

A
  • ARDS
  • symptomen van overvulling (CVD↑, bimalleloaire oedemen)
61
Q

__TACO__

Ernstig/goedaardig?

A

Goedaardig

62
Q

__TACO__

Frequent/zeldzaam?

A

Frequent

63
Q

__TACO__

Aanpak?

A
  • Transfusie STOPPEN
  • GEEN NaCl
  • Arts verwittigen
  • Diuretica
  • Rechtop zetten
  • O2 toedienen
64
Q

__TRANSFUSIEHEMOSIDEROSE__

Pathofysiologie?

A

Herhaalde transfusies → moleculen die Fr binden raken verzadigd → vrij Fe neerslag in diverse weefsels → weefselschade (lever, DM)

65
Q

__TRANSFUSIEHEMOSIDEROSE__

Ernstig/goedaardig?

A

Goedaardig

66
Q

__TRANSFUSIEHEMOSIDEROSE__

Aanpak?

A

Ijzerontrekkende behandeling

67
Q

__CONTAMINATIE__

Pathofysiologie?

A

Bloedproducten die verontreinigd zijn met bacteriën → bacteriëmie (voorbijgaand, mild)

Soms echter: gegeneraliseerde infectie (sepsis, shock)

68
Q

__CONTAMINATIE__

Symptomen?

A

Meestal < 30 min. na start transfusie:
* Koorts (↑≥ 2°C), koude rillingen
* Tachycardie
* Hypotensie, (septische) shock

DD. Hemolytische transfusiereactie?

69
Q

__CONTAMINATIE__

Ernstig/goedaardig?

A

Afhankelijk van immuunsysteem P

70
Q

__CONTAMINATIE__

Frequent/zeldzaam?

A

Zeldzaam, meest bij trombocytenconcentraat (bewaring op kamertemp)

71
Q

__CONTAMINATIE__

Aanpak?

A
  • Transfusie stoppen bij vermoeden!
  • Breed-spectrum-antibiotica
  • Hemocultuur (ontvanger & bloedproduct zelf)