Brainscape's Knowledge GenomeTM

Browse over 1 million classes created by top students, professors, publishers, and experts.


See full index

Hjúkrun langveikra fullorðinna > Hjúkrun sjúklinga með meltingarsjúkdóma > Flashcards

Hjúkrun sjúklinga með meltingarsjúkdóma Flashcards

1
Q

Sjúkdómar í meltingarfærum

A 
Blæðingar í meltingarvegi - efri og neðri
Magasár/skeifugarnarsár
Magabólga
Mallory-Weiss
Æðagúlar í vélinda
Ristilpokar (diverticulosa)
Polypar/separ
Langvinnir bólgusjúkdómar í þörmum - Colitis Ulcerosa og Crohn's
Gallblöðrubólga
Brisbólga - bráð og langvinn
Lifrarbilun
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Blæðingar frá efri hluta meltingarvegar

A

Geta verið lífshættulegar
Geta komið fram mjög hratt
Eru 4x algengari en blæðingar frá neðri hluta
Koma frá: Vélinda, maga, skeifugörn

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Orsakir blæðinga frá efri hluta meltingarvegar

A 
Maga- og skeifugarnarsár og bólgur
Vélindasár/bólgur
Mallory-Weiss rifur
Æðagúlar í vélinda
Æxli
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Orsakir maga- og skeifugarnarsára

A

Sýking - H.Pylori
Lyf
Áhættuþættir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Einkenni maga- og skeifugarnarsára

A 
Verkir
Brjóstsviði
Ógleði
Lystarleysi
Tjörulitaðar hægðir
Blóðleysi
Slappleiki
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Alvarlegar afleiðingar maga- og skeifugarnarsára

A

Rof á maga og blæðing inn í kviðarhol
Lífhimnubólga (peritonitis)
Krabbamein í maga

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Orsakir magabólgu (Gastritis)

A 
Aspirin, NSAID
H.Pylori
Áfengi
Mikið álag/stress
Eftir magaaðgerð
Sýkingar - Berklar, CMV
Crohn's
Geislar
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Einkenni magabólgu (gastritis)

A 
Ógleði/uppköst
Hungurtilfinning
Uppþemba
Brjóstsviði/nábítur
Krampakenndir kviðverkir
Þyngdartap
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Mallory-Weiss

A

Rifur í slímhúð við mót vélinda og maga

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Orsakir Mallory-Weiss

A

Endurtekin eða kraftmikil uppköst, hósti eða krampi
Anorexia, Búlemía
Áfengissjúklingar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Æðagúlar í vélinda (esophageal varices)

A

Stækkaðar æðar í vélinda

Yfirleitt fylgikvilli skorpulifar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Orsök æðagúla í vélinda

A

Mikill þrýstingur frá lifrarslagæðinni

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Blæðingar frá neðri hluta meltingarvegar

A

Smáþarmar
Ristill
Endaþarmur

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Orsakir blæðinga frá neðri hluta meltingarvegar

A 
Æðamissmíðar (angiodysplasiur)
Ristilpokar (diverticulosa)
Æxli
Separ
Gyllinæð
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Æðamissmíðar (Angiodysplasiur)

A

Stækkaðar æðar í meltingarvegi sem geta leitt til blæðingar og blóðleysis

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Ristilpokar (diverticulosa)

A

Pokamyndanir á ristli

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Einkenni ristilpoka (diverticulosa)

A

Eymsli í kvið
Hægðatregða
Jafnvel niðurgangur
Getur leitt af sér ógleði og uppþembu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Afleiðingar ristilpoka (diverticulosa)

A

Sýking (absess) / hiti
Blæðing frá ristli
Rof á ristil -> peritonitis

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Orsakir sepa

A 
Erfðir
Hækkaður aldur
Mataræði
Hreyfingarleysi
Illa meðhöndluð sykursýki 2
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Einkenni sepa

A

Blæðing

Verkir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Almenn einkenni blæðinga í efri og neðri meltingarvegi

A 
Verkur í kvið
Blóðug uppköst
Svartar/tjörulitaðar hægðir (melena)
Ferskt blóð frá endaþarmi
Blóðleysi (anemia)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Einkenni blóðleysis

A 
Yfirliðakennd
Andþyngsli
Brjóstverkur
Sjokk
Skert athafnaþrek
Hraður púls
Lækkaður bþ
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Greining blæðingar í efri og neðri meltingarvegi

A 
Magaspeglun/ristilspeglun
Myndhylkisrannsókn
Blæðingaskann
Blóðprufa
Hægðaprufa mtt blóðs
24
Q

Meðferð blæðinga í efri og neðri meltingarvegi

A

Finna blæðingastað og stöðva blæðingu

Fyrirbyggja endurblæðingu

25
Q

Hjúkrunarmeðferð blæðinga í efri og neðri meltingarvegi

A 
Lífsmörk
Blóð- og blóðhlutagjöf
Eftirlit með vökvajafnvægi
Lyfjameðferð - sýruhemjandi lyf
Eftirlit með þvagútskilnaði
Eftirlit með verkjum
Verkjameðferð
Eftirlit með blæðingu og einkennum um blæðingu
Eftirlit með næringu
Aðstoð við ADL
Stöðva blóðþynningu
26
Q

Langvinnir bólgusjúkdómar í þörmum

A

Sáraristilbólga (colitis ulcerosa)

Svæðisgarnabólga (Crohn’s)

27
Q

Orsakir langvinnra bólgusjúkdóma í þörmum

A 
Ónæmiskerfið
Fæði
Erfðaþættir
Umhverfisþættir
Reykingar
Sálrænir þættir
Skert þarmaslímhúð
Truflun á ónæmiskerfi þarma
28
Q

Triggerar sem koma bólgu af stað í langvinnum bólgusjúkdómum í þörmum

A 
NSAID lyf
Reykingar
Stress
Mataræði
Sýklalyf
29
Q

Sáraristilbólga (colitis ulcerosa)

A

Staðbundið við ristil
Byrjar neðst við endaþarm og getur teygt sig samfellt, mismunandi langt upp eftir ristlinum
Takmarkast við slímhúð

30
Q

Svæðisgarnabólga (Crohn’s)

A

Getur verið í öllum meltingarveginum, frá munni niður í endaþarm
Er oftast í ristli og/eða mjógirni en getur verið í maga/vélinda/munni
Breiðist ekki samfellt, á milli sýktra svæða er að finna heilbrigða þarmahluta
Nær til allra laga í þarmaveggnum
Getur orsakað myndun bandvefs og/eða myndun þykkilda sem geta leitt af sér þrengsli sem veldur stíflu

31
Q

Einkenni bólgusjúkdóma í þörmum

A 
Niðurgangur
Blóð/slím/gröftur með hægðum
Kviðverkir, oft krampakenndir
Truflun á vökva- og elektrólýta búskap líkamans
Hiti
Þyngdartap
Þreyta/slappleiki
Blóðleysi
Sár, kýli eða fistlar við endaþarm og sár og bólgur í munni (Crohn's)
32
Q

Greining bólgusjúkdóma í þörmum

A

Ristilspeglun
Vefjagreining
Blóðsýni
Hægðasýni

33
Q

Meðferð bólgusjúkdóma í þörmum

A

Lyfjameðferð - innhellingarlyf í colitis ulcerosa

Skurðaðgerð - taka ristil og setja stóma (colitis ulcerosa), taka hluta ristils og tengja saman, ekki stóma (Crohn’s)

34
Q

Hjúkrunarmeðferð bólgusjúkdóma í þörmum

A 
Eftirlit með hægðalosun - hægðaskema
Eftirlit með lífsmörkum
Eftirlit með vökvajafnvægi
Eftirlit með verkjum - verkjastilla
Eftirlit með næringu
Lyfjameðferð um munn/endaþarm/ í æð
Aðstoð við ADL
Fræðsla og stuðningur
35
Q

Lyfjameðferð bólgusjúkdóma í þörmum

A 
Bólguhemjandi lyf
Ónæmisbælandi lyf
Sýklalyf
Sértæk mótefni, lyf sem slá á einkenni
Vítamín og steinefni
Líftæknilyf
36
Q

Gallblöðrubólga

A

Bólga og sýking i gallblöðru
Steinar í gallblöðru
Veldur því að gallblaðran þenst út og bólgnar

37
Q

Orsakir

A

Gallsteinar
Áfengisneysla
F-in fjögur: fat, fertile, forty, female

38
Q

Einkenni gallblöðrubólgu

A 
Kviðverkir
Ógleði og uppköst
Hiti
Gula
Kláði
39
Q

Greining gallblöðrubólgu

A

Blóðprufa
Ómskoðun
ERCP - ef fastir gallsteinar

40
Q

Meðferð gallblöðrubólgu

A

Lyfjagjöf
ERCP
PTC
Skurðaðgerð

41
Q

Hlutverk brissins

A

Framleiða meltingarsafa/ensím (amylasi og lipasi)

Framleiðahormón s.s. insúlín

42
Q

Tvær tegundir brisbólgu

A

Langvinn brisbólga (chronic pancreatitis)

Bráð brisbólga (acute pancreatitis

43
Q

Orsakir bráðrar brisbólgu

A 
Gallstienar
Áfengi
Lyf
Eftir ERCP
Óþekkt
Áverkar
Aðgerðir
Sýkingar
44
Q

Einkenni bráðrar brisbólgu

A 
Skyndilegur og stöðugur verkur í efri hluta kviðar - leiðir aftur í bak, lagast við að halla sér fram
Ógleði/lystarleysi/uppköst
Hiti
Lækkaður bþ
Hraður púls
Breyting á blóðsykri
Lost
45
Q

Orsakir langvinnrar brisbólgu

A 
Langvarandi áfengisneysla
Hypercalcemia
Hyperlipidemia
Ónæmissjúkdómar
Lyf
46
Q

Einkenni langvinnrar brisbólgu

A

Kviðverkir
Lystarleysi/ógleði
Þyngdartap
Niðurgangur

47
Q

Greining brisbólgu

A

Blóðprufur
Sneiðmynd af kviðarholi
MRCP
ERCP

48
Q

Meðferð brisbólgu

A

Fasta
Lyfjameðferð - sýklalyf og verkjalyf
Skurðaðgerð - hluti briss tekinn, ef brisbólga er vegna gallsteina er gallblaðran stundum tekin

49
Q

Hjúkrunarmeðferð brisbólgu

A 
Eftirlit með verkjum - verkjastilling
Eftirlit með lífsmörkum
Eftirlit með næringarástandi
Eftirlit með vökvajafnvægi - vökvagjöf
Eftirlit með þvagútskilnaði
Eftirlit með blóðsykri
Aðstoða við ADL
Fræðsla og stuðningur
50
Q

Hlutverk lifrar

A

Efnaskipti næringarefna s.s. kolvetna og fitu
Umbreyting/afeitrun lyfja og eiturefna
Framleiðsla próteina og hormóna
Forðabúr fyrir orku

51
Q

Lifrarbilun skiptis í

A

Bráð lifrarbilun

Langvinn lifrarbilun

52
Q

Orsakir lifrarbilunar

A 
Veirur - hep A, B og C
Lyf
Eiturefni
Efnaskiptasjúkdómar
Annað td sjálfsónæmissjúkdómar
53
Q

Einkenni lifrarbilunar

A 
Ógleði
Þreyta
Niðurgangur
Minnkuð matarlyst
Hár blóðþrýstingur
Kviðverkir
Dökkt þvag
Bjúgur í fótum
Gula
Kláði
54
Q

Orsakir skorpulifurs (cirrhosis)

A

Áfengi
Eiturlyf
Lyf - parasetamól eitrun, ýmis náttúrulyf
Lifrarbólgur A, B og C

55
Q

Einkenni skorpulifur

A 
Margir finna ekki fyrir einkennum strax
Þreyta
Slappleiki
Minnkuð matarlyst
Ógleði
Uppköst
Niðurgangur
Þyngdartap
Kviðverkir og uppþemba þegar vökvi safnast í kvið
Kláði
Spider æðar
Hiti
Gula
56
Q

Fylgikvillar skorpulifur

A

Lifrarháþrýstingur
Heilabjúgur (hepatic encephalopathy)
Ascites
Hepatorenal syndrome

57
Q

Hjúkrunarmeðferð lifrarbilun og skorpulifur

A 
Eftirlit með verkjum - verkjastilling (ekki parasetamól)
Eftirlit með lífsmörkum
Eftirlit með húð, gulu og kláða
Eftirlit með vökvajafnvægi/vökvasöfnun í kvið
Eftirlit með næringarástandi
Eftirlit með þvagi
Eftirlit með hægðalosun - hægðaskema
Eftirlit með meðvitund
Breytingar á blóðsykri
Fræðsla og forvarnir

Hjúkrun langveikra fullorðinna (12 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2024 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions