Brainscape's Knowledge GenomeTM

Browse over 1 million classes created by top students, professors, publishers, and experts.


See full index

Hjúkrun langveikra fullorðinna > Hjúkrun krabbameinssjúklinga > Flashcards

Hjúkrun krabbameinssjúklinga Flashcards

1
Q

Algengustu krabbamein hjá konum

A 
Brjósta
Lungu
Ristill og endaþarmur
Húðkrabamein
Legbolur
Heili- og miðtaugakerfi
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Algengustu krabbamein hjá körlum

A 
Blöðruhálskirtill
Ristill og endaþarmur
Lungu
Þvagvegir og þvagblaðra
Húðkrabbamein
Nýru
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Remission

A

Sjúkdómur er ekki lengur til staðar, engin merki um sjúkdóminn

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Relaps

A

Sjúkdómur kemur aftur

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Refractory

A

Viðkomandi svarar ekki meðferð

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Skilgreining WHO á lífsgæðum

A

Tilfinning eða skynjun einstaklings um stöðu sína í lífinu í samhengi við menningu og gildi í því samfélagi sem hann býr í og í tengslum við eigin markmið og væntingar, staðla, lífskjör og áhyggjuefni. Lífsgæði er vítt hugtak sem á flókinn hátt verður fyrir áhrifum af líkamlegri heilsu einstaklingsins, tilfinningalegu ástandi, hversu sjálfstæður hann er, félagslegum tengslum og tengslum við þá þætti í umhverfi hans sem skipta hann máli

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

CARES

A

Sérhæft lífgæðamælitæki fyrir krabbameinssjúklinga
Metin lífsgæði - líkamleg, sálfélagsleg, hjónaband, kynlíf, samskipti um meðferð, heildarlífsgæði
Gefin stig frá 0-4 - eftir því sem skorið er hærra eru verri lífsgæði

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

HADS

A

Kvíða og þunglyndis mælitæki

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Hugmyndafræði krabameinshjúkrunar

A

Hjúkrun þar sem lögð er áhersla á heildræna og einstaklingshæfða nálgun með virðingu fyrir óskum, gildum og þörfum sjúklings.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Sjúklingamiðuð þjónusta

A

Meðferð líkamlegra einkenna
Tilfinningalegur stuðningur
Virðing fyrir óskum, þörfum, gildum og vali sjúklings
Upplýsingar, fræðsla og samskipti sem auðveldar virka þátttöku og upplýsta ákvarðanatöku
Þátttaka fjölskyldu
Samþætt, samræmd og samfelld þjónusta

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Grunnhlutverk hjúkrunarfræðinga tengd krabbameinslyfja- og geislameðferð

A

Þekkja sögu sjúklings og meðferðaráætlun
Fara yfir blóðprufur, rannsóknir og meðferðarfyrirmæli
Meta líðan, einkenni, aukaverkanir, næringarástand, virkni og þarfir
Bráð vandamál og einkennameðferð
Fræðsla
Stuðningur við aðstandendur
Þekking á ákveðnum öryggisþáttum sem snúa að sjúklingum og starfsfólki
Tryggja öryggi heima

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Akút aukaverkanir tengdar krabbameinslyfjameðferð (< klst-24 klst)

A 
Ofnæmi/ofurnæmi
Æðabólga ef iv
Ógleði, uppköst
Tumor lysis
Blæðandi cystit
Niðurgangur
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Snemmkomnar aukaverkanir tengdar krabbameinslyfjameðferð (dagar-vikur)

A 
Þreyta
Beinmergsbæling
Slímhúðarbólgur
Niðurgangur
Hægðatregða
Tíðarhvörf
Skyntruflanir, hreyfitruflanir, dofi í fingrum og fótum
Hármissir
Ýmis húðáhrif
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Síðkomnar aukaverkanir tengdar krabbameinslyfjameðferð (mánuðir-ár)

A 
Hjartaáhrif
Lungnafibrosa
Ljósnæmi í húð
Ófrjósemi
Heyrnartap
Krabbamein
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Algeng einkenni hjá sjúklingum í krabbameinslyfjameðferð

A 
Þreyta
Svefntruflanir
Verkir
Munnþurrkur
Breytt matarlyst
Andþyngsli/mæði
Einbeiting/minni
Svefnhöfgi/syfja
Vanlíðan
Ógleði
Næturþvaglát
Hósti
Skyntruflanir, náladofi
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Almennar aukaverkanir geislameðferðar

A

Flestar frá húð og símhúð

Þreyta og framtaksleysi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Bráðar aukaverkanir geislameðferðar

A 
Húðroði
Hármissir
Sveppasýkingar í húð
Kyngingarerfiðleikar
Niðurgangur
Þvagfærasýkingar
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Síðbúnar aukaverkanir geislameðferðar

A 
Krónískur munnþurrkur
Örvefsmyndun
Hjartabilun
Drep í heila
Minnistruflanir
Langvarandi niðurgangur
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

CTCAE (Common Toxicity Criteria for Adverse Events)

A

Sérstakt mælitæki fyrir aukaverkanir af völdum krabbameinslyfjameðferðar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Beinmergsbæling/blóðfrumufæð (myelosuppression/pancytopenia)

A

Leucopenia/neutropenia
Anemia/erytrhocytopenia
Thrombocytopenia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Orsakir beinmergsbælingar/blóðfrumufæðar

A 
Frumubælandi lyf
Háskammatameðferð
Geislameðferð
Krabbameinið sjálft
Aldur
Hjásjúkdómar
Ýmis lyf
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Algengasta skammtatakmarkandi aukaverkun krabbameinslyfja

A

Neutropenia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Normal gildi neutrophila

A

1,9-7,0 x10(9)/L

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Stigun/gráða neutropeniu

A

Stig 1: 2-1,5 og engin/mjög lítil sýkingarhætta
Stig 2: 1,5-1,0 og vægt/líitið aukin hætta
Stig 3: 1,0-0,5 og mikil sýkingarhætta
Stig 4: < 0,5 og mjög mikil hætta á sýkingu

25
Q

Merki neutropeniu

A

Fækkun samkvæmt blóðstatus
Hiti oftast eina merkið um sýkingu (febrile neutropenia)
Hiti og penia= sýking þar til annað sannast

26
Q

Almenn einkenni samhliða peniu (án hita) = sýking

A 
Hrollur
Vöðva- og liðverkir
Ógleði
Mæði
Lágþrýstingur
Hraður púls
Minnkuð þvaglát
Rugl
27
Q

Hvaðan koma sýkingar í neutropeniu?

A 
öndunarvegi
Meltingarvegi
Þvag- og kynfærum
Húð (æðaleggir, sár)
Slímhúð
28
Q

Hjúkrun - neutropenia

A 
Fræðsla um einkenni og viðbrögð
Mat og bregðast strax við merkjum og einkennum
Hreinlæti - handþvottur
Forðast sýkta og fjölmenni
Engin blóm/mold/staðið vatn
Heil húð og slímhúð
Næring - forðast matvæli sem geta sýkt
Lyf - sýklalyf, hvítkornaörvandi lyf
29
Q

Fyrsta meðferð við hita og neutropeniu

A 
Varnareinangrun
NEWS
Skoða alla mögulega sýkingarstaði
Meta útskilnað, verki og önnur einkenni
Grunn blóðprufur
Blóðræktun x2 og úr miðlægum leggi
Þvagsýni 
rtg pulm
Byrja strax breiðvirka sýklalyfjameðferð eftir ræktanir
Athuga sýklalyfjaofnæmi
Gefa vökva og súrefni í takt við mælingar
30
Q

Húkrun neutropenia

A 
Varnareinangrun
Handþvottur og hreinlæti
Lífsmörk og líkamsmat á 2-4 klst fresti
Forðast stungur, harða tannbursta ofl.
Fylgja eftir munnhirðu, næringu, hreyfingu
Taka og fylgjast með status og diff
Gefa sýklalyf
31
Q

Normal gildi thrombocyta

A

150-400 x10(9)/L

32
Q

Einkenni/merki thrombocytopeniu

A 
Marblettir
Nefblæðingar
Húðblæðingar
Blæðing í slímhúð, með þvagi/hægðum, leggöngum, meðfram æðaleggjum
Blæðing í innri líffæri
Verkir
33
Q

Orsakir thrombocytopeniu

A 
Krabbameinslyf
Geislar
Sjúkdómur í merg
Bakteríusýkingar
Storkusjúkdómar
Lyf
Skortur á B12 og fólati
34
Q

Stigun thrombocytopenia

A 
Stig 1: < 75
Stig 2: 50-75
Stig 3: 10-50 mikil hætta á blæðingu
Stig 4: < 10 mjög mikil hætta á blæðingu
Stig 5: Dauði af völdum blæðingar
35
Q

Hjúkrun thrombocytopenia

A 
Þekkja sögu og áhættu sjúklings
Skoða status og meta einkenni
Sjúklingafræðsla - forðast ífarandi aðgerðir/beitta hluti, halda húð og slímhúð heilli, forðast blóðþynningu og NSAID
Öruggt umhverfi
Extra þrýstingur á stungustaði
Meta þörf á blóðflögugjöf
36
Q

Hvenær á að gefa blóðflögur í thrombocytopeniu?

A

Ef undir 10.000
Ef 20.000 + hár hiti, á niðurleið, storkutruflanir
Ef 20.000 og í háskammtameðferð
< 40-50.000 og þörf á aðgerð

37
Q

Anemia

A

Magn blóðrauða og fjöldi rauðra blóðkorna undir normal gildi

38
Q

Stigun alvarleika anemiu

A

Stig 1: Hb 100, væg anemia
Stig 2: Hb 80-99, miðlungs/töluverð anemia
Stig 3: Hb 65-79, alvarleg/mjög mikil anemia
Stig 4: Hb < 65, Lífshættuleg anemia

39
Q

Orsakir anemiu

A 
Áhrif krabbameinslyfja (platinum lyf)
Geislar
Aðgerð
Krabbameinið og meinvörp í beini
Blæðing
Skortur á B12, járni og fólínsýru
Skortur á erythropoitini
40
Q

Einkenni anemiu

A 
Þreyta
Höfuðverkur
Mæði
Svimi
Hraður púls
Brjóstverkur
Bjúgur
Föl húð/neglur
41
Q

Hjúkrun - anemia

A 
Þekkja sögu sjúklings
Skoða og met: status, efni sem hafa áhrif á rbk, blæðing, sýkingar
Meta huglæg einkenni og þreytumynstur
Meta lífsmörk, einkenni um þurrk, líkamsmat
Blóðhlutagjafir
Rauðkornaörvandi lyf
Súrefni
Sjúklingafræðsla
42
Q

2 tegundir slímhúðarbólgu

A

Mucositis: bólga í slímhimnu í meltingarvegi

Stomatitis/oral mucositis: bólga í munnslímhúð

43
Q

Afleiðingar slímhúðarbólgu

A 
Lystarleysi
Verkir
Kyngingarerfiðleikar
Þyngdartap
Þurrkur
Sýkingar
Innlagnir
Skert lífsgæði
Áhrif á meðferðaráæltun
44
Q

Orsakir slímhúðarbólgu

A

Lyfjameðferð
Geislameðferð á andlit og hálssvæði
Stofnfrumumeðferð - háskammtameðferð

45
Q

Einkenni munnslímhúðarbólgu

A

Föl/lífslaus slímhúð
Hvellroði með bólgu og eymslum
Hvítar skellur
Dökkar tennur
Mikill munnþurrkur, sviði og breytt bragðskyn
Andremma
Fleiður, sár, sýkingar og kyngingarerfiðleikar
Breytingar á lyktarskyni og/eða bragðskyni
Breyting á rödd

46
Q

Meðferð stomatitis

A

Sjúklingafræðsla
Tannlæknaskoðun og viðgerðir áður en meðferð hefst
Halda munnholi hreinu
Meta munnhol og einkenni í upphafi og fyrir hverja meðferð og bregðast við einkennum
Verkjastilling
Meta næringarástand

47
Q

Fyrsta einkenni munnslímhúðarbólgu

A

Munnþurrkur (xerostomia)

48
Q

Orsakir munnþurrks (xerostomia)

A

Tímabundin vanstarfsemi/Varanlegar skemmdir í munnvatnskirtlum
Mörg lyf
Skurðaðgerð
Geislar á munn og hálssvæði

49
Q

Einkenni munnþurrks (xerostomia)

A 
Sviði og brunatilfinning
Breytt bragðskyn
Erfitt að tyggja, kyngja, tala og sofa
Bólgin tunga og varir
Hætta á sýkingum og tannskemmdum
50
Q

Meðferð munnþurrks (xerostomia)

A

Næring mjúk, blaut og næringarík
Góð munnhirða
Ýmsar rakagefandi leiðir - sykurlausar sogtöflur, munnskol og munngel sem innihalda flúor
Lyf

51
Q

Tegundir bragðskynsbreytinga

A

Hypogeusia - lítið bragð
Ageusia - ekkert bragð
Dysgeusia - óbragð

52
Q

Orsakir bragðskynsbreytinga

A

Lyfjameðferð
Geislar
Önnur lyf
Zinkskortur

53
Q

Afleiðingar bragðskynsbreytinga

A

Fæðuóbeit

Þyngdartap

54
Q

Markmið meðferðar bragðskynsbreytinga

A

Draga úr þyngdartapi
Viðhalda munnhreinlæti
Regluleg fæðuinntekt

55
Q

Meðferð bragðskynsbreytinga

A

Fylgjast með matarinntekt, næringarástandi
Fæðuval
Munnhirða
Ráðgjöf með næringardrykki
Borða með plasthnífapörum ef stöðugt járnbragð

56
Q

Skilgreining NCCN - krabbameinstengd þreyta

A

Álagsvaldandi, viðvarandi, huglæg tilfinning um líkamlega, tilfinningalega og/eða vitræna þreytu eða magnleysi sem má rekja til krabbameins eða krabbameinsmeðferðar og er ekki í samræmi við nýlega virkni en hefur áhrif á hana

57
Q

Skilgreining ICD-10 - krabbameinstengd þreyta

A

A. 6 af eftirtöldum einkennum verða að hafa verið til staðar daglega í 2 vikur sl mánuð og eitt þarf að vera marktæk þreyta
1. Þreyta, minnkuð orka, aukin þörf á hvíld í ósamræmi við breytingar á virkni
2. Almennur slappleiki eða þyngsli í fótum
3. Minnkuð einbeiting/athygli
4. Minni áhugi/löngun á ADL
5. Svefnleysi/of mikill svefn
6. Svefn sem er ekki endurnærandi
7. Tilfinning um að pína sig áfram
8. Tilfinningaleg vanlíðan/einkenni rakin til þreytu
9. Erfitt að klára verk
10. Vandamál vegna skammtímaminnisleysis
11. Áreynsluþreyta/skortur á úthaldi sem varir í marga tíma
B. Þreytan þarf að valda marktæku álagi og hafa áhrif á virkni sjúklings
C. Saga, líkamsmat eða rannsóknarniðurstöður þurfa að benda til að þreyta sé afleiðing krabbameins eða meðferðar
D. Þreytan er ekki afleiðing geðsjúkdóma

58
Q

Áhættuþættir og mögulegar orsakir krabbameinstengdrar þreytu

A

Sjúkdómurinn
Meðferð
Önnur einkenni
Sálfélagslegt álag
Svefnvenjur
Lífeðlisfræðilegar tilgátur - td TNF-alfa, cytokin losun
Algeng fylgni við: anemiu, verki, svefntruflanir, mæði/andþyngsli, skurðaðgerð, geislameðferð, lyfjameðferð, kvíða og þunglyndi

59
Q

Þreytumeðferð - krabbameinstengd þreyta

A 
Tala um einkennið og kenna sjúklingi að fylgjast með því
Meðhöndla undirliggjandi orsakir og einkennameðferð
Hreyfing
Orkuspörun
Nudd, slökun, ljósameðferð
Sálfélagslegar meðferðir
Næringarráðgjöf
Lyf og bætiefni

Hjúkrun langveikra fullorðinna (12 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2024 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions