Hjúkrun lungnasjúklinga

Question 1

Áverkar á lungu og brjósthol

Answer 1

Högg á brjóstkassa/lungu (blunt trauma)
Lungnamar (pulmonary contusion)
Rifbrot og sternumbrot
Flail chest - flekabrjóst
Loftbrjóst - pneumothorax
Þrýstiloftbrjóst - Tension pneumothorax

Question 2

Langvinnir lungnasjúkdómar

Answer 2

COPD
Asthmi
Lungnaþemba - Emphysema
Occupational lung diseases
Lungnaháþrýstingur

Question 3

Helstu orsakir langvinnra lungnasjúkdóma

Answer 3

Reykingar
Tóbaksreykur
Loftmengun

Question 4

Bráðir lungnasjúkdómar

Answer 4

Hypoventilation
Bronchitis
Lungnabólga
ARDS

Question 5

Önnur algeng lungnavandamál

Answer 5

Fleiðruvökvi (pleural vökvi)
Blóðsegarek (pulmonary embolism)
Brjósthimnubólga (pleuritis)

Question 6

Viðmið notuð við lýsingu á brjóstkassa

Answer 6

Miðbrjóstbeinslína (sternum)
Miðviðbeinslína (mid-clavicular)
Hryggjarlína
Fremri (anterior), aftari (posterior), mið (mid) holhandarlína (axillary lína)

Question 7

Súrefnismettun

Answer 7

Hlutfall rauðra blóðkorna sem eru mettaðar af súrefni

Question 8

SpaO2 hjá sjúklingum með LLT

Answer 8

88-92%

Question 9

Það sem getur truflað súrefnismettunarmæla

Answer 9

Hjartsláttartruflanir
Kaldir puttar/hypothermia
Hreyfing
Staðsetning mælis
Naglalakk

Question 10

Hliðrun á trachea

Answer 10

Vegna pneumothorax eða fyrirferðaraukningar í brjóstholi

Question 11

Orsakir brakhljóðs (crackles)

Answer 11

Slím/vökvasöfnun í lungum, s.s. vegna lungnabólgu eða við lungnabjúg og fibrosu í lungum

Question 12

Orsök önghljóðs (wheezing)

Answer 12

Þrenging loftvega td berkjuspasmi

Question 13

Orsök slímhljóðs (Rhonchi)

Answer 13

Slímsöfnun í öndunarvegum

Question 14

Orsök fleiðrumarrs (pleural rub)

Answer 14

Bólgusjúkdómur í fleiðru

Question 15

Apnea

Answer 15

Andar ekki neitt

Question 16

Dyspnea

Answer 16

Andstuttur

Question 17

Tachypnea

Answer 17

Hröð öndun

Question 18

Hypoxemia

Answer 18

Súrefnisskortur / lágt súrefni í blóði

Question 19

Hypoxia

Answer 19

Skert súrefnisframboð til vefja

Question 20

Hemoptysis

Answer 20

Spýtir blóði

Question 21

Cyanosis

Answer 21

Blámi

Question 22

Obstructive sleep apnea

Answer 22

Andar ekki vegna fyrirstöðu í efri öndunarvegi þegar sefur

Question 23

Aspiration

Answer 23

Ásvelging

Question 24

Atelectasis

Answer 24

Lungnablaðra sem hefur lokast eða fallið saman

Question 25

Pleural effusion

Answer 25

Samsöfnun vökva í pleura/pleural space

Question 26

Empyema

Answer 26

Sýking/gröftur í pleural space

Question 27

Hypoxisk öndunarbilun

Answer 27

Súrefni (PO2) < 60 mmHg

Question 28

Hypercapnisk öndunarbilun

Answer 28

Koltvísýringur (PCO2) > 45 mmHg

Question 29

Algengur orsakavaldur bráðrar öndunarbilunar

Answer 29

Lungnabólga

Question 30

Berkjuvíkkandi lyf

Answer 30

Ventolin

Atrovent

Question 31

Andþyngsli

Answer 31

Huglæg reynsla um erfiða eða áreynslumikla öndun

Question 32

Kviðaröndun

Answer 32

Sitja með góðan stuðning við bakið
Leggja aðra hönd á kvið og hina á bringu
Anda rólega inn um nefið og finna kviðinn lyftast, bringan á að vera kyrr
Anda rólega frá sér og finna hvernig kviðurinn sígur til baka

Question 33

Mótstöðuöndun - stútur

Answer 33

Slaka á háls og axlarvöðvum
Anda rólega inn um nefið
Þrýsta vörum saman og anda rólega út um munn
Útöndun 2x lengri en innöndun

Question 34

Hrákasýni

Answer 34

Skola munn
Taka sýni snemma dags
Gera öndunaræfingar
Hóstatækni
Gæta hreinlætis
Sterilar umbúðir
Merkja strax
Geyma í kæli
Senda eins fljótt og hægt er

Question 35

Notkun loftúða

Answer 35

Athuga legu í rúmi, sitja uppi ef hægt
Gefa á formi sem nýtist best - maski, munnstykki, tengt við rakamaska, tengt við BiPAP
Athuga hreinlæti

Question 36

Líkamlegir þættir sem hindra næringu lungnasjúklinga

Answer 36

Fljótt saddur
Uppþemba
Sveppasýkingar í munni
Lykt af mat truflar
Hósti
Andþyngsli
Þreyta
Lystarleysi
Svengd
Frávitin heitum mat
Skortir úthald til að kaupa í matinn og elda

Question 37

Andlegir þættir sem hindra næringu lungnasjúklinga

Answer 37

Reiði, depurð, vonleysi
Erfitt að vera háður öðrum um innkaup
Hafa félagsskap eða vera einn við að matast
Þörf fyrir að hafa nógan tíma

Question 38

BMI sjúklinga með LLT < 65 ára

Answer 38

21-30

Question 39

BMI sjúklinga með LLT > 65 ára

Answer 39

24-30