HC.1 - Klinische presentatie (primair) gastrointestinaal carcinoom Flashcards
Noem twee klachten die voorkomen bij gastro-intestinale tumoren en hoe dit ontstaat
- obstructie lumen: locatie bepaald symptomen
a) Uitzetting door vernauwing
b) Vocht terug naar de ingang ipv uitgang geeft misselijkheid en braken - Bloedverlies: eten schraapt langs tumor (slijmvlies bloed makkelijk) –> rectaal bloedverlies of bloedbraken
Wat zijn drie veel voorkomende en drie minder voorkomende klachten bij een oesophagus carcinoom?
Meest voorkomend:
1. Dysfasie: eten zakt niet goed
2. Pijn: retrosternaal thv de oesophagus
3. Gewichtsverlies (door minder eten)
Minder voorkomend:
1. bloed braken/malena
2. Heesheid: n. recurrens loopt langs oesophagus (bij ingroei kan stemband parese)
3. Hikklachten: als diafragma betrokken (n.phrenicus)
Wanneer is het proces wordt oesophagus carcinoom vaak ontdekt en waarom?
Vaak laat, omdat symptomen pas optreden als de kanker groot is
Wat zijn klachten van maagcarcinoom? Waar hangt dit vanaf?
Hangt af van de locatie in de maag
Proximaal:
- dysfagie
- bloedverlies
- gewichtsverlies
(lijken op oesophagus carcinoom)
Distaal:
- verminderde eetlust
- snel vol gevoel (alsof iets in maag zit)
- misselijkheid en braken
- gewichtsverlies
- pijn
(MINDER DYSFAGIE: omdat maag veel kan meerekken)
Wat is een overeenkomst aan de behandeling van oesophagus en maag carcinoom?
Beiden door 1 specialisme behandeld van de upper GI
Bij allebei vaak een scopie gemaakt
Wat zijn drie veelvoorkomende en drie minder voorkomende klachten van CRC?
Meest voorkomend:
1. Veranderd defecatie patroon
2. Rectaal bloedverlies
3. buikpijn
Minder voorkomend:
1. ileus: misselijkheid en braken (pas als kanker zo groot dat lumen verspert)
2. Gewichtsverlies
3. vermoeidheid
Welke CRC geven de meeste klachten?
Naarmate ontlasting richting rectum gaat, dikt de voeding steeds meer in waardoor vaak meer klachten
Rechts is de ontlasting nog erg dun waardoor weinig klachten en bloed is dan lastiger te zien
Welk twee type carcinomen komen voor in de slokdarm?
- plaveiselcelcarcinoom uit normaal oesophagus weefsel
- Adenocarcinoom uit een Barret slokdarm
Waar bevinden zich de meeste CRC?
70% aan linkerzijde = descendus, sigmoid en rectum
20% aan rechterzijde = ascendens, caecum
10% in transversum
Wat zijn veel voorkomende klachten van pancreas carcinoom?
- rugpijn (doorborend)
- Gewichtsverlies
- Stille icterus: galgang dichtgedrukt
Waar zitten pancreas tumoren?
75% in de kop
15% in corpus
10%: staart –> vaak hormoon producerend
Waarom is pancreas carcinoom een ongunstige tumor?
Er liggen allerlei structuren rondom
Retroperitoneaal ligt hij voor de aorta
Wat zijn symptomen van het galwegcarcinoom?
- icterus en jeuk omdat galweg dichtgedrukt
- Pijn in bovenbuik door dichtdrukken galwegen
- verminderde eetlust
- Gewichtsverlies
Als maar 1 galweg aangedaan is kan de icterus minimaal zijn
Waar komen de meeste GI meta’s terecht?
- lever
- long
- Bot (minder voorkomend)
Wat zijn klachten van GI meta’s?
- gewichtsverlies
- vermoeidheid
- pijn: vooral in bot door zenuwen in periost
- verminderde werking van de organen bvb hormoon problemen
Wat merk je bij een lever meta?
- Geen pijn want geen peritoneale prikkeling (lever niet helemaal in peritoneum)
- Kan wel revered pain
Wat merk je bij long met’s?
- pleurits carcinomatosa: pleura vocht (vaak niet curabel)
- dyspnoe
- hemoptoe
- pijn (pleura)
Wat merk je bij bot meta’s?
- pijn (behandelen met palliatieve RT = symptoom bestrijding)
- zenuwuitval
Wat is het voordeel van vroege opsporing van tumoren?
Vinden in vroeg stadium waardoor:
- meer kans op genezing
- meer kans op minder invasieve behandelopties
Wat zijn nadelen van screening naar tumoren?
- straling niet goed voor patient
- levert niet altijd voordeel op
Wat maakt vroege opsporing van GI lastig?
Omdat de voorloperstadia hiervan over het algemeen geen klachten hebben
Aan welke drie voorwaarden moet worden voldaan voor een bevokingsonderzoek?
- Groot aantal mensen krijgt de ziekte
- Groot aantal mensen overlijdt aan de ziekte
- Vroege opsporing leidt tot verlaging van de incidentie en/of verlaging van de mortaliteit
Welke behandeling willen we eigenlijk steeds minder doen?
Opereren omdat grote consequenties voor de patient heeft
Hoe verloopt de ontwikkeling van CRC?
- intestinal epithelial lining
- APC mutatie –> activatie WNT pathway
- Groeien van buistructuren
- Adenoom = goedaardige poliep (precursor laesie)
- KRAS mutatie in G-eiwit gekoppelde receptor
- P53 mutatie: apoptose en DNA-repair
- invasief carcinoom
Waardoor komt een microcytaire anemie en waardoor een macrocytaire?
Microcytair: bloedverlies waarbij lichaam probeert aan te maken maar een relatief ijzertekort heeft
Macrocytair: slechte aanmaak of verhoogde afbraak
Welk bevolkingsonderzoek is er in Nederland voor CRC?
FIT = fecaal immunochemische test
Tussen 55 en 75 jaar elke 2 jaar iets van ontlasting opsturen waarin gekeken wordt naar occult bloed