HC 9 Schildklierhormoon Synthese

Question 1

Hoe verloopt de schildklier as?

Answer 1

TRH -> TSH -> schildklier produceert T4 -> omzetting in T3 in lever en nier

Question 2

Wat doet NIS?

Answer 2

Neemt jodide op in de follikelcel via symport met 2 natrium (indirect verbonden met Na-K ATPase) (co transporter)

Question 3

Wat zijn de normaalwaarden van T4 en FT4

Answer 3

• Grootste deel van schildklierhormoon is gebonden aan serum eiwitten (99%), slechts een klein deel is beschikbaar als vrij hormoon (FT4)
• De vrije fractie is de biologische actieve fractie

Question 4

Hoe wordt NIS gereguleerd?

Answer 4

Stimulatie TSH en laag jodide
Remming hoog jodide

Question 5

Wat gebeurt er met jodide in de follikelcel?

Answer 5

Via pendrin naar colloid

Question 6

Waaruit bestaat thyroxine (T4)?

Answer 6

Tyrosine en 4 jodide

Question 7

Welke stoffen kan TPO allemaal maken?

Answer 7

MIT: tyrosine met 1 jodide
DIT: tyrosine met 2 jodide
2 DIT radicalen -> T4 + DHA (dehydroalanine)

Question 8

Welke medicatie kan TPO remmen?

Answer 8

Methimazol (strumazol) en propylthiouracil (PTU)

Question 9

Wat gebeurt er met T4 na binding aan Tg?

Answer 9

Endocytose in follikelcel -> fusie met lysosoom, hydrolyse -> release T4 -> dejodering MIT, DIT en klein deel T4 -> uitscheiding

Question 10

Hoe vindt dejodering in de follikelcel plaats?

Answer 10

MIT en DIT naar jodide door DEHAL

Question 11

Waaraan kan T4 binden in de bloedbaan?

Answer 11

Thyroxine binding globuline (TBG), albumine en TTR

Question 12

Wat zijn effecten van TSH?

Answer 12

Proliferatie en groei schildklier hormoon synthese

Question 13

Wat kan gevormd worden bij dejodering van T4?

Answer 13

Actief T3: dejodering buitenring

Question 14

Reverse T3 (rT3)

Answer 14

inactief T3

Question 15

Welke dejodases zijn er en wat zijn hun kenmerken?

Answer 15

• D1: in lever, nier en schildklier | productie T3 en klaring rT3
• D2: in hersenen, hypofyse, bruin vet, schildklier en skeletspier | lokale T3 productie
• D3: in hersenen, placenta en foetus | T3 en T4 inactivatie en rT3 productie

Question 16

Wat is het onmisbare onderdeel van dejodases?

Answer 16

Aminozuur U: selenocysteine

Question 17

Door welke transporter worden T3 en T4 uit de follikelcel getransporteerd?

Answer 17

MCT8

Question 18

Wat zijn kenmerken van het Allan-Herndon-Dudley syndroom (AHDS)?

Answer 18

• Mutaties in de schildklierhormoon transporter MCT8
• Neurologische probleem: centrale hypotonie, beperkt hoofd omhoog houden
• Cognitieve ontwikkeling: ernstig beperkt
• Lichamelijk: gereduceerde lengte, zeer laag lichaamsgewicht, verminderde spiermassa, snelle hartslag

Question 19

Wat is de verklaring voor een laag TSH met een verhoogd totaal T4?

Answer 19

primaire hyperthyreoidie

Question 20

Wat is de verklaring voor een hoog TSH met een verlaagd totaal T4?

Answer 20

primaire hypothyreoidie

Question 21

T4

Answer 21

inactieve schildklierhormoon

Question 22

T3

Answer 22

actieve schildklierhormoon

Question 23

Welke producten heb je nodig voor schildklierhormoon

Answer 23

Jodium en tyrosine

Question 24

Waar bestaat schildklier weefsel uit

Answer 24

• De schildklier bestaat uit follikels, dit zijn een soort blaasjes die vocht (colloïd) bevatten. Rondom deze follikels zitten de schildkliercellen (folliculaire cellen). Deze folliculaire cellen maken het eiwit thyreoglobuline. Dit wordt getransporteerd naar het colloïd in het follikel.

Question 25

Wat zijn C-cellen

Answer 25

• C-cellen in de schildklier maken calcitonine. Calcitonine zorgt ervoor dat er niet te veel calcium of kalk vanuit de botten in het bloed komt

Question 26

TSH signaaltransductie

Answer 26

1. TSH gaat via de bloedbaan naar de schildklier.
2. TSH bindt aan de TSH receptor
3. G-protein stimuleert GDP in GTP (actief).
4. GTP activeert adenylaat cyclase (AC)
5. AC met ATP leidt tot cAMP
6. cAMP leidt tot PKA (protein kinase A)
7. PKA zet fosfaat in de transcriptie factor
8. Transcriptie en translatie  thyroidglobuline aanmaak
9. Tg transport naar de lumen
10. Groei en proliferatie en schildklierhormoon synthese

Question 27

Schildklierhormoon synthese en secretie verloop

Answer 27

1. NIS (Na/I symporter): cotransporter van jodium (ATP afhankelijk). Deze wordt gestimuleerd door TSH en geremd door hoge concentratie jodium
2. Pendrin: jodium die vrijgegeven is door NIS wordt gepompt in de luminal ruimte
3. De TPO zorgt voor synthese van T4 door jodering van tyrosine en koppeling van DIT residuen
4. Endocytose: T3 en T4 worden gescheiden van de rest van Tg
5. T3 en T4 binden zich aan thyoxine-binded globuline (TBG) en TTR om te transporteren naar het doelwit orgaan via de bloedbaan
6. Activatie schildklierhormoon door T4 om te zetten naar T3

Question 28

Ziekte van Graves

Answer 28

• Schildklier auto-immuun ziekte
• Antistoffen gericht tegen TSHR  activeren receptor  SKH synthese staat continu aan
•  groei en proliferatie schildklier  Hyperplasie  struma

Question 29

Congenitale hypothyreoïdie en hielprik

Answer 29

• Tijdelijk en permanente variant
• Permanente vormen zijn: primair (schildklier), zeldzamer secundair (hypofyse) en tertiair (hypothalamus)
  o Schildklier dysgenese
  o Dyshormonogenese
• Bij de hielprik is T4 de marker omdat secundair beter meet, maar TSH meet juist primair. Andere landen meten dus alleen de primaire vorm
• Behandeling is LT4 tabletten supleren