HC 5 Fysiologie van het bot Flashcards
Functie skelet
- Bescherming van organen
- Steun van lichaam
- Aanhechting spieren
- Calcium en fosfaat huishouding
- Productie van groeifactoren
- Bloedaanmaak
- Bescherming van beenmerg
- HET BOT IS EEN ENDOCRIEN ORGAAN
- Intramembraneuze bot
schedel, schouderbladen, sleutelbeenderen. Allemaal gevormd uit de voorlopercellen die gelijk geossificeerd moeten zijn
- Enchondrale botvorming
botgroei tijdens puberteit, deze botten hoeven niet gelijk hard te worden (schedel, lange botten, pelvis en wervels)
Trabeculair bot
- (spongieus bot / botbalkjes)
- Sponsachtig netwerk van dunne trabekels. De ruimte ertussen bevat beenmerg
- Zorgt voor een efficiënte verdeling van belastingskrachten. Weinig massa, maar erg stevig
- 20% van de totale botmasse
- Functies:
o Mineraalmetabolisme
o Sterkte en elasticiteit - Hoge ombouw in vergelijking met corticaal bot
Corticaal bot
- Dichte buitenkant van compact bot
- Bepaalt de vorm van het bot
- 80% van de botmassa
- Functies:
o Verzorgt biomechanische sterkte
o Aanhechtingsplaats voor pezen en spieren
o Bescherming van organen en beenmerg (stamcellen) - Ombouw is laag
Osteoblasten
cellen die bot aanmaken (botmatrix maken en verkalken)
o MSC –> pre osteoblast –> osteoblast –> aan een bot hechten –> osteoid –> bot
- Osteoclasten
bot afbrekende cellen
o Er moet een balans tussen osteoblasten en osteoclasten
Osteoid
- botmatrix gemaakt door osteoblasten dat bot wordt door mineralisatie
- Hematopoitusche stamcel (ook voorloper van bloedcellen) macrofaag/monocyt voorloper fusie (meerkernig) osteoclast botafbraak
Osteocyten
- Beweging sensor voor het bot
o Verdikking van bot bij hoge inspanning
o Daarentegen astronauten die bot en spieren verliezen - Belasting van bot is essentieel om bot gezond te houden
- Dode osteocyten als gevolg van micro-fracturen kunnen botopbouw dirigeren
Osteoclastaire botafbraak
- Osteoclasten produceren chloride en zout (fusie) –> zoutzuur. Zoutzuur lost bot door verzuring in de protonen pomp. Daarnaast breken enzymen ook het bot matrix af. Na de verwijdering van osteoclasten verdwijnen ze en komen osteoblasten. Sommige osteoblasten blijven in het bot en zijn de uitgedifferencieerde osteocyten
Botremodellering
- Resorptie bot: 10 dagen
- Vorming: 3 maanden
- Voortdurende reparatie in het skelet (om de 10 jaar wordt het skelet vervangen)
Botopbouw in osteoporose verhoogd
- Osteoblasten: 3 weken
- Osteoclasten: veel korter
- Daarom is er meer verwijdering dan aanmaak. Dit resulteert in verzwakking
Botombouw in osteoporose verhoogd
- Toegenomen activatie van bone remodeling units
- Onvolledig vulling van resorptie lacune
- Perforatie van trabekels verlies van structuur
Disbalans maakt het bot zwakker
- Afgenomen botmineraaldichtheid –> verstoring van de microarchitectuur –> toegenomen fractuur risico
- Wervel is ingezakt met gaten. Gaat vaak ongemerkt maar loopt buigend
- Therapie: botvorming stimulering om verloren gegane bot te herstellen en niet alleen verlies beperkt
Corticale botgeometrie verandert tijdens veroudering
- Verwijding van botten
- De corticale schil wordt geleidelijk dunner en kunnen breken
- De diameter doet dus niet veel, maar eerder de samenstelling in het bot