HC 2 Werkingsmechanismen van ACTH en cortisol, steroidbiosynthese Flashcards
Bijnier cortex
o Zone glomerulis: aldosteron (zout huishouding)
o Zone fascularis: cortisol (suiker huishouding)
o Zone reticularis: androgenen (seks)
Stimulatie van de bijnier cortex
- De zone fascularis en reticularis worden gestimuleerd door ACTH
- De zone glomerulosa wordt alleen door angiotensine gestimuleerd
Bijnier medulla
norepihirne en epinephrine (adrenaline)
Aanmaak van bijnier steroïden
- Precursor (voorloper) van de steroïde is cholesterol. Door veranderingen van koolstof ketens en hydroxyl groepen worden de steroïden gevormd
- LDL toevoer vanuit de lever naar de bijnier zorgt voor een cellulaire respons van cortisol productie
- StAR transport eiwit
transporter voor cholesterol door de mitochondriën
- cytochrome P450SCC (CYP11A)
omzetting van cholesterol naar pregnenolone
- CYP17
omzetting van verschillende stoffen (glomerulis naar fasciculata)
o De CYP17 receptor zit niet niet in de zone glomerulis
- CYP21
:omzetting van progesteron naar deoxycorticosteron (aldosteron pathway)
- CYP11B2
omzetting van corticosteron naar aldosteron
Regulatie cortisol afgifte
- ACTH
- Stress: verwonding, ziekte, lage temperatuur, langdurige emotionele stress, emotionele stimuli
- Biochemische stress (hypoglycaemie)
Cortisol effecten
- Glucocorticoid soort
- Beïnvloedt glucose, eiwit en vet metabolisme
o Remming eiwit synthese in weefsels.
o Stimulering gebruik van vetzuren als energiebron en verlaging gebruik van glucose.
o Stimulering van de lever tot glucose aanmaak (gluconeogenese) en verhoging bloed glucose spiegel.
Regulatie van aldosteron afgifte
- Mineralocorticoid soort
- Renine aanmaak in de nier –> angiotensinogeen naar angiotensine 1 –> ACE (in long) zet 1 om in 2 –> angiotensine 2 –> stimulatie bijnier cortex –> aldosteron
- Aldosteron heeft invloed op de zout huishouding (regulatie van kalium uitscheiding en natrium vasthouding). Dit heeft invloed van op het vocht huishouding en dus bloeddruk.
o Kalium kan de aldesteron afgifte reguleren (negatieve terugkoppeling)
o Bloeddruk sensoren: renine detectie
Corticoid aanpassingen
- Bepaalde stoffen hebben een sterkere effect zoals deaxmethasone (glucocortcoid) of fludrocortisone (mineralocortoid)
- Daarnaast kan je cortisol (in)activeren met HSD 1 of 2
Prednison
- Remt ACTH –> verlaging cortisol en aldosteron (niet androgenen)
Adrenaline aanmaak (Catecholamine synthese)
- Productie van catecholamine stoffen (figth or flight): (nor)epiphirine (adrenaline), dopamine
- Dit wordt gedaan in de bijnier medulla in chromaffine cellen