H7. Meten is weten Flashcards
Noem 8 kenmerken van Galton
- Invloedrijk en omstreden
- Eugenetica
- Neef Charles Darwin
- Methoden en statistiek: vragenlijstmethode
- Nature-nurture
- Statistische correlatie en regressie
- Tweelingen onderzoek
- Vingerafdrukken
Wat is eugenetica?
- Wetenschappelijk onderzoek gericht op rasverbetering van de mens door selectieve teelt
- Galton
- Intelligentietests en statistische correlatie
Hoe zag Galton intelligentie? Noem 4 kenmerken
- Meest efficiënte hersenen en zenuwstelsel
- Hoofdomvang en reactiesnelheid
- Vaststellen dmv neurofysiologische variabelen: zintuigelijk onderscheidingsvermogen en reactietijden
- Aangeboren
Hoe verschilde Galton van Fencher en Wundt in zijn benadering van experimentele psychologie?
Fencher en Wundt: algemene psychologische principes, van toepassing op alle mensen
Galton: nieuw darwinistisch, individuele verschillen: psychologie van individuele verschillen
Waar vonden Galton’s experimenten plaats?
In zijn antropometrisch lab
Beschrijf Galton’s psychologie van individuele verschillen
Belangrijkste menselijke variaties zijn intellectueel en psychologisch, als gevolg van erfelijke verschillen in hersenen en zenuwstelsel
Wat is de Hereditary Genius? Noem 3 kenmerken
- Galton’s boek met statistische resultaten over erfgelijkheid van intelligentie
- 1869
- Normaalverdeling, verwantschapspatronen en vergelijking met adoptieverwanten
Hoe werd de normaalverdeling bedacht?
- Quetelet
- Metingen van lengte en gewicht in grote populaties –> klokvormige normaalverdeling
- Galton: examenresultaten Cambridge; enige overeenstemming, geen sluitend bewijs
Welke 3 argumenten had Galton voor zijn erfgelijkheidsperspectief?
- Normaalverdeling: overeenkomst, geen bewijs
- Afstamming van beroemdheden: omgeving rol
- Adoptie vs biologische verwanten: dun bewijs (kleine en uitzonderlijke steekproef)
Bewijs niet sluitend
Hoe stond Candolle in het nature-nurture debat?
- Belang omgevings- en culturele factoren succesvolle families
- Onderzoek 300 eminente Europese wetenschappers: nature EN nurture
Noem 3 belangrijke vragen van Galton’s vragenlijstmethode in het nature-nurture onderzoek
- Oorsprong interesse wetenschap
- Inschatting mate aangeboren
- Invloed latere levensgebeurtenissen
Wat was Galton’s standpunt in het erfelijkheidsdebat?
Geërfde voorkeur en geschiktheid zijn noodzakelijke, maar niet afdoende waarden voor wetenschappelijk talent
Noem 2 kritieken op Galton’s conclusie uit het tweelingenonderzoek
- Gelijkenis kan voortkomen uit zowel NURTURE als NATURE
- Verschillen tussen identieke tweelingen KUNNEN NIET erfgelijk zijn want ze zijn identiek –> nurture!
Beschrijf de tweelingstudiemethode
Onderzoekt de overeenkomsten en verschillen die zich ontwikkelen tussen verschillende categorieën van tweelingparen
Wie vond de eerste succesvolle intelligentietest uit?
Alfred Binet. Gebaseerd op andere uitgangspunten dan Galton
Welke 5 statistische uitvindingen deed Galton?
- Statistische correlatie
- Scatterplots
- Regressie naar het gemiddelde
- Regressielijn
- Regressiecoëfficient
Wat drukt statistische correlatie uit?
Sterkte van het verband tussen twee gerelateerde variabelen
Wat is regressie naar het gemiddelde volgens Galton?
De tendens dat extreme waarden van de ene variabele verband houden met minder extreme scores op de andere
Wat is het correlatiecoëfficient?
Numerieke waarde die de sterkte van het verband weergeeft
Wat is Person’s r?
- Pearson, verfijning van Galton’s ideeën + uitbreiding met negatieve verbanden
- Formule om correlatiecoëfficiënten te berekenen
- Meest gebruikte statistische hulpmiddel
Wat is ironisch aan Galton’s correlatie?
Bewees zijn ongelijk in aanpak van intelligentietesten. Pearson’s r voor verband tussen scores Galton’s tests en werkgelijkheid was zeer laag
Wat kwam uit Galton’s vragenlijst naar mentale verbeelding?
Enorme individuele verschillen in mensen hun voorstellingsvermogen
Noem 3 andere bijdragen van Galton, naast eugenetica en statistiek
- Vingerafdrukken
- Mentale verbeelding vragenlijst
- Woordassociatiemethode
Beschrijf de woordassociatiemethode
- Eerste reacties
- Associaties herhalen zich en gaan terug op kindertijd
- Genante of anstoproepende zaken
- Later: Freud –> vrije associatie en Jung –> diagnostisch
Noem 3 controverses van Galton
- Nature-nurture –> ras
- Eugenetica –> negatieve eugenetica, nazi’s
3.
Wat is de erfelijkheidsfactor?
- % door genen bepaalde variabiliteit van een kenmerk binnen een populatie.
- % is omgevingsfactoren + meetfouten
Noem 2 misverstanden mbt erfelijkheidspercentages
- Verwijst naar populaties ipv individu: variatie tussen groepen
- Erfgelijkheid betreft gehele kenmerk ipv alleen variabiliteit
Beschrijf de gescheiden-tweelingstudie
- Monozygotische tweelingen, gescheiden bij geboorte, verschillende omgevingen.
- –> Statistisch zuivere maat van erfelijkheid
- Correlatie intelligentiescore .67 sterk positief, niet absoluut.
- Gedetailleerde case studies
- Omgevingseffect
Beschrijf de affaire Burt en Jensen
- Burt: Erfelijkheidscorrelatie .8 –> NATURE –> methoden bekritiseerd door Kamin –> analyse ondeugelijk
- Jensen: NATURE, racistisch. Claim criticus Burt, geen vermelding Kamin
- Kamin: Kritiek Burt; mogelijkheid erfgelijkheid 0 –> NURTURE
Beschrijf 4 kenmerken van de Minnesota Study of Twins Reared Apart (MISTRA)
- Meest indrukwekkende onderzoek naar gescheiden tweelingen na Burt
- Kritiek: (nog) niet alle case-studies gepubliceerd
- 2-eiige tweelingen: minder gelijkenis dan eeneiige
eeneiige: fysieke overeenkomsten opvallend; erfelijkheidscorrelatie .8 –> ~70% variatie in intelligentie door genetische factoren - Conclusie: Nature > nurture (~Galton)
Beschrijf de conclusie van het nature-nurture debat
Afhankelijk van referentiegroep.
Galton: bovenlaag bevolking –> NATURE
Samenleving volle breedte: Nurture > nature