H2. Bewustzijnsfilosofie Flashcards
Noem 3 baanbrekende filosofen van de geest
- Descartes
- Locke
- Leibniz
Noem 4 kenmerken van Descartes
- Grondleger hedendaagse psychologie
- Onderscheid lichaam en geest
- Mechanistische werking lichaam
- Descartes’ methode
Noem 2 inzichten die Descartes kreeg
- Analytische meetkunde
- Nieuwe METHODE voor verkrijgen kennis
Beschrijf Descartes’ methode
- Deductief redeneren –> enkelvoudige naturen (ruimte en beweging)
- Lijkt op Galileo’s primaire (objecten) en secundaire kwaliteiten (zintuigen)
- Combi atoomtheorie en platonische onderscheid verschijningsvorm en ideale vorm
Hoe verschilden Descartes gedachten over fysica van Democritus? En overeenkomsten?
Overeenkomsten: samenstelling van materie uit ruimtelijke deeltjes in beweging
Verschil: Descartes ging niet uit van bewegende deeltjes in een leegte. Volgens hem hele universum gevuld met 3 soorten elementen (vuur, lucht, aarde).
Noem 4 kenmerken van Descartes’ mechanistische fysiologie
- Brein vesicles als animale geesten
- Hersenen initiëren en controleren gedrag: basis (on)geconditioneerde responsen
- Lichamelijke reacties bepaald door combi externe prikkels en interne emotionele reacties van de animale geesten
- Mechanistische verklaring voor Aristotelistische (metafysische) vegetatieve en sensitieve zielen
Noem 2 kenmerken van Descartes’ immateriële geest
- ‘Over de methode’
- Cogito ergo sum
- Denkende ziel: aangeboren ideeën van de geest (Avicenna’s drijvende man en Plato’s psyche met aangeboren ideale vormen)
Noem 2 redenen voor Descartes geloof in een volmaakte God
- Aangeboren idee van volmaaktheid
- Zekerheid over het bestaan van zijn eigen geest
Wat is interactief dualisme?
Verschijnselen die voortkomen uit de INTERACTIES tussen lichaam en geest
Hoe verklaarde Descartes vrije wil?
Zintuigelijke gewaarwordingen samengebracht in de pijnappelklier (epifyse): getoond aan de ziel –> vrije wil door ziel + epifyse: animale geesten –> aansturing gedrag
Wat zijn passies volgens Descartes?
Bewustheid van gevoelens (liefde, angst)
Hoe verschillen Locke en Leibniz in hun beïnvloeding door Descartes?
Locke: Wel Descartes ideeën over fysica en fysiologie, basis voor empirische kennistheorie Locke. Niet: concepten actieve en bewuste geest met aangeboren ideeën.
Leibniz: wel: nativistische en rationele opvatting Descartes.
Beschrijf hoe politiek Locke’s pad beïnvloed heeft
Locke wilde ontdekken wat men kan weten en niet weten –> Essay –> met Ashley in politieke strijd om opvolging Engelse troon
Beschrijf 3 kenmerken van Locke’s ‘An essay concerning human understanding’ / aard van ideeën
Kern: Ervaring –> kennis, maar niemands ervaring is voldoende om de werkelijkheid volledig en zonder fouten te verstaan
- Observatie- en experimentele methoden (van natuurwetenschappen) als model voor manier functioneren menselijke geest
- Tabula rosa (Aristoteles) uitgangspunt –> ervaring. Geen aangeboren ideeën (zoals Descartes)
- Twee soorten ervaringen: sensaties en reflecties –> herinneringen
- Simpele en complexe ideeën
- Steun William Molyneux
Hoe definieerde Locke de aard van kennis?
De waarneming van verband en overeenkomst, of verschil en onverenigbaarheid, van elk van onze ideeën
Beschrijf Locke’s 3 soorten kennis
- Intuïtieve: direct en onweerlegbaar, minste, vb zwart-wit
- Demonstratieve kennis: minder direct, door demonstratie overtuigend, vb meetkundig of logische redenering
- Zintuigelijke kennis: meeste, obv ervaring, betwistbaar. Relatief willekeurige associaties van ervaringen van een individu. Soms natuurlijk, vaak toevallig. Secundaire kwaliteiten nodig.
Wat houdt Locke’s associatie van ideeën in?
Combinatie van ideeën die natuurlijk en toevallig zijn. Belang van nabijheid en gelijkenis.
Natuurlijke en toevallige associaties zijn niet te scheiden omdat ze voor het individu allebei even overtuigend zijn, maar alleen natuurlijke associates bevatten valide kennis over de wereld.
Na Locke: wet van associatie door nabijheid; gelijkenis
Wat is een sociaal contract? Volgens Hobbes en Locke
Hobbes: mensen zijn agressief, egoïstisch en roofzuchtig. Sociaal contract verenigt mensen in groepen
Locke: Sociaal contract als rationele keus die mensen voordeel brengt. Aangeboren vermogen om te leren van ervaring en profiteren van gecombineerde ervaringen van groepen mensen.
Welke 2 wiskundige ontdekkingen deed Leibniz in Parijs?
- Binaire rekenkunde
- Continue rekenkunde (oneindig kleine getallen) –> integraalrekening; differentiaalrekening