H4. Waarnemingspsychologie Flashcards
Beschrijf Kant’s noumenale wereld
Externe wereld, buiten ons, onkenbaar, onafh van menselijke ervaring. Kan nooit direct gekend worden
Beschrijf causaliteit volgens Hume
- Alles wat we ooit werkelijk weten is dat reeksen van gebeurtenissen plaatsvonden in het verleden en zich naar verwachting herhalen in de toekomst.
- Noodzakelijke verbinding tussen gebeurtenissen kan niet worden waargenomen –> causaliteit probabilistische ipv absolute grond
Beschrijf Hume’s werk in 2 zinnen
- Formaliseerde de associatiewetten van nabijheid en gelijkenis
- Gebruikte ze om logica van causaliteit ter discussie te stellen
Beschrijf 4 kenmerken van Kant
- Aard van de menselijke kennis bestuderen
- Geen causaliteit –> logische onderbouwing wetenschap en kennis bestaan in twijfel
Beschrijf Kant’s fenomenale (verschijngsvorm) wereld
Zoals wij die ervaren, door de geest gecreërd, kenbaar
Geest verwerkt zintuigen –> nooit ‘echte/zekere’ kennis geven
Beschrijf Kant’s intuïties
De dimensies waarmee de geest ervaringen automatisch ordent in ruimte en tijd
Beschrijf Kant’s categorieën
- Geest deelt subjectieve ervaringen automatisch in in categorieën
- Kwaliteiten, kwantiteiten, onderlinge relaties aangeven
- Naar analogie van Aristoteles’ terminologie
Beschrijf causaliteit volgens Kant
Mensen ervaren de werkelijkheid als georganiseerd naar tijd en ruimte, en werkend volgens causale wetten. Want geest kan alleen fenomenale ervaring op die manier structureren.
Noem 4 redenen waarom Kant stelde dat de fenomenale wereld niet de status van natuurwetenschappelijk onderzoek kon krijgen
- Mentale fenomenen hebben geen ruimtelijke dimensie
- Zijn te vergankelijk om aanhoudend te kunnen observeren
- Niet experimenteel gemanipuleerd kunnen worden
- Niet wiskundig beschreven
Beschrijf de wet van specifieke zenuwenergieën
- Elke zintuigzenuw brengt slechts één soort zintuigelijke informatie over
- Bell, Müller
- Filosofie Kant –> vruchtbare intellectuele voedingsbodem
- Haaks op beeld van zenuw als holle buis met verschillende soorten informatie
- Kantiaanse bewering: zintuigelijke ervaring is wisselwerking zintuigstelsel en externe werkelijkheid
Noem 2 kenmerken van vitalisme doctrine
- Alle levende organismen hebben ‘levenskracht’, die niet te analyseren is met wetenschappelijke methoden
- Johannes Müller
Noem 2 kenmerken van de fysiologische mechanisme doctrine
- Alle fysiologische processen zijn potentieel te begrijpen in termen van fysische en chemische principes
- Helmholtz
Waar werkte Helmholtz en du Bois-Reymond aan?
Vaststellen van de fysische aard van zenuwimpulsen
Welk resultaat kwam uit Helmholtz experimenten als legerarts?
Gewone chemische reacties KUNNEN alle fysische activiteit en warmte van een levend organisme voortbrengen (maar DOEN dat niet noodzakelijk)
Wat is de wet van behoud van energie volgens Helmholtz?
- obv deze wet kan een perpetuum mobile nooit bestaan
- Behoud van energie is op alle ORGANISCHE processen van toepassing, wet ook van toepassing op fysiologie
Welk onderzoek van Helmholtz is invloedrijk geweest voor neurologie en psychologie?
- Naar de snelheid van zenuwsignalen
- Eerste onderzoeken naar variatie in reactietijd: S-R
- Verrassend
Beschrijf Helmholtz’ onderscheid tussen fysische, fysiologische en psychologische aspecten van menselijk zicht
Fysisch: oog als optisch instrument
Fysiologisch: overdracht beeld op retina –> brein –> gewaarwording
Psychologisch: lichtsensaties –> betekenisvolle waarnemingen van objecten en gebeurtenissen
Wat zijn sensaties?
Bewuste ervaring, geen kennis of ervaring nodig
Percepties
INTERPRETATIES van sensatiess
Hoe zag Helmholtz het menselijk gezichtsvermogen?
Omzetting van beeld –> gewaarwording van licht en kleur: fysiologisch proces
Omzetting sensaties –> percepties: psychologisch proces, afh van leren en ervaring
Beide: creatieve activiteiten van de geest (Kant)
Hoe zag Helmholtz de fysieke eigenschappen van het oog?
- Optisch instrument
- TEKORTKOMINGEN!
- Filosofische (Kantiaanse interpretatie ervaring) + praktische betekenis