H6. Evolutieleer

Question 1

Beschrijf het uniformitarisme

Answer 1

1. Uiterlijk van de aarde is gevormd door GELEIDELIJKE processen die zich over lange tijdsperioden uitstrekken.
2. Lyell.
3. Darwin

Question 2

Beschrijf het catastofisme

Answer 2

1. Theorie die stelt dat geologische kenmerken het resultaat zijn van PLOTSELINGE en omvangrijke natuurrampen.
2. Bijbels (zondvloed)

Question 3

Wat was belangrijk in het debat tussen uniformitarisme en catastrofisme?

Answer 3

Fossielen die Darwin van zijn reis meenam naar Engeland

Question 4

Welke 2 gedachtegangen had Darwin bij het nadenken over zijn vondsten?

Answer 4

1. Mogelijke FUNCTIES van dierkenmerken
2. Geografische spreiding van soorten.

Question 5

Beschrijf het ontwerpargument

Answer 5

1. Organen van soorten perfect gemaakt en aangepast dat ze wel moeten ONTWORPEN zijn door machtige en verstandige schepper
2. Paley
3. ~ Traditioneel standpunt: elke soort in 1x geschapen, compleet en onveranderlijk

Question 6

Beschrijf Lamarck’s standpunt

Answer 6

Soorten ontwikkelen en veranderen door overerving van fysieke eigenschappen die voortkomen uit vrijwillige gebruik of niet gebruiken van bepaalde lichaamsdelen.

Question 7

Hoe beïnvloedde Malthus Darwin’s ideeën?

Answer 7

Malthus: meest mensen gedoemd in armoede te leven, omdat hun vermogen tot populatiegroei veel groter is dan hun v er mogen de voedselproductie te laten stijgen.

Darwin gegrepen door idee van natuurlijke controle op populatiegroei (basis survival of the fittest)

Question 8

Beschrijf Darwin’s theorie van evolutie door natuurlijke selectie

Answer 8

1. Natuur selecteert individuen die het best geschikt zijn om te overleven en zich voort te planten
2. –> stabiele soorten
3. Over lange tijdsperioden hebben veranderingen in de natuurlijke omgeving geleid tot selectiedruk en de geleidelijke evolutie van talloze soorten

Question 9

Waardoor werd Darwin’s theorie toch geaccepteerd?

Answer 9

1. Medestander Huxley verdedigde de theorie in d ebat met Wilberforce (bisschop Oxford)
2. Wetenschappelijke ontdekkingen van fossiele resten van archeopteryx en gorilla –> aannemelijkheid evolutie van onderlinge relatie van de soorten

Question 10

Noem 3 aspecten die Darwin beschreef in The Descent of Man

Answer 10

1. Mensen stammen af van dierlijke voorouders
2. Geen fundamenteel verschil tussen mens en hogere zoogdieren wat betreft MENTALE vermogens
3. Dieren vertonen beginselen van REDE (door Descartes alleen voor mensen)
4. Verschil mens -dier gradueel niet wezenlijk

Question 11

Beschrijf polygenese

Answer 11

Victoriaanse geloof dat niet-Europese primitieve volken een geheel andere soort vormen

Question 12

Beschrijf monogenese

Answer 12

1. Gemeenschappelijke afstamming en verwantschap van alle menselijke groepen.
2. Uiteenlopende theorieën over onderlinge verschillen
3. Darwin

Question 13

Beschrijf seksuele selectie

Answer 13

1. Darwin
2. Geleidelijke selectie en evolutie van kenmerken gunstig voor voortplantingsresultaten.
3. Ook vio mensenljike evolutie –> kenmerkende mentale en fysieke verschillen tussen geslachten

Question 14

Beschrijf complementariteit van de geslachten

Answer 14

1. Victoriaanse & Darwin gedachte
2. Overtuiging dat mannen. en vrouwen zich ontwikkeld hebben tot verschillende, elkaar aanvullende persoonlijkheden
3. Mannen superieur

Question 15

Beschrijf de variatiehypothese

Answer 15

1. Mannen meer dan vrouwen veranderd door evolutie en meer variabiliteit.
2. Verschil in grootte bij mannen groter dan bij vrouwen

Question 16

Noem 4 aspecten van Darwin’s Expression of the emotions in man and animals

Answer 16

1. Menselijke emotionele uitdrukkingen geërfd en geëvolueerde kenmerken. Gevolgen van reacties met aanpassings- of overlevingswaarde
2. Andere emotionele uitdrukkingen zijn neveneffecten. van. activering van. zenuwstelsel die samengaat met emotionele opwinding
3. Mensen bezitten overblijfselen van een dierlijke natuur
4. Menselijke emotionele uitdrukkingen grotendeels gelijk tussen groepen: bewijs gemeenschappelijke afstamming

Question 17

Noem 3 aspecten van Darwin’s ‘A biographical sketch of an infant’

Answer 17

1. Mijlpaal kinderpsychologie
2. Rol die reflexen, gewoonten, emoties en andere gevoelens spelen bij het aanpassen aan de omgeving
3. Ontwikkeling als een geleidelijke versterking en combinatie van wat in aanleg aanwezig was
4. Ontogenese = herhaling fylogenese

Question 18

Beschrijf ‘ontogenese = herhaling fylogenese’

Answer 18

1. Vroegste ontwikkeling kopieert, binnen veel kortere tijd, voorafgaande evolutionaire patroon van de soort
2. Haeckel; Hall

Question 19

Noem 3 kenmerken van sociaal darwinisme

Answer 19

1. Organismen, soorten, politieke systemen en samenlevingen hebben de neiging te evolueren van eenvoudige –> complexe entiteiten.
2. Darwin + Spencer
3. Spencer: ‘survival of the fittest’; synthetische filosofie
4. Vertrouwen in theorie verdween met economische crisis

Question 20

Beschrijf vergelijkende psychologie

Answer 20

1. Romanes
2. Onderzoek naar de overeenkomsten en verschillen in psychologische functies van allerlei diersoorten kan licht werpen op menseljke functies.

Question 21

Hoe zag Darwin de menselijke psychologie?

Answer 21

1. Hersenen, geest en gedrag moeten gezien worden als functionele componenten die het individu helpen om zich AAN TE PASSEN aan de omgeving en als VERANDERLIJKE fenomenen obv selectiedruk
2. Nadruk individuele verschillen.

Question 22

Hoe beïnvloedde Darwin de psychologie

Answer 22

Na Darwin meer FUNCTIONEEL en DIFFERENTIEEL. Adaptieve focus, variabiliteit en verschillen

Question 23

Wat is sociobiologie?

Answer 23

Poging om sociaal gedrag te verklaren als het resultaat van individuele maar op elkaar inwerkende genen die zichzelf kopiëren naar volgende generaties

Question 24

Noem 2 argumenten waarom altruïstisch gedrag evolutionair is

Answer 24

1. Groep ipv individu als evolutionaire eenheid
2. Afzonderlijk gen als elementaire evolutionaire eenheid

Question 25

Noem een kritiek op sociobiologie

Answer 25

Overmatig biologisch determinisme van sociaal gedrag --> verwaarlozing culturele en sociale factoren

Question 26

Beschrijf 5 kenmerken van evolutionaire psychologie

Answer 26

1. Alle aspecten van moderne evolutietheorie gebruiken om empirisch toetsbare hypotheses over menselijk gedrag te ontwikkelen. 2. Omgeving huidige mens sterk verschillend dan die van voorouders --> nagaan hoe gedrag en psychologische trekken in verleden adaptief waren (ipv nu) 3. Geest geen eenheid maar verzameling onafh modulen. die aanpassing vormen aan bepaalde evolutionaire druk 4. Flexibele intelligentie belangrijkste aanpassing 5. Gedrag door module gegenereerd, beïnvloed door cultuur en opvoeding