H5. Experimentele psychologie

Question 1

Noem 7 kenmerken van Wundt

Answer 1

1. Grondlegger experimentele psychologie
2. 1879 Instituut voor Experimentele Psychologie, Leipzig
3. Experimentele psychologie en Völkerpsychologie
4. Grundzüge der Psychiologischen Psychologie

Question 2

Waarin verschilde Wundt van Kant?

Answer 2

Wundt: Meerdere experimentele benaderingen van mentale verschijnselen mogelijk.

Kant: onmogelijk.

Question 3

Welke hypothese kon Wundt aannemelijk maken met zijn eerste experiment?

Answer 3

1. Dat een meetbare hoeveelheid tijd nodig is voor een centraal proces als aandacht,
2. Belangrijke gevolgen psychologie.

Question 4

Hoe verschilden Helmholtz en Wundt in de theorie over verschillen in persoonlijke formules bij observanten?

Answer 4

Helmholtz: verklaren door de lengte van de zintuiglijke en motorische zenuwen.

Wundt: verwerkingssnelheden in brein –> eerste experiment, gedachtemeter: meetbare hoeveelheid tijd nodig

Question 5

Noem 3 benaderingen die de grondslag voor de experimentele psychologie vormen

Answer 5

1. Wundt’s mentale chronometrie
2. Fenchers psychofysica
3. Helmholtz’ onderzoek naar sensatie en perceptie

Question 6

Wat is mentale chronometrie?

Answer 6

1. Snelheid van informatieverwerking meten
2. –> conclusies over basiselementen van bewustheid en andere centrale processen

Question 7

Wat is Völkerpsychologie?

Answer 7

1. Niet-experimentele psychologie: gemeenschappelijke en culturele kant
2. Wundt

Question 8

Beschrijf 3 principes van fysiologische psychologie

Answer 8

1. Toepassing van methoden van de experimentele fysiologie op de waarneming van interne sensaties –> systematisch en betrouwbaar observeerbaar als externe sensaties.
2. Onderdeel experimentele psychologie want combi experimentele methoden met waarneming van het innerlijk
3. Wundt

Question 9

Noem 3 aandachtgsbieden van vroege experimentele onderzoek in Leipzig

Answer 9

1. Psychofysica
2. Tijdsbesef
3. Mentale chronometrie

Question 10

Wat is de substractiemethode?

Answer 10

1. Gebruikt door Wundt
2. Ontwikkeld door Donders (NL), 1868
3. Reactietijd samengestelde stimulus - reactietijd enkelvoudige visuele stimulus = tijd mentale onderscheidingstaak
4. Uitgebreid door Cattell: verband reactietijd - intelligentie

Question 11

Hoe werd Leibniz’ apperceptie belangrijk in Wundt’s psychologie?

Answer 11

1. Apperceptie: bewust en actief verwerken van zintuiglijke indrukken, rol eerdere ervaringen, kennis, en context
2. Wundt: actief mentaal proces waarbij de geest nieuwe informatie verwerkt en integreert met bestaande kennis en ervaringen.
   Centraal proces in de menselijke perceptie en cognitie, basis voor begrijpen percepties en interpretatie.

Question 12

Wat is creatieve synthese volgens Wundt?

Answer 12

Als door apperceptie ideeën op verschillende (nieuwe) manieren worden gecombineerd en georganiseerd

Question 13

Wat is psychische causaliteit volgens Wundt?

Answer 13

1. Reacties op door apperceptie waargenomen stimuli zijn niet voorspelbaar
2. Onderworpen aan niet-waarneembare, innerlijke invloeden (eg. motieven, voorleifde, emoties, wil)

Question 14

Wat is voluntaristische psychologie?

Answer 14

Er is bewuste ervaring van wil en wilsvrijheid nodig om ervaring zelf te verklaren

Question 15

Beschrijf de 3 dimensies van gevoelens van Wundt

Answer 15

1. Aangenaamheid-onaangenaamheid
2. Spanning - ontspanning
3. Activiteit - passiviteit

Question 16

Hoe zag Wundt introspectie?

Answer 16

1. Belangrijkste bron psychologische gegevens.
2. Inhoud van het bewuste als wisselende combinatie sensatie en gevoelens

Question 17

Hoe beschreef Wundt sensaties?

Answer 17

In te delen naar soort, hoedanigheid, intensiteit en duur.

Question 18

Noem 2 voorwaardes van Wundt’s introspectieve analyse

Answer 18

1. Introspectieve dimensies van bewustzijn moeten niet beschouwd worden als ‘elementen’. Sensatie en gevoel bestaan UITSLUITEND in combinatie met elkaar. Meer abstracties dan concrete bewuste ervaringen
2. Innerlijke toestand is retrospectief. Geheugen vervormt herinnering.

Question 19

Waarin verschilde Titchener van Wundt?

Answer 19

1. Titchener oneens met combinatie senstatie en gevoel.
2. –> Atomisme

Question 20

Beschrijf 3 kenmerken van structuralisme

Answer 20

1. Titchener
2. Sterk introspectieve benadering experimentele psychologie
3. Eerst structuur, dan. functie van verschijnselen onderzoeken
4. Introspectieve analyse van bewuste ervaring in d e basiselementen sensatie en gevoel als PRIMAIRE DOEL van experimentele psychologie
5. Alle mentale inhoud. terugbrengen tot basiselementen. Stimulusfout voorkomen

Question 21

Wat is stimulusfout volgens Tetchener?

Answer 21

Het opleggen van een betekenis of interpretatie

Question 22

Beschrijf 2 manieren hoe structuralisme onder vuur kwam te liggen

Answer 22

1. Tetchener’s doel om stimulusfout te voorkomen en ervaring van haar betekenis te ontdoen haaks op Wundt en Gestalt en Freud’s benaderingen
2. Haaks op populaire behavioristische beweging in USA

Question 23

Wie was Margaret Washburn?

Answer 23

1. Eerste vrouw die een doctoraat in de psychologie kreeg.
2. Steun Titchener

Question 24

Wat was bijzonder aan de experimentalisten?

Answer 24

1. Elite gezelschap uitgenodigd door Tetchener
2. GEEN VROUWEN
3. Bekritiseerd door Ladd-Franklin (vrouw)

Question 25

Noem 4 kenmerken van Külpe's introspectie bij complexe mentale processen

Answer 25

1. In gecompliceerde situaties werken mentale sets ipv opeenstapeling reacties 2. Bepalende invloed van motieven op associaties en gedachten

Question 26

Wat zijn mentale sets?

Answer 26

Anticipatie, onbewust, die proefpersoon in bepaalde richting leidt

Question 27

Noem 2 soorten ervaringen die proefpersonen van Külpe rapporteerden

Answer 27

1. Beeldloze gedachten 2. Gestuurde associaties

Question 28

Wie vonden tegenargumenten voor de experimentele psychologie van Wundt?

Answer 28

1. Külpe 2. Ebbinghaus

Question 29

Noem 5 kenmerken van Ebbinghaus' onderzoek naar geheugen

Answer 29

1. Onderzoeken heveelheid tijd die nodig is om leerstof eigen te maken 2. Samenhang eerder opgedane associaties 3. dmv betekenisloze lettergrepen; wisselende omstandigheden 4. Vergeetcurve 5. Wet van Fencher 6. CON: Geheugen kan experimenteel onderzocht worden + resultaten vertonen wiskundige regelmatigheden

Question 30

Hoe loopt de vergeetcurve van Ebbinghaus?

Answer 30

1. Geheugen neemt na 1e poging snel af, en vlakt daarna bijna helemaal af. 2. Lijkt op wet van Fencher

Question 31

Noem 2 verschillen en overeenkomsten tussen vroegere experimentele psychologie en hedendaagse psychologie

Question 32

Noem een reden voor en tegen het beschouwen van Wundt als grondlegger van de moderne experimentele psychologie

Answer 32

Voor: In zijn boek Grundzuge der Physiologische Psychologie stonden instructies en experimentele methoden (objectief onderzoek én introspectieve rapportage) Tegen:

Question 33

Noem 3 factoren die de rol van Wundt in de geschiedenis van de psychologie hebben beïnvloed

Question 34

Noem 2 factoren die vroeger en nu belemmerend werk(t)en voor vrouwen in de wetenschap

Question 35

Hoe betwiste het werk van Kulpe en Ebbinhaus de aannames waarop Wunt de experimentele psychologie zou berusten?