H6 Economische evaluatie van neuropsychologische behandeling Flashcards
Inleiding
Zorgverleners moeten niet alleen inzichtelijk maken wat ze doen, maar ook aangeven hoe effectief hun zorginterventies zijn, zowel in termen van verbetering van gezondheid of wegnemen van klachten, maar ook steeds vaker in termen van kosteneffectiviteit.
De toegenomen belangstelling voor kosten en effecten van zorg heeft een aantal oorzaken:
- De uitgaven voor de zorg, gerekend als percentage van het bruto nationaal product, gedurende de afgelopen jaren toegenomen en wordt een nog grotere groei verwacht tot 2020.
- Als gevolg van deze toenemende uitgaven tracht de overheid de uitgaven in de zorg steeds meer te controleren, onder meer door marktwerking in de zorg te stimuleren.
Een gevolg van schaarste is dat er keuzes moeten worden gemaakt (verschillende keuzes op verschillende niveau’s):
- Macroniveau de overheid beslist bijvoorbeeld welke neuropsychologische verrichtingen opgenomen worden in het basispakket, waardoor deze verrichtingen vergoed worden voor alle Nederlanders.
- Mesoniveau instellingen voor geestelijke gezondheidszorg en revalidatiecentra krijgen, door de invoering van de diagnosebehandelingcombinatie (DBC), meer ruimte om naar eigen inzicht de zorg efficiënt te organiseren. Een DBC is een weergave van alle activiteiten en verrichtingen die een patiënt binnen een instelling doorloopt gedurende en vastgestelde periode. Aan iedere DBC wordt een tarief toegekend, maar door de zorg beter, efficiënter, te organiseren kunnen instellingen met elkaar concurreren.
- Microniveau neuropsychologen worden dagelijks geconfronteerd met de gevolgen van de politieke, bestuurlijke en eigen beslissingen.
Voor neuropsychologische interventies kan dat in de praktijk betekenen dat ze niet altijd kunnen worden uitgevoerd omdat het aan middelen ontbreekt of omdat de zorginstelling andere prioriteiten heeft. Het is daarom belangrijk om inzicht te krijgen in hoe de kosteneffectiviteit van interventies wordt bepaald.
Diagnostich OnderzoeksCentrum voor Psycho-Geriatrische patiënten (DOC-PG)
• een nieuwe voorziening voor oudere patiënten met meervoudige somatopsychische problematiek, en omvat een samenwerkingsverband tussen de ziekenhuisafdelingen psychiatrie (geheugenpoli) en interne geneeskunde/ ouderengeneeskunde, en de afdeling Ouderenzorg van een Riagg.
HTA en economisch evaluatieonderzoek
- Om een rationele keuze te maken moeten altijd 2 of meer alternatieven tegen elkaar worden afgewogen, waarbij een systematische analyse wordt uitgevoerd van de economische en effectiviteitsaspecten.
- Het wetenschapsgebied dat zich bezighoudt met de informatie die besluitvormers nodig hebben bij de afweging van verschillende interventies is Health Technology Assessment (HTA).
- Bij HTA gaat het om een ‘gestructureerde analyse van een aantal aspecten van een nieuwe of bestaande technologie (interventie) met als doel informatie te krijgen over de invloed en de ‘state of art’, om zo een beleidsbeslissing te kunnen ondersteunen’.
- HTA is een synthesewetenschap waarbij kennis vanuit verschillende disciplines – onder andere geneeskunde, economie, psychologie en epidemiologie – bij elkaar wordt gebracht om te komen tot een beslissing.
Wil er sprake zijn van een volledige economische evaluatiestudie, dan moet deze voldoen aan de volgende voorwaarden: (daarnaast hoe heet het als het niet aan beide voorwaarden wordt voldaan?)
1) Twee of meer interventies worden met elkaar vergeleken
2) Van iedere interventie worden zowel de kosten als de effecten onderzocht.
Indien niet aan beide voorwaarden wordt voldaan, noemt men dit een ‘partiële’ economische evaluatiestudie.
De diverse vormen van ‘volledig’ economisch evaluatieonderzoek variëren in de manier waarop de effecten van de interventies worden gemeten: En van wat wordt gebruikt gemaakt bij een economisch evaluatieonderzoek
- Kostenminimalisatieanalyse (KMA) hierbij is het uitgangspunt dat de effecten gelijk zijn bij de 2 interventies die met elkaar worden vergeleken.
- Kosteneffectiviteitsanalyse (KEA) hierbij worden de effecten vastgesteld door instrumenten die normaal gebruikt worden binnen de neropsychologie, bijvoorbeeld verbetering in de snelheid van informatieverwerking, geheugen of aandacht.
- Kostenutiliteitsanalyse (KUA) hierbij worden de effecten vaak uitgedrukt in Quality Adjusted Life Years (QALYS). Dit is een maat waarin het aantal levensjaren vermenigvuldigd wordt met een correctiefactor voor de kwaliteit van die levensjaren, ook wel utiliteit genoemd. Eenvoudig gezegd is een utiliteit een waarde tussen 0 en 1, waarbij 0 gelijk is aan dood en 1 gelijk is aan volledig gezond. Eén QALY is gelijk aan één jaar in volledige gezondheid (1). Als iemand 5 jaar langer blijft leven met een utiliteit (waarde van die jaren) van 0.8 dan wint deze patiënt 4 QALY, namelijk 5 x 0.8.
- Kosten-batenanalyse (KBA) hierbij worden de effecten evenals de kosten uitgedrukt in geld.
Voordeel van een KBA en KUA is dat beide technieken generieke effectmaten hanteren, geld of QALYs. Generieke effectmaten zijn uitkomstmaten die bij alle aandoeningen en interventies kunnen worden gebruikt.
Binnen economisch evaluatieonderzoek wordt vaak een combinatie van een KEA en een KUA uitgevoerd. Een KEA omdat zij aansluit bij de klinische praktijk en een KUA voor het informeren van de besluitvormers.
