Gedig:Strelitzia Flashcards
tipe rym:
gebroke rym
hoe weet ons as dit gebroke rym is
=Maar met enkele lees- en skryftekens
=Twee “strofes” met versreëls van ongelyke lengte
=Die eerste versreël van elk van die twee strofes stem ooreen (bind dit tot eenheid saam; dui ook op herhaling)
=Voorbeeld van ‘n volgehoue uitsteltegniek – die hele gedig bou op tot die onthulling (klimaks) in die laaste twee versreëls (wat met die titel skakel)
=Herhaling van die woord “verskoning(s)”
=Een van die min gedigvoorbeelde waar daar nie ‘n ek-spreker aan die woord is nie
“dit was reeds te laat vir verskonings maak
“
=Die leser moet eers die hele gedig lees om die reël in konteks te verstaan.
=Dit is te laat vir Susan van Breda om verskonings te maak.
=Ons lees later in die gedig hoekom sy haarself moet verskoon.
“toe mevrou Susan van Breda – enkele sekondes
nadat sy die oggend om stiptelik sewe-uur”
=Hier word die leser aan Susan van Breda voorgestel.
=Sy beplan haar tyd. Sy hou nie daarvan om laat te wees nie.
=Susan verlaat soggens haar huis op die kop sewe-uur.
“met ʼn lang sigaret”
=Sy is ‘n roker wat haar werkdag met ‘n elegante, lang sigaret begin.
=Al hou sy daarvan om betyds te wees (lyk of sy in beheer is van haar lewe) dui die rookgewoonte aan dat sy ‘n persoon is wat nie stres kan hanteer nie
=Sy hou nie daarvan om laat te wees nie.
“tussen gladde naels agter die stuur
van haar luukse sedan ingeskuif het”
=Susan se naels is perfek gemanikuur en sy skuif enkele sekondes na sewe-uur agter die stuurwiel van haar duur motor in.
=Dis duidelik dat sy ‘n welgestelde vrou is wat baie gesteld op haar voorkoms is.
=Sy hou nie daarvan om laat te wees nie. Die ENJAMBEMENTE beklemtoon dit, want dit versnel die tempo.
= Aandagstreep wys dat wat volg belangrik is.
“skielik
geskok”
=Hierdie versreëls staan alleen (alleenplasing).
=Staan in STERK KONTRAS met reël 1 tot 6
wat beskrywend is.
=Die vorige reëls fokus op Susan se
goed-georganiseerde leefstyl,
nou is sy skielik geskok oor iets
“na die linkerkant van haar simmetries
geplaveide siersteenoprit staar”
=Susan staar geskok (en in afgryse) na die linkerkant van haar perfekte motoroprit.
=Die oprit is simmetries uitgelê met sierstene (bricks), ‘n verdere verwysing na die perfeksionis wat sy is.
=Die eiendom waarop sy woon, is net so
perfek soos haar voorkoms en leefstyl.
“dit was reeds te laat vir verskonings maak,”
=Herhaling van reël 1
=Albei strofes begin met dieselfde woorde.
=Ons weet steeds nie hoekom dit te laat is om verskonings te maak nie,maar begin vermoed dat dit dalk iets te doen mag hE met dit wat haar so pas intens geskok en ontstel het.
=Die reël word dus herhaal om hierdie situasie te BEKLEMTOON en die gedig tot ‘n KLIMAKS te voer.
“ja,maar dalk”
=Woorde word weer alleen geplaas.
=Dit BEKLEMTOON Susan se onsekerheid en vertraag die tempo van die gedig.
=Dis asof Susan versigtig nadink oor wat sy dalk aan die situasie kan doen/kon gedoen het.
“indien sy nie so besig was om (met die staar saam) aan verskonings te dink nie”
=Susan is nie opreg nie. SY is die belangrikste persoon in HAAR wêreld en HAAR lewe draai net om HAARSELF. (….) = Parentese
=Selfs in hierdie kommerwekkende situasie glo sy dat sy eenvoudig TE BESIG om iets aan die situasie te doen of te verander.
=Sy dink sommer klaar weer aan hoe sy haarself kan verskoon vir dít wat sy so pas gesien het.
=Sy dink ook verskonings uit waarom sy niks daaromtrent doen nie.
“sou sy dalk ten minste redes kon kop
waarom haar seun haar strelitzia
stukkend sou wou skop
“
=Susan is so vasgevang in haar eie leefwêreld dat sy nie eens besef waarom haar gefurstreerde seun besig is om die sterlitziaplant langs die oprit stukkend te skop nie.
=Nou besef ons hoekom sy so geskok was in reël 7 & 8.
(skielik; geskok)
=Dit lyk of Susan eerder geskok is om haar vernielde
sterlitziaplant so te sien as oor die moontlike redes
vir haar seun se vreemde optrede.
“sou sy dalk ten minste redes kon kop
waarom haar seun haar strelitzia
stukkend sou wou skop
“
=Susan is so vasgevang in haar eie leefwêreld dat sy nie eens besef waarom haar gefurstreerde seun besig is om die sterlitziaplant langs die oprit stukkend te skop nie.
=Nou besef ons hoekom sy so geskok was in reël 7 & 8.
(skielik; geskok)
=Dit lyk of Susan eerder geskok is om haar vernielde
sterlitziaplant so te sien as oor die moontlike redes
vir haar seun se vreemde optrede.
vertel meer oor die gedig(5)
=2. Sy hou dus ‘n beeld van perfeksie voor.
=3. Susan is ‘n vrou wat egosentries en behep met haarself is.
=4. Haar lewe draai om haarself en haar verhouding met haar (enigste) kind, is ‘n totale mislukking.
=5. Dit lyk asof dit vir haar belangriker is om perfek gemanikuurde naels te hê, in ‘n duur motor rond te ry en altyd stiptelik betyds vir werk te wees as om tyd saam met haar seun te spandeer.
=6. Die seun is skynbaar gefrustreerd, daarom skop hy die strelitziaplant stukkend, omdat sy ma nie na sy probleme en frustrasies luister of daaroor praat nie.
- Botsing / Konflik
=INNERLIK is daar egter baie duidelik sprake van ‘n onderdrukte skuldgevoel (surpressed feeling of guilt) – “dit was reeds te laat vir verskonings maak” en “indien sy nie so besig was om / … / aan verskonings te dink nie”
= Kort versreëls dui aan hoe haar geordende (georganiseerde), “vloeiende” wêreld wreed (cruel) onderbreek (disillusioned) word.
=Susan het dus konflik in haar binneste met haarself.
