Ebola Flashcards
Ebola algemeen
- ontdekt in Congo
- ssRNA
- Humane en dierlijke cases
- Uit fruitvleermuizen (nooit bewezen, wel zo beschouwd)
Humane cases
- Zaïre
- Sudan
- Taï Forest
- Bundibugyo
Enkel dierlijke cases
- Reston
Ebola symptomen
- incubatie 2-21d
- koorts
- hoofdpijn
- spierpijn
- moe
- diarree
- overgeven
- buikpijn
- bloedingen in slechts < 20%
- 1 ziek iemand, infecteert 1,5 mensen
Ebola overleven
- fataal bij 25-90%
- overlevenden hebben antilichamen voor > 10j
- geen behandeling
- mensen die overleven gaan vaak in behandelcentra werken
Ebola cyclus
- vleermuizen en andere wilde dieren
- via contact met wilde dieren naar mens
- daarna mens-mens
Mens-mens overdracht
- bloed of lichaamsvloeistoffen van zieke/gestorven mensen (niet tijdens incubatie –> sleutel in controle)
- besmette objecten
- sperma van overlever (tot 18 maanden na besmetting infectieus)
Ebola uitbraken
- vnl midden Afrika
- 2014-2016 ook West Afrika (gestart door kind wat speelde in boom met vleermuizen) –> pas 8 maanden later noodtoestand uitgeroepen door WHO
Ebola missie Guinea
- Franstalig
- 6 weken naar Guinea
- vrijwilliger via GOARN
- GOARN heeft overeenkomst met Sciensano
GOARN
Global Outbreak Alert and Response Network
- deel van WHO
- Snelle identificatie, confirmatie en reactie tegen uitbraken van internationaal belang
- collaboratie tussen verschillende instituties en netwerken
rol van GOARN
- personeel recrutreren (epidemiologen, labmedewerkers, data managers, antrhopologisten, dokters, verpleegsters, logistiek)
- in Guinea, Sierra Leone en Liberië
Waarom naar Guinea
- uitbraak grootte, tijd en nood aan franstalige epidemiologisten
- Belgische plannen klaar (wat als Ebola naar België komt)
- vraag van GOARN, ECDC
- vraag van Sciensano
Guinea
- Frans
- 4 regio’s
- 33 prefacturen
- 85% moslim
- een van de armste landen ter wereld
Doel aanpak
- Stop uitbraak
- behandel zieken
- noodzakelijke diensten verzekeren
- stabiliteit houden
- verdere uitbraken voorkomen
Case management
patiënten zo goed mogelijk detecteren en behandelen
Case finding en Contact tracing
- alle casussen in de populatie proberen te vinden en alle contacten van deze casussen vinden
Safe and Dignified burials
- familie reinigt lichaam en iedereen raakt lichaam aan
- dit kan niet bij ebola
Social mobilization
- communicatie en educatie omtrent Ebola
Pillaren van epidemiologische aanpak
- case management
- case finding, contact tracing
- safe and dignified burials
- social mobilization
- security
- logistic
“Alert”
- symptomen, ziek, dood
- bronnen: roddels, 115 telefoonnummer, agents communautaires
- epidemiologisch onderzoek: linken, risicofactoren, alert confirmatie
- contact tracing
- Follow up contacten
Agents communautaires
- dagelijkse opvolging contacten
- door gemeenschap gekozen om opvolging te doen (T, symptomen)
Contact tracing na alert
- alle contacten noteren
- namen uit familie, community, iedereen
- controleren: is 3 contacten realistisch voor iemand van 25?
Follow up contacten na alert
- door agent communautaire
- Dagelijks voor 21d
- symptomen en T
- mensen vaak niet aanwezig, bang voor de T-meter
- indien contact symptomen heeft: alert + case management opnieuw
Case management
- verdachte cases naar behandelcentrum
- isolatie, diagnostische test
- behandeling en labo’s door verschillende organisaties: MSF, Cuban Brigade, BE-Fast, Alima…
Distributie voeding
- steun voor mensen onder follow up
- mensen gewilliger deelnemen
- steun van PAM/WFP
WFP
World Food Programme
Andere zaken die geregeld moesten worden
- bezoeken van overheid voorbereiden
- mobiel labo opzetten
- lokaal personeel trainen
Ebola surveillance systeem in Guinea
- centraal
- info uit labo, behandelcentra, veldteams, lokale authoriteiten, rode kruis
- lab testen, erkende cases, doden, contacten
- allemaal in verschillende formats
- niet ideaal
Gebruik van surveillance data
- indicatoren epidemie en reactie erop
- monitoring en aanpassing strategieën
- snelle alerts en info delen met veldteams
- informatie delen met partners, overheid, hoofdkwartier
- epidemie begrijpen
- preventie van contactlijst mensen die land verlaten
Indicatoren epidemie
- cases
- geografische verspreiding
- symptomen
- blootstellingen
- zorgpersoneel
Indicatoren response
- % community sterfte getest (% positief of niet getest dat een veilige begrafenis heeft gehad)
- % cases van gekende contacten
Begrafenis en testen
- rode kruis testen op Ebola
- uitslag soms pas na 24u
- niet iedereen wil wachten
- toch traditioneel begraven
- veel cases
Steun voor veldteams
- door WHO ingesteld in oktober 2014
- guinese dokters en geneeskundestudenten werken voor WHO
- team in elke prefectuur (onder leiding van prefectorele Ebola coördinatie)
verantwoordelijk voor:
- epidemiologisch onderzoek
- contact tracing en opvolging
- case management teams notificeren
- toezicht en alert
Rol van centrale: assisteren veld teams door
- databases controleren
- info geven om aanpak te begeleiden
- communicatie vermakkelijken
- nationale alerten geven
- aanpak aanpassen
Challanges
- traditionele geloven
- sociale mobilisatie
- mobiele populatie (met ziek iemand naar andere kant land rijden)
- geen communicatie/organisatie
- regionale verschillen
- zwak volksgezondheidssysteem (geen triage in ziekenhuis)
- logistiek
- snel wisselen personeel
- politieke druk
Ebola vrij
= > 42d na laatste infectiedag van laatste case
- wel 5 opflakkeringen: 2 door sperma van overlevenden
Ebola overlevers na 1 jaar
- minder goed zicht
- slechtere mobiliteit en kennis
Consequenties zorgsysteem
- tekort zorgpersoneel
- lage vaccinatiegraad (uitbraken mazelen)
- verstoring programma’s tegen HIV, TB, Malaria
- Economisch
Behandelingen
- vaccinaties tegen Ebola in opkomst
- medicijnen (antiviraal, monoclonale antilichamen) worden getest
Actuele uitbraak in Congo
- 2018-2019
- derde sinds uitbraak in West-Afrika
- Normaal goed voorbereid, maar eerste uitbraak in oosten van het land, conflict zone, verkiezingen, wantrouwen, geweld
Vaccinatie mensen met hoger risico
- rVSV-ZEBOV
- aangeraden bij geen geregistreerd vaccin
- ring vaccinatie van 1e en 2e graads contacten en zorgpersoneel
- vrijwillig meedoen
- 97,5% efficiënt