COPD Flashcards
COPD
klachten:
- kortademigheid (bij inspanning)
- Hoesten (slijm ophoesten)
- Exacerbaties (longaanvallen): perioden met toegnomenklachten bv. verkoudheid of slecht weer
COPD is complex waarbij verschillende elementen een rol spelen en een heterogeen ziektebeeld elke patiënt kunnen andere symptomen hebben.
Radiologie en longfunctie meting
Diagnostiek:
- longfoto maken kijken of er afwijkingen zijn,
- spirometrie, snel in en uit ademen bepaling van luchtweg obstructie
- Longvolumina metingen, FEV1: hoe snel iemand lucht in 1 sec kan uitademen en FVC en coefficient van die twee bepaald of iemand COPD heeft
Indeling vast stellen COPD symptomen
combinatie van symptomen + longfunctie + aant aanvallen afgelopen jaar. Zo kun je patiënten in een risico klasse indelen
Wat moet je weten voor COPD
Symptomen:
- dyspnea
- hoest en phlegm
- exacerbaties
Structuur:
- CT emfyseem
- kleine luchtweg afwijkingen
- Grote luchtweg afwijkingen
Functie:
- Lage Dlco
- hyperventilatie
- kleine luchtweg obstructies
- versnelde FEV1 afname
PRE-COPD:
- FEV1 / FVC > 0.70 geen COPD maar wel symptomen
- is het dan een andere ziekte of zou het dan een voorstadium zijn van COPD
Slijm op hoesten bij COPD
Water houdendheid van de mucus laag is vermindert en dat zorgt ervoor dat het slijm dikker en viscoser wordt. Dit zorgt ervoor dat het slijm klaren lastiger wordt
In het slijm zitten veel versuikerde moleculen en eiwitten, die zijn er groot.
Muco-inflammatoir-positeif feedback systeem
Bij een virus of ontsteking worden de ontstekingscellen getriggerd. die zorgt ervoor dat de vloeistof transport vermindert worden en dan groeit de bovenste slijm laag en de slijmbekercellen produceren ook meer slijm.
Dan ontstaat er een pathologische toestand die ervoor zorgt dat mensen meer gaan hoesten.
er kan dan ook een positief-feedback cyclus gestart worden waardoor met interleukines ook nog neutrfielen worden aangetrokken.
Dit gebeurt bij grote luchtwegen
Kleine luchtweg obstructie in COPD
- ingestort lumen
- elastitische vezels zijn verminderd in funtcie, die trekken het lumen niet meer open
- meer slijm, en slijmbekercellen actief
hoe ontstaat emfyseem
- ontstekingscellen laten de schotjes verdwijen tussen de alveolie
- neutrofielen kunnen elastinevezels afbreken en dan verdwijnen de schotjes ook
- dan gaan blaasjes samensmelten en dan verkleint het opname oppervlak
Nicotine kan DNA schade breken en dat leidt tot cel dood en dat kan leiden tot inflammatie en dat leidt weer tot afbreken van alveoli en verminderde long opp
Op CT veel meer zwart lagere intensiteit
Waarom CT voor beeldvorming van COPD
Op Ct kan je heel goed COPD kenmerken zien
- je kan wand verdikking van brochien zien
- emfyseem is goed te zien op Ct, allemaal luchtbelletjes, centrilobulair is dus in het midden van zo’n lubuli lucht, panlobulait is bijna volledige verdwijing van lobuli, ook kan het nog erger worden dan krijg je bullae
- Air trapping kun je zien, een inspiratie en expiratie foto, dan zie je waar lucht achter blijft
- Functie zoals ventilatie en perfusie kun je doen met CT, perfusie met contrast en ventilatie met Xenon
Conclusie:
- Ct hoogste resolutie van alle beeldvorming
- Contrast toedienen kan je ook functie in beeldbrengen
- nadeel ionisatie
Welke beeldvorming is er in COPD
- X-thorax -> over projectie van weefsel, de helft over projectie door hart, slechte correlatie met functie , kan wel paar anatomische dingen zien zoals diafragma en hart en de holte er achter
- Nucleaire beeldvorming -> ventilatie en perfusie scans, radionuclides inademen, niet gebruikt in COPD meer voor embolieen, lage resolutie tov MRI en CT
- Echografie: door lucht en ribben veel artefacten en schaduwen, kan wel endoscopisch via eosofagus of bronchiaal. bijv voor biopten
- MRI -> afhankelijk van protonen maar in de longen maar weining protonen, veel weefsel lucht artefacten, kan wel voor perfusie met iv. contrast gedaan worden, voornamelijk voor embolien, maar gassen kan ook voor ventilatie wel hyper-polarisatie nodig voor signaal. dus MRI meer voor functioneel, niet inavsief en beperkte resolutie en complex technisch
Wat is nodig voor beeldvorming van de longen:
- Non invasief
- kwaliteit hoog: resolutie en contrast
- anatomie / pathologie zichtbaar
- praktische dingen; snelheid en kosten
- functie van longen moet zichtbaar zijn (perfusie/ventilatie)
Beelvorming op een rijtje
X-thorax: lage dosis en simpel en accesible maar over-projectie
Nucleaire beeldvorming: Functionele beeldvorming maar lage resolutie
Echografie: non-invasief en endoscopie biopt maar kan gee globale beeldvorming van de longen doen
MRI: non-invasief en functionele beeldvorming maar contrast medium nodig en het is complex
CT: hoge resolutie en contrast, morfologie goed in beeld van longen allen stralingsbelasting
Wat is de rol van beeldverwerking
- Long densitometrie
- Comparative imaging
- bronchiale analyse
- Vasculaire analyse
Long densitometrie
- emfyseem meten
- hoeveel longweefsel is er nog, hoe meer weefsel hoe minder emfyseem
- hogere dichtheid is lage emfyseem
Hoe meet je dichtheid:
- oorspronkelijke dosis kijken hoeveel nog over is
- X-ray absorptie is dichtheid
- Elke pixel heeft een grijswaarde = een hounsfield unit
- HU + 1000 = dichtheid g/l
- uit beeld kan je Volume en mean lung density
- Door ruis MLD niet accuraat dus 15e percentile dichtheid, dus longen selecteren tot 15% van het longplaatje -> HU waarde
- Dichtheid varieert met in en uitademen dus volume correctie
- LET OP: emfyseem kan gemaskeert worden door inflammatie, roken en fibrose
eigenlijk is elke parameter van CT nummers verkregen een dichtheidsparameter
Comparative imaging
Kijken naar veranderingen over de tijd
je kan progressie maps maken, je kan dan in kleurtjes aangeven waar dichtheid is afgenomen of toegnomen, hier heb je zeker volume correctie nodig want volume kan verschillen per foto
Bronchiale tree analysie
Dikte van de bronchien opmeten
