college 8: psychische stoornis in het strafrecht en de rol van toerekeningsvatbaarheid

Question 1

Waanneer wordt er in strafrecht gekeken naar stoornissen?

Answer 1

• Zijn er redenen voor schorsing in de vervolging (art. 16 Sv)?
• Zijn er redenen voor ontoerekeningsvatbaarheid (art. 39 Sr)?
• Is er zorg / executie straf of maatregel (bijv. detentieongeschiktheid)?

Question 2

Wat is de beoordeling van de strafrechter (art. 350 Sv)?

Answer 2

• Bewijsvraag
• Kwalificatievraag
• Strafuitsluitingsgronden
• Straf en/of maatregel

Question 3

Wat zijn stoornissen waar bewijs bij te pas komt?

Answer 3

• Opzet of voorbedachte rade
• Overtuiging bij wettig bewijs
• Voorbereidingshandelingen

Question 4

Wat is een gebrekkige ontwikkeling?

Answer 4

Aangeboren afwijkingen of in jeugd opgelopen gebreken die psychische ontwikkeling meer structureel hebben verstoord

Question 5

Wat is een ziekelijke stoornis?

Answer 5

Verstoringen die tijdens het leven van een pychisch ‘gezond’ persoon zijn opgetreden

Question 6

Wat doet de forensisch gedragskundige niet?

Answer 6

• Meten van wilsvrijheid
• Gevaarstaxaties in algemene zin

Question 7

Wat is de vraagstelling van Pro Justitia rapportage?

Answer 7

• Is er sprake van een psychische stoornis?
• Was stoornis aanwezig tijdens het tenlastegelegde?
• Is sprake van een causaal verband?
• Advies omtrent (mate van) toerekeningsvatbaarheid?
• Gevaarstaxatie vanuit pathologie?
• Advies?

Question 8

Wat zijn juridische uitgangspunten?

Answer 8

• Toerekeningsvatbaarheid is strafrechtelijk uitgangspunt, en hoeft niet te worden aangetoond
• Relationeel begrip over verband stoornis/ delict, geen statische, empirisch meetbare eigenschap van de dader.
• Geen reconstructie van de werkelijkheid (rechter beoordeelt feiten!)
• Stoornis voldoende substantieel en niet verwijtbaar aan de verdachte; strafrechtelijk relevante keuzemomenten

Question 9

Wat is volledig toerekeningsvatbaar?

Answer 9

• Geen stoornis
• Wel stoornis, geen gedragsmatige beperkingen bij het tenlastegelegde
• Onvoldoende informatie

Question 10

Wat is volledig ontoerekeningsvatbaar?

Answer 10

• Rechtstreeks verband
• Geen realiteitscorrectie

Question 11

Wat is enigszins verminderd toerekeningsvatbaar?

Answer 11

• Beperkte stoornis
• Zwak verband

Question 12

Wat is verminderd toerekeningsvatbaar?

Answer 12

• Ernstige stoornis
• Aanzienlijk verband

Question 13

Wat is sterk verminderd toerekeningsvatbaar?

Answer 13

• Versterkt effect meerdere stoornissen
• Psychotische stoornis, geen aantoonbaar psychotisch motief

Question 14

Wat is gevaarstaxatie?

Answer 14

• Individueel onderbouwde verwachting ten aanzien van toekomstig handelen
• In het licht van eerder handelen, voor zover dit voortkomt uit een psychische stoornis,
• Die niet verwijtbaar tot stand is gekomen
• En substantieel doorwerkt in het tenlastegelegde, indien bewezen