CHOROBY ZAKAŹNE WIEKU DZIECIĘCEGO

Question 1

CHOROBY ZAKAŹNE WIEKU DZIECIĘCEGO na co zwrócić uwagę?

Answer 1

– czy ktoś oprocz dziecka choruje w domu / w szkole?
– jaka była sekwencja pojawiania się objawow?
– jakie choroby zakaźne dziecko już przeszło?
– na co dziecko jest już zaszczepione?
– ile dziecko ma lat?
dzieci starsze i młodzież przechodzą choroby zakaźne ciężej
dzieci do 6 mż zwykle nie chorują (odporność bierna dzięki Ig matki)

Question 2

CHOROBY ZAKAŹNE WIEKU DZIECIĘCEGO w badaniu fizykalnym:

Answer 2

– zbadaj całą skorę dziecka pod kątem obecności wysypki!
– zbadaj jamę ustną!
– sprawdź, czy wysypka blednie przy ucisku!

Question 3

Gorączka

Answer 3

– wzrost temperatury > 38 stopni badany w odbytnicy
– najczęstszą jej przyczyną są infekcje, później choroby reumatoidalne, zapalenia naczyń, choroby
rozrostowe, zaburzenia hormonalne, urazy, choroby zapalne jelit
gorączka jest najczęstszym odczynem poszczepiennym
noworodka z gorączką zawsze należy przyjąć do szpitala

Question 4

Gorączka typy

Answer 4

1) ciągła (wahania < 0,5 stopnia) => np zapalenie płuc
2) zwalniająca, septyczna, hektyczna (wahania > 1,5 stopnia, bez powrotu do normy) => np. sepsa
3) przerywana (okresy gorączki na przemian z okresami prawidłowej temperatury) => MIZS, malaria
4) okresowa (pojawia się w regularnych odstępach czasu) => np cykliczna neutropenia
5) powrotna (pojawia się w różnych odstępach czasu) => np borelioza
podtypem gorączki przerywanej jest gorączka dwugarbna (2 szczyty gorączki)
=> choroby wirusowe, mające dwa szczyty wiremii, np. odra

Question 5

Gorączka FWS

Answer 5

(gorączka bez uchwytnej przyczyny) = trwa < 7 dni, nie udaje się określić jej przyczyny

Question 6

Gorączka FUO

Answer 6

(gorączka o nieznanej przyczynie)
– trwa > 7-10 dni, nie udaje się ustalić jej przyczyny mimo wykonania podstawowych badań
– wymaga wykluczenia nowotworu, choroby reumatoidanej, choroby Kawasakiego, choroby Crohna

Question 7

Gorączka pozorna

Answer 7

– podwyższona temperatura spowodowana pocieraniem termometru, napiciem się czegoś gorącego,
silnym płaczem, nadmiernym okryciem dziecka

Question 8

Gorączka akcja serca

Answer 8

zwykle przyspiesza proporcjonalnie do temperatury (dostępne są siatki centylowe)
– względna tachykardia => ciężkie zakażenia
– względna bradykardia => dur brzuszny, zaburzenia przewodzenia w mięśniu sercowym

Question 9

Gorączka meningismus

Answer 9

– obecność objawów oponowych u chorego z gorączką, bez ZOMR
– efekt podrażnienia opon mózgowych przez pirogeny
– objawy zanikają, kiedy spada gorączka

Question 10

Gorączka Postępowanie

Answer 10

1) ustalenie przyczyny gorączki i leczenie jej
2) podaż płynów
3) spoczynkowy tryb życia
4) leki przeciwgorączkowe
- nie ma dowodów, że gorączka > 40 stopni uszkadza mózg
- leki należy włączyć wtedy, kiedy gorączka powoduje dyskomfort dziecka

Question 11

Gorączka paracetamol

Answer 11

– lek 1 rzutu w gorączce (ma mniejszą od ibuprofenu różnicę między dawką skuteczną a toksyczną)
– nie ma działania przeciwzapalnego
– nie wolno go podawać u pacjentów z chorobami wątroby (może uszkadzać wątrobe)
– 10-15 mg/kg co 4h (można podawać 6x dziennie)
– zaczyna działać po 0,5-1h, szczyt działania po 3-4h

Question 12

Gorączka ibuprofen

Answer 12

– może uszkadzać przewód pokarmowy (niszczenie śluzówki żołądka)
– nie wolno go stosować u pacjentów wymiotujących, u osób przyjmujących inh.wychwytu 5-HT
– absolutnie przeciwskazany w ospie => ryzyko martwiczego zapalenia powięzi
– przedawkowanie => uszkodzenie nerek
– 5-10 mg/kg co 6-8h (można podawać 4x dziennie)
– zaczyna działać po 1h, szczyt działania po 3-4h

Question 13

Gorączka paracetamol ibuprofen stosowanie

Answer 13

jeżeli zaczynamy od paracetamolu a gorączka nie schodzi => ibuprofen
jeżeli zaczynamy od ibuprofenu a gorączka nie schodzi => paracetamol
można stosować naprzemiennie paracetamol i ibuprofen co 4-6h

Question 14

Gorączka aspiryna

Answer 14

– nie jest lekiem stosowanym w pediatrii
– ryzyko wystąpienia zespołu Reye’a (u dzieci z infekcją wirusową leczonych aspiryną - ostre
uszkodzenie mitochondriów, objawy wątrobowo-mózgowe)
– wyjątki: choroba Kawasaki, pacjenci ze stentami w naczyniach

Question 15

Gorączka metamizol

Answer 15

– stosowany, kiedy nic innego nie działa

– ryzyko uszkodzenia szpiku nawet po jednej dawce

Question 16

Gorączka trzydniowa

Answer 16

(rumień nagły)
– wywoływana wirusem HHV-6
– zakażenie drogą kropelkową
– może mieć charakter latentny
– okres inkubacji 10 dni
– najczęściej chorują małe dzieci (6 -24 mż)

Question 17

Gorączka trzydniowa przebieg:

Answer 17

– przez pierwsze trzy dni – gorączka (może być wysoka)
– następnie pojawia się wysypka plamisto-grudkowa (na tułowiu, bladoróżowa, blednie przy ucisku)
– po pojawieniu się wysypki gorączka nagle spada
– mogą towarzyszyć łagodne objawy ze strony układu oddechowego i pokarmowego

Question 18

Gorączka trzydniowa leczenie i powikłania

Answer 18

leczenie jest objawowe (głównie leki przeciwgorączkowe)

powikłaniem mogą być drgawki gorączkowe

Question 19

Różyczka

Answer 19

– wywoływana przez wirus RNA
– zakażenie drogą kropelkową lub przezłożyskową
– znaczna zakaźność, inkubacja 11-21 dni
– pacjent jest zakaźny od 7 dni przed do 14 dni po pojawieniu się wysypki
– zachorowanie pozostawia trwałą odporność

Question 20

Różyczka objawy:

Answer 20

– gorączka (nie bardzo wysoka)
– powiększenie i bolesność węzłów chłonnych karkowych, podpotylicznych, zausznych tylnych
– po kilku dniach pojawia się wysypka plamisto grudkowa (zwiewna, bladoróżowa, najpierw
pojawia się na twarzy, potem przechodzi na kończyny)
– wysypka szybko ustępuje w kolejności pojawiania się

Question 21

Różyczka rozpoznanie

Answer 21

w rozmazie krwi typowa jest obecność komórek plazmatycznych
jeśli konieczne jest potwierdzenie rozpoznania (np dziecko miało kontakt z ciężarną) => bad.serologiczne
=> obecne IgM lub czterokrotny wzrost IgG świadczy o świeżym zakażeniu

Question 22

Różyczka leczenie

Answer 22

leczenie jest objawowe, w ciężkich przypadkach może być konieczna hospitalizacja

Question 23

Różyczka powikłania

Answer 23

(głównie u młodzieży)
– odczynowe zapalenie stawów
– małopłytkowość
– zapalenie mózgu

Question 24

Ospa wietrzna

Answer 24

– wywoływana przez wirus Varicella-Zoster
– zakażenie drog kropelkową i przezłożyskową
– inkubacja 11-21 dni
– wysoka zakaźność
– pacjent jest zakaźny do odpadnięcia wszystkich strupków
– wirus pozostaje latentny w zwojach nerwowych, reaktywacja zakażenia przebiega w postaci
półpaśca

Question 25

Ospa wietrzna objawy:

Answer 25

– najpierw pojawia się gorączka i nieżyt dróg oddechowych
– potem bardzo charakterystyczna wysypka
• zlokalizowana na skórze, w tym skórze owłosionej głowy i śluzówkach
• czerwone plamki, pęcherzyki wypełnione płynem surowiczym, strupy
• wykwity pojawiają się rzutami
• zmiany na różnych stadiach rozwoju występują obok siebie
• towarzyszy świąd
u osób z niedoborami odporności treść pęcherzyków może być krwista
we krwi można stwierdzić leukocytozę

Question 26

Ospa wietrzna leczenie

Answer 26

– objawowe: leki przeiwgorączkowe, miejscowe leki przeciwświądowe
– leki przeciwwirusowe (acyklowir) podaje się u dzieci z niedoborami odporności, leczonych GKS
lub z ciężkim przebiegiem choroby => można podać do 24h od pojawienia się wysypki (replikacja
wirusa kończy się 72h po pojawieniu się wykwitów)

Question 27

Ospa wietrzna powikłania:

Answer 27

– zakażenia bakteryjne skóry (wskutek drapania)

– zapalenie krwotoczne płuc i mózgu (u dzieci z niedoborami odporności

Question 28

Odra

Answer 28

– zakażenie drogą kropelkową
– bardzo wysoka zakaźność
– okres inkubacji 10-12 dni
– dziecko jest zakaźne od wystąpienia objawów prodromalnych do 5 dniu po zejściu wysypki
może wystąpić odra poszczepienna o zwykle łagodnym przebiegu

Question 29

Odra objawy

Answer 29

– najpierw pojawia się niewielka gorączka i katar, a także bardziej charakterystyczne objawy:
• zapalenie spojówek
• suchy kaszel
• plamki Koplika => białe, z czerwoną obwódką, na śluzówce policzków na wysokości dolnych trzonowców
– później pojawia się zlewna, gruboplamista wysypka (najpierw za uszami, potem zstępuje w dół)
– wysypce towarzyszy narastanie gorączki (gorączka dwugarbna)
– kiedy pojawia się wysypka, znikają plamki Koplika (nie szukaj ich u dziecka z wysypką)
– wysypka ustępuje w kolejności pojawiania się, pozostawia obszary hiperpigmentacji i otrębowego
złuszczania się naskórka
– może występować światłowstręt
– przebieg jest zwykle ciężki

Question 30

Odra leczenie

Answer 30

leczenie jest objawowe (leki przeciwgorączkowe, odpoczynek w zaciemnionym pokoju)
w ciężkich przypadkach może być konieczna hospitalizacja

Question 31

Odra powikłania

Answer 31

– zapalenie ucha środkowego
– zapalenie płuc
– ostre zapalenie mózgu
– podostre stwardniające zapalenie mózgu (SSPE) => po kilku-kilkunastu latach, nieuleczalne
– biegunka
– zespół krupu

Question 32

Świnka

Answer 32

– zakażenie drogą kropelkową
– okres wylęgania 14-21 dni
– dziecko jest zakaźne od 6 dni przed wystąpieniem obrzęku ślinianek przez 9 dni

Question 33

Świnka objawy

Answer 33

– gorączka, złe samopoczucie, bóle mięśni
– następnie ból okolicy ucha występujący podczas żucia (zwłaszcza rzeczy kwaśnych) i połykania– następnie bolesny obrzęk ślinianek przyusznych (jedno- lub obustronny)
– czasami bywają zajęte inne ślinianki
– powiększona ślinianka bada się jako miękki, bolesny guz zlokalizowany przed uchem
– przy obserwacji gardła podczas badania ślinianek można zaobserwować wypływ śliny z przewodów
wyprowadzających

Question 34

Świnka w badaniach

Answer 34

w morfologii krwi: leukopenia z limfocytozą
zwiększona aktywność amylazy w surowicy
obrzęk ślinianki można różnicować z ropniem i limfadenopatią za pomocą USG

Question 35

Świnka leczenie

Answer 35

objawowe (leki przeciwgorączkowe, unikanie pokarmów zwiększających wydzielanie śliny)

Question 36

Świnka powikłania

Answer 36

– ZOMR (najczęściej ze wszystkich chorób zakaźnych!)

– zapalenie jąder (może prowadzić do bezpłodności)

Question 37

Mononukleoza zakaźna

Answer 37

– wywoływana przez wirus EBV
– zakażenie poprzez ślinę (“choroba pocałunków”)
– częściej choruje młodzież
– najciężej przebiega u noworodków i małych dzieci
– okres wylęgania 30-50 dni
– zakaźność w ostrej fazie choroby, ale może przedłużyć się nawet do 6 miesięcy

Question 38

Mononukleoza zakaźna

objawy:

Answer 38

– zmęczenie, gorączka
– powiększenie węzłów chłonnych szyjnych
– naloty na migdałkach podniebiennych
– hepatosplenomegalia
– można łatwo pomylić z anginą – po włączeniu leczenia amoksycyliną może wystąpić wysypka
objawy utrzymują się 2-4 tygodnie
w morfologii krwi obecne limfomonocyty

Question 39

Mononukleoza zakaźna

leczenie

Answer 39

leczenie objawowe

w ciężkich przypadkach może być konieczna hospitalizacja

Question 40

Mononukleoza zakaźna

powikłania:

Answer 40

– pęknięcie śledziony
– zespół Guillain-Barre
– anemia hemolityczna
– zapalenie wątroby o przebiegu żółtaczkowym

Question 41

Płonica

Answer 41

(szkarlatyna)
– wywoływana przez paciorkowce beta-hemolizujące gr.A, produkujące toksyny erytrogenne
– źródłem zakażenia mogą być osoby chore i bezobjawowi nosiciele
– zakażenie drogą kropelkową lub przyranne
– wylęganie 1-7 dni
– zakaźność utrzymuje się do wyjałowienia gardła

Question 42

Płonica objawy:

Answer 42

– objawy anginy paciorkowcowej
– język malinowy
– powiększenie węzłów chłonnych szyi
– wysypka drobnoplamista, nie blednąca po ucisku
– objaw Pastii (czerwone plamy, zlewające się w zgięciach kończyn)
– trójkąt Fiłatowa (część twarzy wolna od wysypki)
– 2-3 tygodnie po infekcji złuszczanie naskórka dłoni i stóp

Question 43

Płonica leczenie

Answer 43

antybiotykoterapia (pencyliny)

przy ciężkim przebiegu – hospitalizacja

Question 44

Płonica powikłania:

Answer 44

– ropień okołomigdałkowy
– ropne zapalenie węzłów chłonnych szyi
– zapalenie zatok
– odmiedniczkowe zapalenie nerek
– kłębuszkowe zapalenie nerek
– gorączka reumatyczna

Question 45

Krztusiec

Answer 45

– wywoływany pałeczką krztuśca (Bordetella pertussis)
– źródłem zakażenia może być osoba chora lub bezobjawowy nosiciel
– okres inkubacji 6-21 dni
– wysoka zakaźność (do czasu uzyskania ujemnych wymazów z dróg oddechowych)

Question 46

Krztusiec przebieg fazowy:

Answer 46

1) okres wylęgania => bezobjawowy
2) faza kataralna => nieżyt GDO, początki kaszlu, gorączka
3) faza napadowa => pełen zakres objawów
4) faza zdrowienia

Question 47

Krztusiec objawy

Answer 47

– suchy, napadowy kaszel
– salwy kaszlu są przerywane gwałtownym wdechem, któremu towarzyszy świst (pianie)
– napad kończy się odkrztuszeniem małej ilości gęstej wydzieliny lub wymiotami
– nad polami płucnymi osłuchowo rzężenia grubobańkowe
– wybroczyny na twarzy i spojówkach
– przygryzienie wędzidełka języka
– w badaniach laboratoryjnych wysoka leukocytoza z limfocytozą
– wyjątkowo ciężki przebieg u małych niemowląt, a także wcześniaków, dzieci z przewlekłymi
chorobami płuc i po zabiegach kardiochirurgicznych

Question 48

Krztusiec leczenie

Answer 48

– antybiotykoterapia (makrolidy) – w pierwszym okresie choroby eliminuje bakterię, później nie, ale
za to zmniejsza ryzyko nadkażeń innymi bakteriami i zakażenia innych osób
– monitorowanie saturacji, w razie potrzeby tlenoterapia i wentylacja mechaniczna
– każde niemowlę z podejrzeniem krztuśca wymaga hospitalizacji

Question 49

Krztusiec powikłania

Answer 49

(głównie w fazie napadowej)
– odma opłucnowa, sinica centralna bezdech
– encefalopatia (spowodowana toksynami krztuśca, nie niedotlenieniem)
– zapalenie płuc

Question 50

Rumień zakaźny

Answer 50

– wywołany przez parwowirus B19
– zakażenie drogą kropelkową i przez łożysko
– czas wylęgania 7 dni
– zakaźność umiarkowana, dziecko jest zakaźne do momentu pojawienia się wysypki
– u osób z wrodzonymi anemiami hemolitycznymi wirus może wywołać przełom aplastyczny

Question 51

Rumień zakaźny objawy

Answer 51

– wysypka o charakterze rumienia, najpierw obejmuje twarz, potem tułów i kończyny
– w części centralnej wykwity bledną (zmiany girlandowate)
– towarzyszy świąd
– zmiany utrzymują się kilka-kilkanaście dni
– gorączka nie jest częsta
– w morfologii krwi może wystąpić anemia i spadek poziomu retikulocytów

Question 52

Rumień zakaźny leczenie

Answer 52

objawowe (leki przeciwgorączkowe, miejscowe leki przeciwświądowe)
powikłania są bardzo rzadkie (anemia, zapalenie płuc, zapalenie stawów)

Question 53

Rumień zakaźny zakażenie wrodzone

Answer 53

przewlekająca się anemia, uogólniony obrzęk płodu