Brainscape's Knowledge GenomeTM

Browse over 1 million classes created by top students, professors, publishers, and experts.


See full index

Geriatria i Paliatywna > Ból przebijający > Flashcards

Ból przebijający Flashcards

1
Q

Ból epizodyczny - definicja

A

Każde przemijające nasilenie dolegliwości bólowych
(bez względu na obecność/brak bólu stałego, regularności czy czasu podania preparatów analgetycznych lub jakości efektu terapeutycznego)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Leki stosowane w leczeniu zaostrzeń określa się mianem..

A

leków ratunkowych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Ból podstawowy - definicja

A

ból tła, ból ciągły - ból trwający co najmniej 12h w ciągu doby

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Analgetyk podstawowy - definicja

A

analgetyk stos. w regularnych odstępach czasu (ATC around the clock)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Ból przerywany - definicja

A

powtarzający się ból występujący okresowo z okresami całkowitego ustąpienia (np.ból kolkowy)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Ból końca dawki - definicja

A

zaostrzenie bólu podstawowego powtarzające się przed podaniem kolejnej dawki analgetyku podstawowego

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Ból napadowy - definicja

A

nagłe wystąpienie bólu u chorego bez stałych dolegliwości bólowych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Ból źle kontrolowany - definicja

A

zaostrzenia (>6/10NRS) żle kontrolowanego bólu podstawowego za pomocą analgetyku podstawowego

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Ból przebijający - definicja

A

przemijające zaostrzenia względnie dobrze leczonego (NRS<4) bólu podstawowego za pomocą analgetyku podstawowego (długo działającego)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Cechy bólu przebijającego

A
  • Napadowy charakter (na tle bólu podstawowego)
  • Szybkie narastanie dolegliwości (śr 3 sek-3min)
  • Większe natężenie w stosunku do bólu podstawowego
  • Krótki czas trwania (30-90min)
  • charakter bólu przebijającego może się różnić od charakteru bólu podstawowego
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Rodzaje bólu przebijającego

A
  • ból idiopatyczny – ból przebijający którego przyczyny nie da się ustalić
  • ból incydentalny – ból przebijający wywołany przez znaną przyczynę (np.kaszel, oddychanie, przemieszczanie się)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Leczenie bólu przebijającego w chorobie nowotworowej - opcje

A

Opioidy o natychmiastowym uwalnianiu (tzw leki ratunkowe):

  • doustne szybkodziałające
  • podpoliczkowe lub donosowe preparaty fentanylu (TIRF)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Leczenie bólu przebijającego - doustne szybkodziałające opioidy

A

Morfina:

  • preparat o krótkoczasowym działaniu
  • skuteczna jako lek ratunkowy w epizodzie bólu, którego czas wystąpienia można przewidzieć (działanie po ok. 30minutach, szczyt po 90minutach, utrzymuje się min.4h)
  • 7,5-15% / 10-20% / 1/6 dawki dobowej

Oksykodon - tak samo

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Leczenie bólu przebijającego idiopatycznego

A

Idiopatyczny i incydentalny nieprzewidywalny - TIRF! (przezśluzówkowy fentanyl)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Leczenie bólu przebijającego incydentalnego

A
  • TIRF

- krótkodziałające opioidy p.o. na 30 minut przed spodziewanym incydentem

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

TIRF - Effentora (tabletka podjęzykowa) - jakie dawki, max. dawka, max. częstotliwość użycia, czas potrzebny do rozpuszczenia

A

Dawki: 100, 200, 400, 600, 800 ug
Max. dawka 800ug
Max. częstotliwość użycia: 4 epizody na 24h (>4h)
Czas potrzebny do rozpuszczenia: dopoliczkowo 14-25min., podjęzykowo szybciej

17
Q

TIRF - effentora (tabletka podjęzykowa) - początek działania, kiedy max. stężenie, T1/2 w osoczu, czas działania

A

Początek po 10 min. (nawet po 5)
Max. stężenie w osoczu: 53min. (20-240)
T1/2 w osoczu: śr. 12h (2-44)
Czas działania: >2h

18
Q

TIRF - effentora (tabletka podjęzykowa) - biodostępność, co w zapaleniu j. ustnej

A

65%

łagodne zap. jamy ustnej nie wpływa na wchłanianie

19
Q

TIRF - Instanyl (spray donosowy) - jakie dawki, max. dawka, max. częstotliwość użycia

A

Dawki: 50, 100, 200ug/spray
Max. dawka 400ug
Max. częstotliwość użycia: 4 epizody na 24h (>4h)

20
Q

TIRF - Instanyl (spray donosowy) - początek działania, kiedy max. stężenie, T1/2 w osoczu, czas działania

A

Początek po 5 min. (ulga w bólu po 10min.)
Max. stężenie w osoczu: 6-90min.
T1/2 w osoczu: śr. 19h (8-30)
Czas działania: >1h

21
Q

TIRF - Instanyl (spray donosowy) - biodostępność, jak stosować

A

90%

w trakcie stosowania siedzieć lub stać, trzymając głowę w pozycji pionowej

22
Q

TIRF - Pecfent (spray donosowy) - jakie dawki, max. dawka, max. częstotliwość użycia

A

Dawki: 100, 200, 400, 800ug
Max. dawka 800ug
Max. częstotliwość użycia: 4 epizody na 24h (>4h)

23
Q

TIRF - Pecfent (spray donosowy) - początek działania, kiedy max. stężenie, T1/2 w osoczu, czas działania

A

Początek po 10 min.
Max. stężenie w osoczu: 5-180min.
T1/2 w osoczu: śr. 15-25h
Czas działania: >1h

24
Q

TIRF - Pecfent (spray donosowy) - skład

A

na bazie pektyny

25
Q

Kwalifikacja do leczenia TIRF (przezśluzówkowym fentanylem)

A

Pacjenci >18 roku życia, otrzymujący leczenie opioidami w ciągu 1 tygodnia lub dłużej w następujących dawkach:

  1. 60 mg morfiny p.o./d
  2. fentanyl przezskórnie w dawce 25 ug/h
  3. 30 mg oksykodonu p.o./d
  4. 8 mg hydromorfonu na dobę
  5. równoważna dawka innego opioidu
26
Q

Jak dostosować dawkę TIRF?

A

drogą osobnego miareczkowania, od najniższej dostępnej dawki danego preparatu

  • po 15-30min. ból się utrzymuje? → druga taka sama dawka → przy następnym epizodzie zastosować już tę podwójną dawkę
  • zmiana cytrynianu fentanylu na inny → ponownie miareczkować (różnice farmakokinetyczne)
27
Q

Miareczkowanie Effentory

A
  1. epizod bólu → 100ug → po 30min. nie pomaga? dać 100ug
  2. epizod bólu → 200ug → nie pomaga? dać kolejne 200ug

itd do 800

28
Q

Co wykluczyć przed rozpoznaniem bólu przebijającego?

A
  • ból pojawiający się bez bólu podstawowego
  • zaostrzenia bólu podstawowego bez analgetyku podstawowego
  • niekontrolowany ból podstawowy
  • ból pojawiający się w trakcie ustalania dawki leku podstawowego
  • ból końca dawki, pojawiający się regularnie przed podaniem kolejnej dawki leku podstawowego
29
Q

Leczenie bólu przebijającego a niewydolność nerek

A

ograniczona możliwość stos. morfiny

30
Q

Leczenie bólu przebijającego a nadużywanie leków ratunkowych

A

zwiększyć dawki podstawowe

31
Q

Czy można leczyć ból epizodyczny nie przebijający krótkodziałającymi opioidami?

A

Tak, ale to jest zast. pozarejestracyjne, nierefundowane i nie ma dowodów że takie post. jest optymalne

32
Q

Ból przebijający - kiedy ↑ dawkę leku podstawowego?

A

gdy liczba zaostrzeń więcej niż 3 razy na dobę

→ nie pomaga? → koanalgetyk lub zmień na inny opioid

33
Q

Ból przebijający - łączenie opioidów

A

Można łączyć różne silne opio
Nie łączyć silnych ze słabymi opio
Ostrożnie łączyć fentanyl z buprenorfiną lub metadonem

34
Q

Koanalgetyki w bólu przebijającym kostnym

A

rozważyć bifosfoniany, denosumab, radioterapię, inne metody ortopedyczne, chirurgiczne

35
Q

Koanalgetyki w bólu przebijającym neuropatycznym

A

rozważyć pregabalinę, gabapentynę, kwas walproinowy

Geriatria i Paliatywna (12 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2025 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions