Bio thema 1 functionele bouw van de cel (deel 2) Flashcards
hebben ribosomen een membraan structuur
nee het zijn niet-membraneuse organellen
functie ribosomen
eiwitsynthese
opbouw ribosoom
- klein en bolvormig
- opgebouwd uit rRNA moleculen en eiwitten
- 2 delen: de kleine en de grote subeenheid
- verbonden met het RER
leg de ‘weg’ uit die een ribosoom aflegt
na hun synthese en assemblage in de nucleus worden ze naar het cytoplasma of het RER getransporteerd door de kernporiën.
wat is een polysoom
een parelsnoer van ribosomen op één mRNA streng
opbouw van het ER
- netwerk van verbonden membraanzakken (cisternen)
- RER: verderzetting buitenste kernmembraan, bezet met ribosomen
-SER: buisvormig netwerk zonder ribosomen, in verbinding met RER
functies RER (3)
- synthese van proteïnen voor excretie of plasmamembraan
- transportroute voor proteïnen (via RER bereiken ze het golgi-apparaat
- bewerken van proteïnen
functies SER (3)
- synthetiseren van lipiden voor aanmaak van membranen en hormonen
- opslagfunctie
- ontgiftiging
wat gebeurt er met de moleculen van het ER
de moleculen worden via kleine transportblaasjes of vesikels uit het SER afgesplitst, deze vesikels migreren naar het golgi-apparaat voor verdere bewerking
welk celorganel bestaat uit een aantal parallelle membranen of cisternen
het golgi-apparaat
uit welke 2 gebieden bestaat het golgi-apparaat + ligging
het cis-gebied (in de buurt van ER / celkern) en het trans-gebied (georiënteerd naar het plasmamembraan)
uit wat is het golgi-apparaat opgebouwd
uit dictyosomen, dat zijn stapels afgeplatte zakjes = golgi-cisternen
wat zijn de functies (3) van het golgi-apparaat
- nabewerking / modificatie van proteïnen en lipiden afkomstig van het ER (glycoproteïnen en glycolipiden)
- sorteren van moleculen op basis van hun bestemming
- productie secretieblaasjes
~exocytose (buiten de cel brengen)
~verpakking van afbraakenzymen voor lysosomen
wat zijn lysosomen
het zijn afsnoeringen van het golgi-apparaat die bestaan uit een membraan dat vocht met verteringsenzymen omgeeft
wat zijn de functies van lysosomen (2)
- ze bevatten verteringsenzymen voor afbraakreacties
- ze functioneren als een intracellulair verteringssysteem (heterofagie en autofagie)
wat is heterofagie
de vertering van extracellulair materiaal, zoals ziekteverwekkers door een witte bloedcel
wat is autofagie
het afbreken van oude of beschadigde eigen celorganellen (=zelfvertering)
planten cellen hebben meestal geen lysosomen, welk celorganel neemt daar hun functie in
de grote centrale vacuole
wat zijn de functies van peroxisomen (3)
- planten: stevigheid van de cel + celstrekking
- eencellige organismen: teveel aan water buiten de cel krijgen
- afbraak van voedingsstoffen (door versmelting met lysosomen)
hoe is een peroxisoom opgebouwd
het is een blaasje omgeven door een membraan, de tonoplast
het is gevuld met celvocht waar water, ionen, suikers, zuren, kleurstoffen, reservestoffen en soms gifstoffen in zitten
hoeveel vacuolen hebben planten en dierlijke cellen
planten cellen hebben 1 grote centrale vacuole
dieren hebben meerdere kleine vacuolen (bv: eencellige organismen, te veel aan water buiten de cel krijgen door kloppende vacuole)
hoe is een vacuole opgebouwd
het is een blaasje omgeven door een membraan, de tonoplast
het is gevuld met vacuolevocht waar water, ionen, suikers, zuren, kleurstoffen, reservestoffen en soms gifstoffen in zitten
wat zijn de functies van de vacuole (4)
- planten: stevigheid van de cel + celstrekking (turgor)
- beschermende functie: inwendig milieu constant houden
- opslag van reservestoffen of afvalstoffen (en afbraak)
- opslag van gifstoffen bv: tanines
hoe is een mitochondrion opgebouwd
het is een ovaal blaasje met een dubbele fosfolipide dubbellaag
het binnenste membraan is geplooid
het buitenste membraan is glad
de plooien bevatten granula die ademhalingsenzymen bevatten
