Aquino Flashcards
Context Aquino en de katholieke kerk
- Aquino verbond Aristoteles met God. Veel invloed gehad op de katholieke kerk.
- Geloof had alles onder controle, maar grote intellectuele crisis in 13e eeuw na ontdekking teksten van Aristoteles –> verbod studie teksten.
- Bedreiging voor katholieke kerk dat wereldbeeld niet was gebaseerd op geloof in God, maar rede en rationaliteit
- Aquino integreert het kritieke van Aristoteles in religie zonder dat er spanningen ontstaan, rede en geloof waren complementair aan elkaar. Vanuit de rede kon je de noodzaak van het geloof inzien.
Synthese van rede en geloof
Door middel van het afgrenzen van de competenties tussen rede en geloof. Vanuit de rede kun geloven dat iets waar is, maar het volledige mysterie van de werkelijkheid zijn niet bereikbaar voor de rede.
Beide sluiten elkaar niet uit, maar vullen elkaar aan.
Waar leunt het Godsbewijs van Aquino op?
Idee van Aristoteles dat er een eerste beweging moet zijn. Aristoteles neemt waar dat beweging wordt veroorzaakt door iets, er moet iets zijn wat alles als eerste in beweging heeft gezet, volgens Aquino is dat God. De eerste beweging moet een intelligent wezen zijn geweest vanwege de complexiteit van de natuur, dus een God. Voor Aristoteles is dit juist iets onpersoonlijks en puur wetenschappelijks.
Overeenkomsten Aquino en Aristoteles politieke filosofie
- De staat is een natuurlijke, organische eenheid waar de burgers mee zijn vergroeid
- Het regime moet in het teken staan van het algemeen belang
Verschil Aquino en Aristoteles politieke filosofie
Aquino was het niet eens met Aristoteles dat het uiteindelijke doel van de mens ligt in het politieke/actieve leven. Hij vindt dat de ultieme telos van de mens verwijst naar de bovennatuurlijke orde (geloof) en niet de natuurlijke orde (rede). Noemt de mens een politiek en sociaal dier.
Waarom zijn wetten nodig volgens Aquino?
Ondanks de telos van het bovennatuurlijke/geloof vindt hij dat men niet moet wachten tot het hiernamaals om het goede/echte leven te leiden. Men moet nu goede levens leiden. Gedrag moet gereguleerd worden.
Rechtstheorie Aquino
Weer poging om natuurlijke en bovennatuurlijke te verbinden. Een hiërarchie van type van wetten. De hoogste wet verwijst naar de bovennatuurlijke orde en de ondersten naar de menselijke wetten.
Wat verstaat Aquino onder de wet?
Zowel verbod als gebod om iets te doen.
Type wetten
- De eeuwige wet
- De natuurwet
- De goddelijke positieve wet
- De menselijke positieve wet
De eeuwige wet
De eeuwige wet is de werkelijkheid zoals het door God geordend is/universum zoals God het zelf begrijpt.
Descriptief en normatief onderdeel.
1. Descriptief deel beschrijft hoe de natuur zich gedraagt.
2. Normatief onderdeel beschrijft hoe de dingen zich zouden moeten gedragen als ze de natuur volgen. Dingen gedragen zich zoals ze behoren te gedragen. Er is één uitzondering en dat is de mens, de mens heeft een rede en eigen wil (God’s plan), het gevolg is dat de mens anders doet dan wat hij zou moeten doen. Wat hij behoort te doen moet hij ontwikkelen (deugd).
Alle andere wetten zijn afgeleid uit de eeuwige wet.
Natuurwet
Dat van de eeuwige wet wat de mens kan kennen door zijn redelijkheid. Alleen God kan de eeuwige wet volledig kennen.
Het zegt hoe we ons moeten gedragen en wat we behoren te doen, maar op een hele algemene manier. Doe niet wat je niet wilt dat anderen bij jou doen.
Er is alleen geen enkele situatie helemaal hetzelfde er kunnen dus verschillende conclusies getrokken worden en er kan een gebrek aan motivatie zijn om deze wet na te leven, wat politiek handelen en de toepassing van deze regel moeilijk maakt.
Overgang naar positieve wet. Overtreding van de wetten leidt tot consequenties vanuit de autoriteiten, zodat mensen zich aan de natuurwet houden (weer motivatie) → geen discussie over wat je hoort te doen, dus ook duidelijkheid.
Goddelijke positieve wet
10 geboden, Oude Testament. Wat de mens moet doen en laten. Spreekt zich niet alleen uit over handelingen en hoe je je gedraagt, maar ook over intenties en gedachten → geen menselijk recht wat jou straft, maar wel het goddelijke recht.
Menselijke positieve wet
De wet die wordt opgesteld door menselijke autoriteiten. Komt voor uit de rationele wil van de mens, maar valt zich niet buiten de grenzen van het natuurlijke recht (wet). Zo goed mogelijk onder woorden brengen wat de natuurlijke wet van ons verlangt. Moet altijd gezien kunnen worden als overeenstemming met natuurwet, anders verliest het zijn betekenis/legitimiteit. Moet wel het algemene belang behartigen. Zo niet is het een schending van de natuurwet en hoeven ze niet meer serieus genomen te worden of je mag in opstand komen. Verschil tussen wat de wet zegt en hoe ze moeten worden geinterpreteerd in noodsituaties.
Aquino’s positie tegenover eigendom
Geen eigen eigendom volgens hem, maar wel regels nodig anders is er chaos (zondeval). Als er bijvoorbeeld mensen zijn die sterven van de honger dan moet de menselijke positieve wet met een korrel zout genomen worden, de natuurwet neemt de overhand en dus heb je het recht om te stelen.
Wat is een goede overheid volgens Aquino
De rede is coöperatief. Mensen hebben wel politieke autoriteit nodig. Goede overheid is gericht op algemeen belang van de gehele samenleving, slechte alleen op de heerser → Aristoteles. Doel van regime is vrede stichten, kan alleen door wetten en die moeten gebaseerd zijn op algemeen belang.
