anatomie: celstructuren en functies deel 3 Flashcards
Wat is de celkern
grootste structuur in de cel
besturingssysteem van de cel
bevat DNA (code voor eiwitten)
bepaald structuur en functie cel
meestal 1 (geen = erythrocyt, meer: skeletspiercel)
kernmembraan scheidt kern van cytoplasma
Hoeveel chromosonen heeft de celkern
23 paar
waaruit zijn chromosonen opgebouwd
DNA (instructies voor eiwitsynthese) strengen
wat worden dubbelvoudige chromosonen genoemd
diploïd
Wat is de naam van dna dat sterk opgerold is in een x-vorm als een cel gaat delen
chromosonen
wat is de naam van dna-kluwen die losjes zijn opgerold als een cel niet gaat delen
cromatines
hoe heet het deel waarmee twee chromatines met elkaar verbonden zijn
centromeer
wat worden de enkelvoudige chromosonen genoemd (geslachtscellen)
haploïd
wat zijn de delen van de eiwitsyntheses (in volgorde)
- transcriptie
- translatie
wat is transcriptie
a. DNA-code wordt gekopieerd, hieruit komt een streng mRNA (messenger)
b. Vindt plaats in celkern
wat is translatie
a. mRNA verlaat celkern en bindt zich aan ribosoom
b. ribosoom vormt met mRNA eiwit door info van mRNA
c. vindt plaats in cytoplasma
wat zijn de soorten celdeling
mitose
meiose
apoptose
wat is mitose
- cel/kerndeling van lichaamscellen
- dochtercellen zijn genetisch identiek
wat is meiose
- cel/kerndeling van geslachtcellen
- dochtercellen niet identiek
wat is apoptose
- genetisch geprogrameerde celdood (om homeostase te waarborgen)
- bv afsterven afwijkende cellen tijden afweerreactie (immuunsysteem)
wat zijn de fases van de celdeling
interfase
mitose
cytokinese
wat zijn de fases van mitose
profase
metafase
anafase
telofase
wat is de interfase
a. tijdsperiode tussen celdelingen
b. ¾ levenscyclus
c. Cellen verrichten normale functies (groei, eiwitsynthese)
d. Voorbereiden op celdeling
wat zijn de fases van de interfase
G1-fase: aanmaak extra organellen en cytosol
S-fase: DNA-replicatie, kopieren genetische info in celkern, dus 2 exemplaren elk chromosoon (2 (zuster) chromatiden)
G2-fase: eiwitsynthese
wat gebeurt er in mitose
a. Verdubbelde chromosomen scheiden zich en omhullen zich met kernmembraan -> ontstaan 2 identieke celkernen
wat gebeurt er in de profase
- chromatiden zijn aan elkaar verbonden met centromeer
- Chromatiden hechten zich aan spoeldraden die tussen centriolen zitten
wat gebeurt er in de metafase
- Chromatideparen verplaatsen naar equatorvlak op spoeldraden
wat gebeurt er in de anafase
- Chromatiden worden gesplitst en gaan richting centriolen
wat gebeurt er in de telofase
- Vorming kernmembranen
- Klievingsgroef ontstaat
wat gebeurt er tijdens cytokinese
a. Deling cytoplasma, twee identieke dochtercellen worden gevormd
wat is een mutatie
blijvende verandering in DNA
wat zijn namen voor afwijkende celgroei
tumor/neoplasma/gezwel
hoe ontstaat een tumor
Fout tijdens DNA-replicatie bv verstoorde nucleotidenvolgorde
wat is kanker
ziekte ten gevolge van maligne tumor
wanneer is de kans op kankerontwikkeling vergroot
als er sneldelende cellen zijn
wat zijn de kenmerken van een benigne tumor
- Ingekapseld
- Zelden levensbedreigend
- Toch verwijderen
wat zijn de kanmerken van een maligne tumor
- Verspreiden naar omringende weefsels
- Metastase
- Concurreren met gezond weefsel door woekering + functieverlies + hoog verbruik energe/voedingsstoffen
wat zijn metastases
miigratie/uitzaaiing (zorgt voor secundaire tumoren)
wat zijn kenmerken van lichaamscellen in termen van specialisatie
- Hebben zelfde chromosonen en genen
- Functie doordat bepaalde genen “uitgeschakeld” worden tijdens ontwikkeling
- Gespecialiseerde cellen worden weefsels
- Specialisatieproces wordt differentiatie genoemd
