anatomie: celstructuren en functies deel 2 Flashcards
wat doen organellen
dienen voor de bouw, onderhoud en stofwisseling van de cel
wat is cytosol
intracellulaire vloeistof
waaruit bestaat cytosol
- veel K+ weinig Na+
- eiwitten
-reserves - inclusies
- afvalstoffen
wat zijn de eigenschappen van eiwitten in cytosol
- oplosbaar en structureel
(enzymen die consistentie stroperig maken)
wat zijn reserves in cyosol
monosachariden
vetzuren
aminozuren
wat zijn inclusies in cytosol
glycogeenkorrels
vetdruppels
wat zijn de organellen zonder membraan
cytoskelet (microfilamenten, intermedi. filamenten, microtubuli)
microvili
centriolen
trilharen (cilia)
zweepharen (flagela)
ribosomen
proteasomen
wat is het cytoskelet
inwendig raaamwerk eiwitten
stevigheid + buigzaamheid
soorten:
- microfilamenten (actine, myosine)
- intermediare filamenten (keratine)
- microtubuli
wat zijn microtubuli
holle buisjes
spelen rol bij celdeling van lichaamscellen
wat zijn microvilli
vingervormige uitstulpingen van plasmamembranen
membraanoppervlakte vergroten (grotere opnamesnelheid)
darmkanaal
wat zijn centriolen
gemaakt uit microtubuli
spoelfiguur tijdens celdeling waarop chromosonen zich verplaatsen
geen centriolen = geen celdeling (bv zenuwcellen en skeletspiercellen)
hoe ontstaan zenuwcellen/ skeletspiercellen
stamcellen
wat zijn trilharen
cilia
gemaakt uit microtubuli
bewegen vloeistoffen en klierproducten over celoppervlak
kost energie (ATP)
aanwezig in luchtwegen (slijm/stofdeeltjes naar pharynx) = reinigend vermogen
wat als trilharen beschadigt worden
chronische hoest
wat zijn zweepharen
flagella
gemaakt uit microtubuli
langer dan trilharen
maakt celverplaatsing mogelijk
spermacel
wat zijn ribosomen
maken eiwitten op basis van mRNA uit celkern
vrije/ gebonden ribosomen
wat zin vrije ribosomen
zitten in cytoplasma
eiwitten komen in cytosol terecht
wat zijn gebonden ribosomen
gebonden aan endoplasmatisch reticulum
eiwitten gaan endoplasmatisch reticulum binnen en worden verpakt voor transport
wat zijn proteasomen
cilindervormig
bevatten eiwitsplitsende enzymen (proteasenà
breken beschadigde eiwitten af om aminozuren te recycleren
wat zijn organellen die een membraan hebben
endoplasmatisch reticulum
Golgi-apparaat
Lysosomen
Peroxisomen
Mitochondiriën
wat is het endoplasmatisch reticulum
reticulum = netwerk
netwerk van intracellulaire membranen/kanalen
verbonden door kernmembranen
ruw en glad
wat is het ruwe endoplatsmatisch reticulum
bevat ribosomen
geeft eiwitten hun 3D structuren en geven deze door via transportblaasjes aan get Golgi-apparaat
wat is het glad endoplasmatisch reticulum
geen ribosomen
vormt vetten (voor het celmembraan) en koolhydraten
wat is het Golgi-apparaat
ontvangt producten van endoplasmatisch reticulum (eiwitten, koolhydraten, vetten)
verpakt producten in blaasjes
wat zijn producten van het Golgi-apparaat
klierblaasjes (hormonen + enzymen voor buiten de cel)
lysosomen (verteringsenzymen voor in cytosol)
herstelblaasjes (membraanvernieuwing/hersel)
wat zijn lysosomen
blaasjes met verteringsenzymen
verdediging tegen ziekteverwekkers
celafval opruimen (beschadigde cellen)
recycleren aminozuren en glucose
als cel in totaliteit beschadigd is breekt membraan lysosoom af en leidt tot autolyse
wat zijn peroxisomen
o Kleiner dan lysosomen
o Ontstaan door celdeling andere peroxisomen
o Breken vetzuren af
o Velen aanwezig in hepatocyten
wat zijn mitochondriën
o Dubbele membraanstructuur
o Hebben een vloeibare matrix
o Aantal hangt af van energiebehoefte cel
o Energieleveranciers (maken ATP)
o Hebben DNA (is een ring, overgeerfd via moeder, effect op stofwisseling)
wat zijn de membranen van de mitochondriën
buitenste: doorlaatbaar membraan
binneste: crista(e) (heeft plooien voor oppervlaktevergroting)
mitochondiën zijn energieleveranciers dit doen ze door celademhaling, wat gebeurt hierin
breken glucose af met zuurstof en deze worden dan ATP en CO2
Hoe wordt afbraak met zuurstof genoemd
aërobe afbraak
