7. ontogeneza inteligencji

Question 1

czynniki osobniczego rozwoju inteligencji

Answer 1

1. sprawcze (kazualne) - bezpośrednia przyczyna rozwoju lub niedorozwoju intelektualnego
   - biologiczne - geny
   - społeczne - edukacja i wychowanie
2. warunkowe (kondycjonalne) - stwarzają sprzyjające lub niesprzyjające warunki rozwoju
   - biologiczne - odżywianie i higiena, życie płodowe
   - społeczne - dostępność i jakość edukacji, kultura

Question 2

teoria czynników rozwoju intelektualnego - Wygotski

Answer 2

Rozwój intelektualny polega na internalizacji (wewnętrznym odwzorowaniu) procesów, które zachodzą na zewnątrz dziecka.
Czynniki rozwoju:
- czynności społeczne nabyte przez ludzkość w procesie historycznym
- mowa i praktyczne działanie dziecka (internalizacja prowadzi do myślenia pojęciowego)
- ukierunkowana działalność innych osób

Question 3

strefa najbliższego rozwoju

Answer 3

nienabyte jeszcze umiejętności poznawcze, których zalążek już jest obecny; zadania, które nie mogą być wykonane przez dziecko samodzielnie, ale może im sprostać z niewielkim wsparciem osoby bardziej doświadczonej

Question 4

dziecko inteligentne

Answer 4

dłużej przypatruje się nowemu, ale też szybciej się nim nudzi.

Question 5

Jones - neuronalne korelaty zdolności poznawczych u niemowląt

Answer 5

• większa moc fal theta (uwaga, uczenie się, pamięć)
• późniejsze rozpoznanie obiektu
• zmiany mocy fal theta -> proces kodowania informacji

Question 6

zmiany ilościowe

Answer 6

rozwój ciągły; inteligencja to zawsze ta sama cecha, tylko różnie się przejawia.
rozwój = przyrost mocy obliczeniowej systemu poznawczego

Question 7

zmiany jakościowe

Answer 7

rozwój stadialny
Pojawianie się zupełnie nowych funkcji.
Jean Piaget – konstruktywizm poznawczy (asymilacja, akomodacja).
nabytki rozwojowe: myślenie operacyjne, logika formalna, metapoznanie

Question 8

zmiany strukturalne

Answer 8

różnicowanie się zdolności;
Wraz z wiekiem rośnie liczba czynników do kompletnego opisu struktury inteligencji i maleją korelacje między wymiarami; im wyższy poziom intelektualny badanych, tym więcej czynników; w wieku senioralnym zachodzi zjawisko odwrotne

Question 9

gerontologia poznawcza

Answer 9

Wpływ starzenia na poziom inteligencji – deterioracja funkcji intelektualnych
podłoże tych zmian: spadek tempa procesów poznawczych, spadek pojemności pamięci krótkotrwałej (roboczej), pogorszenie pamięci prospektywnej, pogarsza się inteligencja płynna!

Question 10

efekt Flynna

Answer 10

James Flynn – wykazał, że w najbardziej rozwiniętych ekonomicznie krajach przeciętny wynik w testach inteligencji wzrastał w ciągu kilkudziesięciu lat o 5 do 25 pkt w skali IQ; średnio o 1 odchylenie standardowe o dekadę

Question 11

odwrócony efekt Flynna

Answer 11

2016 - spadek inteligencji o nawet 8 pkt największy w Estonii
2018 - urodzeni przed 1975 -> wzrost o 3 pkt, urodzeni później -> spadek